Beşparmak Olgusu ve Kıbrıs

Yıl 2001, Sayı: 10, 63 - 76, 01.12.2001

Rıdvan Öztürk

Öz

Kıbrıs, Akdeniz’in üçüncü büyük adasıdır. Bu adanın kuzeyinde Girne dağlarınınGirne Boğazı ile Mersinlik Boğazı arasında bulunan kısmına Beşparmak Dağları denir.Girne Dağları üzerinde beş parmağa benzeyen görüntüsü ile taç gibi duran BeşparmakDağı, Kıbrıs coğrafyasındaki yeri gibi, Kıbrıs Türk kültüründe de belirgin bir yertutmaktadır.Beşparmak adı Ortaasya’dan Kafkasya’ya, Kafkasya’dan Anadolu’ya, Anadolu’danKıbrıs’a uzanan coğrafyada birçok yerde kullanılmıştır. Kıbrıs’ta da bir dağa verilen bu ad,Türk kültürünün ortaklığını göstermesi açısından önemlidir. Bu yazıda, Beşparmak Dağınıngenelde Türk kültürü, özelde Kıbrıs Türk kültüründeki yeri üzerinde durularak, çağdaşKıbrıslı Türk şairlerinin eserlerinde kazandığı anlamlara dikkat çekilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kıbrıs, Beşparmak, Kıbrıs Türk Şiiri, toponomi, yer adı

BEŞPARMAK PHENOMENON AND CYPRUS

Öz

Cyprus is the third biggest island in the Mediterranean. The area between the Girne and Mersinlik Gorges in the northern part of the island stands Beşparmak mountain. Beşparmak mountain with an appearence like five fingers looks like a crown. Beşparmak mountain has a significance not only in the geography of Cyprus but in its culture as well.
The name Beşparmak has been used in many countries including the geographical
regions stretching from the Middle East to Cavcasia, from Cavcasia to Anatolia, from
Anatolia to Cyprus. This name, given to a mountain in Cyprus as well, has a significance
with regard to its connotation of common Turkish culture.
In this paper, the importance of Beşparmak in the Turkish culture general and in the
culture of Cyprus specifically have been stated, the meanings it has in the works of the
Cypriot poets have been pointed out.

Anahtar Kelimeler

Cyprus, Beşparmak, Turkısh poems of Cyprus, toponomy, placename