Çıldır Adı Üzerine

Yıl 2006, Sayı: 19, 87 - 93, 01.12.2006

Osman Uyanık

Öz

Ad bilimi, canlıların, cansız varlıkların veya soyut kavramların adıyla ilgilenen bilim dalıdır.Yer adları bilimi de ad biliminin bir alt koludur. Anadolu’daki yer adlarının kaynağı a) Boy,oymak, aşiret ve şahıs adlarıyla ilgili adlar, b)Tabiî olgularla ilgili adlar, c) Maneviyatla ilgiliadlar, d) Folklarla ilgili adlar, e) Ticari ilişkilerle ilgili adlar, f) Hayvan adlarıyla ilgili adlarşeklindedir. Bunun dışında %20’ye varmayan oranda antik dönemle ilgili adlar da bulunmaktadır.“Çıldır” ilçesinin adı pek çok kaynakta Oğuzların 24 boyundan olan “Çavuldur” boyadına bağlanmaktadır. Ancak bu makalede “Çıldır” ilçesinin adının boy adından değil, tabiîolgulardan (yakınındaki gölden) adını aldığı tespit edilmiştir. Gölün adından 8. yüzyıl tarihçisiGevond “Çeld” diye bahsetmektedir ve gölün Gevond’da bahsedildiği adı Çıldır ilçemize ad olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ad bilimi, yer adları, yer adı bilimi, Anadolu, Çıldır

On The Name Of Çıldır

Öz

Onomastik is a discipline that studies on the names of living and lifeless entities or abstract concepts. Toponomy is also the subdivision of onomastik. The sources of names in Anatolia; a) clan, tribe and the names related to personal names, b) the names related to natural cases, c) the names related to spiritual things, d) the names related to folklore e) the names related to the trading relations. f) the names related to animals. Besides, there are also names related to ancient times which are less than 20%. The name of “Çıldır” is connected to “Çavuldur” tribe, which is one of the 24 Oguz clans, in most of the references. However, in this article, it has been found that the name of “Çıldır” district is not derived from a clan name, but from a natural concept (a close lake). The history writter of 8 th century, Gevond is mentioning the name of the lake as “Çeld” and the lake became the name of our “Çıldır” districh as it’s mentioned in Gevond’s book.

Anahtar Kelimeler

Onomastic, place names, toponymy, Anatolia, Çıldır