TÜRKÇE SÖZLÜK’TE YER ALAN EŞ GÖSTERENLİ BAZI SÖZCÜKLERE İLİŞKİN DÜZELTME ÖNERİLERİ

Yıl 2020, Sayı: 48, 1 - 12, 20.04.2020

Abdurrahman Özkan Abdullah Mert

https://doi.org/10.21563/sutad.856364

Cited By: 1

Öz

İlk baskısı 1945 yılında yapılan Türkçe Sözlük’te 32.104 sözlük birimi yer alır. 2011 yılında yapılan son baskıda (11. baskı) ise bu sayı 92.292’ye çıkmıştır. Yeni edebî eserlerin taranmaya devam etmesi bu sayının artmasını sağlayacaktır. Türkçe Sözlük’ü yapısal olarak ele alan çalışmaların ortaya konulması Sözlük’te yer alan maddelerin daha doğru değerlendirilmesine imkân verir. Türkçe Sözlük’te farklı köklere ve farklı anlamlara sahip olan bazı sözcükler tek sözlük birimi altında maddelenmiştir. Çalışmamızda bu şekilde farklı anlamlara ve farklı köklere sahip olan eş gösterenli 36 sözcük tespit edilmiştir. Bu sözcüklerin Türkçe Sözlük’te 18 madde altında değerlendirildiği görülmüştür. Bu sözlük birimlerinin Türkçe Sözlük’te ayrı ayrı maddelenmesi hem etimolojik açıdan daha doğru bir sözlüğün meydana getirilmesi hem de Türkçe Sözlük’ün sahip olduğu sözlük birimi sayısının meydana çıkarılması açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Eş adlılık, Eş seslilik,, Eş gösterenlik, Türkçe Sözlük, Köken Bilgisi

Kaynakça

• Aksan, D. (1999). Anlambilim, anlambilim konuları ve Türkçenin anlambilimi. Ankara: Engin Yay.
• Ata, A. (2019) Rabgûzî kısasü’l-enbiyâ (peygamber kıssaları) giriş-metin-dizin. Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.
• Atmaca, E. (2013). Eski Oğuz Türkçesinden günümüz Türkiye Türkçesine eşgösterenlilik. Dil Araştırmaları, 12, 117-138. Erişim adresi: http://www.dilarastirmalari.com/
• Clauson, S. G. (1972). An etymological dictionary of pre-thirteenth-century Turkish. Oxford: Oxford University Press. ED
• Doğru, F. (2011). Türkçe sözlüklerde eşadlı sözlükbirimlerden türemiş sözlükbirimlerin tanımlanması sorunu. Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 4, 133-173.
• Erdal, M. (1991). Old Turkic word formation: a functional approach to the lexicon (C. I-II). Wiesbaden: Otto Harrasowitz.
• Eren, H. (1999). Türk dilinin etimolojik sözlüğü. Ankara: Bizim Büro Basım Evi.
• Gülensoy, T. (2007). Türkiye Türkçesindeki Türkçe sözcüklerin köken bilgisi sözlüğü (C. I-II). Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.
• Karaağaç, G. (2013). Dil bilim terimleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.
• Mert, A. (2019). Eski Türkçeden Türkiye Türkçesi ve ağızlarına uzanan söz varlığı. (Doktora Tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Misalli Büyük Türkçe Sözlük. (2016). İstanbul: Kubbealtı Neşriyat. MBTS
• Nasilov, D. M., Kormuşin, I. V., Borovkov, T. A., Dmitriyev, L.V. & Zırin, A. A. (2016). Drevnetyurkskiy slovar’. Astana: Gılım Baspası DTS
• Nişanyan, S. (2018). Nişanyan sözlük çağdaş Türkçenin etimolojik sözlüğü. İstanbul: Liber Plus Yay.
• Şemşeddin Sami (2019). Kamus-ı Türkî (P. Yavuzaslan, Haz.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yay. KT
• Tietze, A. (2016). Tarihî ve etimolojik Türkiye Türkçesi lugati (C. I-IV). (S. Tezcan, Ed.). Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.
• Toklu, M. O. (2007). Dilbilime giriş. Ankara: Akçağ Yay.
• Türkçe Sözlük (2011). Ankara: Türk Dil Kurumu Yay. TS
• Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü (C. I- VI) (Birleştirilmiş Tıpkıbasım) (2009). Ankara: Türk Dil Kurumu Yay. DS
• XIII. Yüzyıldan Beri Türkiye Türkçesiyle Yazılmış Kitaplardan Toplanan Tanıklarıyla Tarama Sözlüğü (C. I-VIII (1995). Ankara: Türk Dil Kurumu Yay. TTS