Divân-ı Harb-i Örfî Mahkemelerinde Ermeni Tehciri Yargılamaları

Yıl 2004, Sayı: 15, 297 - 323, 01.12.2004

Ferudun Ata

Öz

Ermenilerin, I. Dünya Savası içinde Osmanlı Devleti’ne karsı girismis olduklarıisyan ve katliam hareketleri, onların savas alanı dısında bir bölgeye sevk ve iskânedilmelerine yol açmıstır. Devletin, kendi güvenligini saglamak için bas vurdugu buyöntem, içeride ve dısarıda çesitli elestirilere sebep olmustur.Osmanlı Devleti’nin, I. Dünya Savası’ndan maglup olarak çıkıp MondrosMütarekesi’ni imzalamasıyla (30 Ekim 1918), bu elestiriler daha da artmıstır. Özellikletilâf Devletleri, bu sevk islemini Osmanlı Devleti üzerinde bir baskı unsuru olarakkullanarak, bunu gerçeklestiren ttihat ve Terakki mensuplarının yargılanmalarınıistemislerdir.Mütareke hükümetleri de, bu baskılar sonucu stanbul’da ve Anadolu’nun degisikvilâyetlerinde Divân-ı Harb-i Örfî Mahkemeleri kurmus, ttihat ve Terakki mensuplarınave o dönemde görev almıs kisilere idam dahil agır cezalar vermistir.Bugün, isgal altında ve baskı sonucu kurulan bu Divân-ı Harb-i Örfîmahkemelerinin verdigi hükümler, Ermeni taraftarlarınca istismar edilmek istenmekteve verilen cezaları, Ermenilerin sevki sırasında yapıldıgını iddia ettikleri sözde“katliamın” bir deliliymis gibi sunma gayreti içindedirler.Oysa Divân-ı Harb-i Örfî mahkemelerinin kurulusu, isleyisi, mahkeme heyetininyargılama sırasındaki tutumu, Ermeni ve Rum yalancı sahitlerin mahkemedeki ifadelerive isgal kuvvetlerinin baskıları, bu mahkemelerin tarafsız bir sekilde ve hukukkurallarına göre çalısmadıgını çok açık bir sekilde ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Divân-ı Harb-i Örfî, Ermeni, Askerî Mahkeme, Yargılamalar, Tehcir

THE JUDGEMENTS OF ARMENIAN DEPORTATION AT THE MARTIAL COURT

Öz

The Armenian attempts of massacre and rebellion against the Ottoman Empire at the First World War caused Ottoman to send the Armenian to anywhere out of battlefield and to get them to dwell there. However, that method to which the Government referred for its security resulted in lots of critiques both at home and abroad. The number of critiques increased more and more when Ottoman signed the Armistice of Mondros (30th October 1918) because of being defeated at war. Especially, the Allies regarded sending of the Armenian as a chance to put pressure on Ottoman and requested members of the Union and Progress, who had sent the Armenian, to be tried. Therefore the governments of armistice founded the Martial Court in Istanbul and in the other Anatolian provinces, then condemned members of the Union and Progress and others who were appointed in that period to various grave punishments, including capital punishment.
Today, Armenian partisans want to abuse the sentences which were passed by
the Martial Court, founded under military occupation because of the pressure, and they
try to show punishments, given by trials of the Martial Court, as an evidence of socalled
Armenian massacre during sending process.
Yet, the foundation of the Martial Court, its function, the attitude of trial
committe during judgement, testimonies of liar Greek and Armenian witnesses and the
pressures of the Allies clearly show the fact that these trials of the Martial Court did not
run impartially according to the judicial laws.

Anahtar Kelimeler

Court Martial, Armenian, Military Court, Judgements, Deportation