Sultan III. Selim'in 18. Yüzyıl Osmanlı/Türk Müziğine, Teorisine ve Nota Yazım Biçiminin Gelişimine Katkıları

Yıl 2011, Sayı: 30, 597 - 611, 01.12.2011

Oğuz Karakaya

Öz

Osmanlı padişahlarının devlet yönetimi ile ilgilenmelerinin yanında sanatla da yakından ilgilendiğibilinmektedir. Padişahların büyük bir çoğunluğu, sanatın müzik, resim, yazı ve edebiyatgibi alanlarında çok sayıda eserler vermiştir. Burada, müzik alanının ağırlıklı olarak elealındığı söylenebilir. Müzik sanatı ile daha yakından ilgilenen Osmanlı padişahları içinde deakla ilk gelen isimler, başta Sultan III. Selim olmak üzere, Sultan II. Mahmud, Sultan II.Bayezid ve Sultan Abdülmecid (Batı müziği) sayılabilir. Bu isimlerden Sultan III. Selim’inOsmanlı/Türk müziği tarihindeki yeri daha önemli bir tutar. Sultan III. Selim, icracı ve besteciolarak çok sayıda eser vermenin yanında, dönemin müzik âlimlerine / üstatlarına ve sanatçılarına,yeni çalışmalar ortaya koymaları konusunda telkinlerde bulunmuş ve bu yönlendirmelersonucunda Osmanlı/Türk müziğinin teorik ve uygulamalı alanlarına ışık tutacak önemlikaynakların günümüze ulaşmasında etkili olmuştur.Bu çalışmada; Sultan III. Selim’in sanatçılık yönü, eserleri, himâyesine alarak müziğimizekazandırdığı besteci ve icracılar, dönemin müzik âlimlerine / üstatlarına hazırlatılan kaynaklarve eserler ele alınmıştır. Bu araştırma ile; Sultan III. Selim’in, gerek icracı ve besteci olarakgerekse yazılı kaynakların ortaya çıkmasını sağlayarak 18. yüzyıl Osmanlı/Türk müziğindekiyerinin ve öneminin vurgulanması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Müziği, Türk Müziği, Sultan III. Selim, 18. Yüzyıl, Nota Yazımı, Türk Müziği Teorisi

Contributions of Sultan Selim the Third to the Ottoman/Turkish Music During the Eeighteenth Century, Its Theory and the Development of Notating Styles

Öz

Ottoman sultans are known to be very interested in art besides having concern on the state government. A clear majority of the sultans produced numerous works in the fields of art such as music, painting, writing and literature. At this point, it can be said that music is mainly discussed. Among the Ottoman Sultans who were closely interested in the art of music, we can mention about Sultan Selim the Third, Sultan Mahmut the Second, Sultan Bayezit the Second and Sultan Abdulmecid (western music). Of those names, Sultan Selim the Third has a more important place in the history of Ottoman/Turkish music. Besides giving numerous works as a performer and composer, Sultan Selim the Third inculcated music scholars and masters of the period to give new products and he has been effective in the transportation of important sources that will enlighten the theoretic and applied fields of Ottoman/Turkish music through these directives. In this study; the artistic features of Sultan Selim the Third, his works, the sources and works that produced by the music scholars and masters of the period whom were provided through patronizing them were dealt with. Through this study; it was aimed to stress the place and importance of Sultan Selim the Third in Ottoman/Turkish music of the eighteenth century through performer and composer aspects of

Anahtar Kelimeler

Ottoman Music, Turkish Music, Sultan Selim The Third, Eighteenth Century, Notating Style, Theory of Turkish Music