Roles of Armenians in Ilkhanid Religious Politics

Yıl 2012, Sayı: 31, 205 - 221, 01.12.2012

Mustafa Akkuş

Öz

Mongols who re-shaped the XIII century world politics, carry out a policy which sees permisible everything according to their interests, under the leadership of Genghiz Khan while redrawing the map of the world. In accordance with their policies, they became skilled in time about the world religions while determining their relations with liege nations to these religions. They took advantage of Christian nations in the expeditions which they launched against the Islamic world. When Mongols established private Ilkhanid State by destroying the Abbasid Caliphate, their dialogues improved with Christian nations in this region, and they saw them immediate ally against the Islamic world. Surely, Armenians were the primary ally from this nations. In this article, we have tried to address the Armenians roles in Ilkhanid policy chronologically. We have studied the Mongol-Armenian rapprochement, the religious and political factors that cause it, their roles on relations with Catholic world, the support of Armenian elements against Muslim people and states who nonacceding Mongol domination and their influences on Ilkhanid religious politics.

Anahtar Kelimeler

Armenians, Mongolian, Ilkhanid, Politics, Religion

Ermenilerin İlhanlı Dinî Siyasetindeki Rolleri

Öz

XIII. yüzyıl dünya siyasetini yeniden şekillendiren Moğollar, Cengiz Han liderliğinde dünya haritasını yeniden çizerken kendi çıkarları doğrultusunda her şeyi mubah gören bir politika gütmüşlerdir. Siyasetleri doğrultusunda dünya dinleri ve bu dinlere metbu milletlerle ilişkile-rini belirlerken de zamanla ustalaşmışlardır. İslam dünyasına karşı düzenledikleri seferlerde Hıristiyan milletlerden azami şekilde istifade etmişlerdir. Moğolların Abbasi Halifeliğini yıkıp burada müstakil bir İlhanlı devleti kurmalarıyla bölgedeki Hıristiyan milletlerle var olan diya-logları daha da gelişmiş, İslam dünyasına karşı onları en yakın müttefik olarak görmüşlerdir. Şüphesiz bu milletlerin başında Ermeniler gelmektedir. Bu makalemizde İlhanlı siyasetinde Ermenilerin rollerini kronolojik olarak ele almaya çalıştık. Moğol-Ermeni yakınlaşması, buna sebep olan dini ve siyasi faktörleri, Katolik dünyası ile olan ilişkilerdeki rolleri, Moğol hâkimi-yetini tanımayan Müslüman halka ve devletlerine karşı mücadelesinde Ermeni unsurların yardım ve desteği ile İlhanlı dini siyasetindeki etkileri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ermeniler, Moğollar, İlhanlılar, Siyaset, Din