Eski Türk Edebiyatında Nevrûz ve Nevrûzla ilgili Unsurlara Genel Bir Bakış

Yıl 2008, Sayı: 23, 171 - 187, 01.12.2008

Saadet Karaköse

Öz

Nevrûz, “yenigün” anlamına gelip kuzey yarımkürede bahar başlangıcı olduğu için baharbayramı olarak kutlanır. Klâsik Edebîyatımızda pozitif yönüyle ele alınan nevrûz, klâsikkültürün birçok unsurunun ifadesinde kullanılmıştır. Hemen bütün nazım şekilleriylenevrûziyyeler yazılmış ve muhteva olarak da müspet kavramları karşılayan anlamlar yüklenmiştir.Bahar ve baharla ilgili olarak bayram, gül bülbül, gülşen, rüzgâr, bulut; ictimaî müesseseolarak, sultan, adalet, sancak, tuğ; bahtla ilgili olarak ışık, mutluluk, burç, talih gibi kavramlarınifadesinde ve musikiyle ilgili birçok şed makamın adı olarak kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Klâsik Türk Edebîyatı, nevrûz, bahar, baht, musikî.

In Classic Turkish Literature Nauruz and Its Related Elements

Öz

Nevruz means “new-day” and it has been celebrated to be spring festival for being preface
of spring in north hemisphere. İn Turkısh Classic Literature nevruz had been performed to do
several subjects and it used to be stated some kinds of items. “Nevruziyyes” had been
performed in some kinds of forms and it contented to possitive concepts. Concerning spring it
means spring, rose, nightingale, garden, wind, cloud; concerning social system it means king,
count, flag; concerning fortune it means light, happiness, sign of the zodiac, luck and
concerning music it means name of several music forms.

Anahtar Kelimeler

Classical Turkish Literature, nevruz, spring, fortune, music