SELİM İLERİ ROMANLARINDA ABDÜLHAK HÂMİD TARHAN’A YÖNELİK YAKLAŞIMIN NİTELİKLERİ

Yıl 2021, Sayı: 51, 299 - 320, 30.04.2021

Gökay Durmuş

https://doi.org/10.21563/sutad.984789

Öz

Selim İleri, edebiyatımızın farklı türlerde eser vermiş üretken yazarlarındandır. İleri, kendine özgü bir poetika sahibi olması bakımından da önemli bir isimdir. Yazar, anlatılarına belirlediği poetik ilkeleri yansıtırken geçmiş ile şimdiki zamanı buluşturmak ister. Bu amaçla geçmişin edebi birikimini güncele taşımak ve insanların maziye yönelik yaklaşımlarında olumlu katkı sahibi olmak arzusundadır. Yazar söz konusu birikimi sadece isimler ve eserler odağında işlemez. Kurguladığı sahneleri ve kahramanları, tartıştığı konuları bu birikimden seçtiği malzemelerle zenginleştirir.
İleri’nin çalışmaya esas teşkil eden beş adet romanı, Abdülhak Hâmid’in edebiyat tarihimizdeki yeri ekseninde şekillenmiş romanlardır. Çalışmada, bu romanlarda Hâmid’in şahsiyeti, yaşamı ve eserleriyle ilgili olarak nasıl bir yaklaşım sergilendiği tahlil edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Selim İleri, edebiyat, roman, Abdülhak Hâmid Tarhan

THE QUALITIES OF THE APPROACH TOWARDS ABDÜLHAK HÂMİD TARHAN IN SELİM İLERİ’S NOVELS

Öz

Selim İleri is one of the most prolific authors of Turkish literature having produced many works in various genres. İleri is a prominent name as he has his own poetics. The author reflects the poetic principles that he set in his narratives while maintaining the urge to unite the past with present. In this sense, he wants to carry the literary accumulation of the past to current times and offer a positive contribution to people’s approaches towards the past. The author does not dwell on the aforementioned accumulation by focusing only on the names and works. He enriches his fictional scenes and heroes as well as the issues under discussion with the materials he selects from this accumulation. İleri’s five novels that are selected for this study are the ones that deal with the position of Abdülhak Hâmid in Turkish literary history. This study is an attempt to scrutinize the approach in these novels towards Hâmid’s personality, life, and works.

Anahtar Kelimeler

Selim İleri, literature, novel, Abdülhak Hâmid Tarhan

Kaynakça

• Akıncı, G. (1954). Abdülhak Hâmit Tarhan. Hayatı, eserleri ve sanatı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Akyüz, K. (t.y.). Modern Türk Edebiyatı’nın ana çizgileri. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
• Ayaşlı, M. (2019). İşittiklerim gördüklerim bildiklerim. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Ayvazoğlu, B. (2007). 1924. Bir fotoğrafın uzun hikâyesi. İstanbul: Kapı Yayınları.
• Banarlı, N. S. (t.y.). Resimli Türk edebiyatı tarihi II. (y.y.y.).
• Ecevit, Y (2006). Türk romanında postmodernist açılımlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Emre, İ. (1993). Edebiyat-ı Umumiye Mecmuası (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi. Sivas.
• Enginün, İ. (1986). Abdülhak Hâmid Tarhan. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Enginün, İ. (2006). Abdülhak Hâmit Tarhan. Parlatır, İ. (Ed.), Tanzimat edebiyatı içinde (s. 411-555). Ankara: Akçağ Yayınları.
• Enginün, İ. (2012). Yeni Türk edebiyatı araştırmaları 2. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Ertaylan, İ. H. (2011). Türk Edebiyatı tarihi I-IV. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Gümüş, S. (2007). Selim İleri’nin kırk yılı. İnci, H. (Haz.), Şimdi seni konuşuyorduk içinde (s. 163-167). İstanbul: Doğan Kitap.
• İbnü’l Emin Mahmud Kemal İnal. (2000). Son asır Türk şairleri C. II. Özgül, M. K. (Hzl.) Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
• İleri, S. (1984). Saz caz düğün varyete. (y.y.y.) Altın Kitaplar Yayınevi.
• İleri, S. (1991). Mavi kanatlarınla yalnız benim olsaydın. İstanbul: Can Yayınları.
• İleri, S. (2000). Solmaz Hanım kimsesiz okurlar için. İstanbul: Oğlak Yayınları.
• İleri, S. (2001). İstanbul seni unutmadım. İstanbul: Oğlak Yayınları.
• İleri, S. (2002). Anılar; ıssız ve yağmurlu. Şenköken, H (Söyleşiyi Gerçekleştiren) İstanbul: Doğan Kitap.
• İleri, S. (2007). Yarın yapayalnız. İstanbul: Doğan Kitap.
• İleri, S. (2012). Yıldızlar altında İstanbul. İstanbul: Everest Yayınları.
• İleri, S (2013). Mel’un. İstanbul: Everest Yayınları.
• İleri, S. (2018). Kumkuma. İstanbul: Everest Yayınları.
• İleri, S. (20.03.2020). Sözünü sakınmadan. Erişim adresi: https//www.sabitfikir.com.tr.
• İleri, S. (01.04.2020) Kalp kırmadan ayrılmak istiyorum bu dünyadan. Erişim adresi: https//www.sabitfikir.com.tr
• İleri, S. (24.04.2020). Yayıncılık anlayışımız moda üzerine kurulu. Erişim adresi: https//gazeteduvar.com.tr.
• Karaosmanoğlu, Y. K. (2003). Gençlik ve edebiyat hatıraları. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kuntay, M. C. (2012) Üç İstanbul. İstanbul: Oğlak Yayınları.
• Mengi, Nesrin (2009). Selim İleri’nin romancılığı (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Mutluay, R. (1970). 100 soruda XIX. yüzyıl Türk edebiyatı. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Öksüz, M. (2012). Selim İleri’nin “Bodrum Dörtlemesi”nde başkişiler. Kocaeli Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 3, 133-162.
• Özgül, M. K. (2006). Divan Yolu’ndan Pera’ya selametle. Ankara: Hece Yayınları.
• Sâfi, İ. (2006). Altın suyuna batırılmış bir hayat Abdülhak Hâmid Tarhan. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Sevengil, R. A. (2015). Türk tiyatro tarihi. İstanbul: Alfa Basım Yayın.
• Tanpınar, A. H.(2005). Edebiyat üzerine makaleler. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tarhan, A. H. (1959). Finten. Ankara: Maarif Basımevi.
• Tarhan, A. H. (2013a) Abdülhak Hâmid’in hatıraları. Enginün, İ. (Haz). İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tarhan, A. H. (2013b). Bütün şiirleri. Enginün, İ. (Haz.). İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Ünaydın, R. E. (1972). Diyorlar ki. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Yıldız, A. D. (2009). Edebiyatın kaynağı olarak edebiyat: Selim İleri romancılığı. Turkish Studies, 4. I-II, s. 1463-1478.