Nakşî Mustafa Dede ile Bursalı Ali Rızâ'nın Hilye-i Mevlânâ'larını Mukayese Denemesi

Yıl 2009, Sayı: 25, 151 - 170, 01.12.2009

Abdülkadir Dağlar

Öz

Mevlânâ hakkındaki biyografik kaynaklar arasında, Mevlânâ’nın çeşitli özelliklerindenbahseden hilye-i Mevlânâ’lar da yer almaktadır. Bu çalışmada, Nakşî Mustafa Dede ileBursalı Ali Rızâ’nın 19. yüzyılda kaleme aldıkları “Hilye-i Mevlânâ”larının tenkitli metinleriverilmiş; bu metinlerden hareketle de iki eser şekil, muhtevâ, dil ve üslûp açısından birmukâyeseye tâbi tutulmuştur. Çalışma, bilhassa “hilye”ye konu teşkil eden asıl bölümlerdeişlenen konularla birlikte, kullanılan dil ve üslûbun benzer olduğunu, ancak şekil ve tertipözellikleri yönlerinden önemli farklılıklar gösterdiğini ortaya koymuştur. Sonuçta, hilye-iMevlânâ’ları tezkireler, menâkıpnâmeler gibi biyografik kaynaklarla mukâyese etmeninlüzumu ve önemi anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hilye, Mevlânâ, Nakşî Mustafa Dede, Bursalı Ali Rızâ, Mukâyese

A Comparison of Nakşi Mustafa Dede’s Hilye-i Mevlana with Bursali Ali Riza’s

Öz

Hilye-i Mevlana books which are about Mevlana’s specialities take place in the sources of Mevlana’s biography. In this study the critical texts of Nakşi Mustafa Dede’s Hilye-i Mevlana and Bursali Ali Riza’s, which were written 19th century, take place and we tried to compare these two texts according to form, contents, parlance and style. When we compared these texts we saw that both of them have similar subject, parlance and style but they have different forms and compositions. Eventually we can see it is needful that we should compare Hilye-i Mevlana books with biographic books as tezkires and menakıpnames.

Anahtar Kelimeler

Hilye, Mevlana, Nakşi Mustafa Dede, Bursalı Ali Rıza, Comparison