19. Yüzyıl Mardin Vakıfları Üzerine

Yıl 2006, Sayı: 20, 233 - 253, 01.12.2006

Galip Eken

Öz

Bu çalışmada eski bir Artuklu kenti Mardin’de 19. yüzyılda tesis edilmiş olan vakıflardan27’sinin vakfiyesi ele alınarak vakıf kurucularının kimlikleri, vakfettikleri menkul ve gayr-ımenkullerin nelerden ibaret oldukları tahlil edilmiştir. Bu arada 19. yüzyılda vakıfların hangiamaçlarla kuruldukları, “şart-ı vâkıflar” irdelenerek bir neticeye varılmaya çalışılmıştır.Ayrıca 19. yüzyıldan önce kurulan cami-mescit, medrese, zaviye gibi vakıf eserlerden 19. yüzyılaintikal edenlerini Hurufat defterlerindeki berat kayıtları yoluyla tespit ederek oradaki görevlilerve ücretleri hakkında bilgi verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Vakıf, Mardin, Artuklu, cami, mescit, medrese, zaviye, istibdal

On The Mardin Waqfs In The 19. Century

Öz

In this study, of the foundations held in Mardin, an ancient city of Artuk’s in 19th, charters of 27 of them studied, it has been analysed the identitites of the founders of the foundations, and the characteristics of the properties and movable goods they allocated. In addition, it has been tried to reach an evaluation about for which purposes were the foundations heldin 19th, studying the conditions of the founder. On the other hand, among the foundations such as mosque-mescids, madrasa-zaviyes that were constructed before 19th century, the ones that inherited to 19th century were determineted by means of the berat records in The Hurufat Notebooks and it has been given information about the fucntionaries and their sallaries.

Anahtar Kelimeler

Waqf, Mardin, Artuklu mosque, mesjid, madrasa, zaviye (small dervish lodge), İstibdal (Exchange)