19. YÜZYIL ŞAİRİ AHMED MAZHAR (HAYATI, ESERLERİ Ve SANAT ANLAYIŞI)

Yıl 2022, Sayı: 54, 199 - 216, 13.06.2022

İncinur Atik Gürbüz

https://doi.org/10.21563/sutad.1130116

Öz

Bu çalışma, 19. yüzyıl şairi ve yazarı Ahmed Mazhar hakkındadır. Mazhar, Mecmû‘a-i Eş‘ârım (1898) adlı bir şiir kitabı ile Gazeteci (1909-10) adlı bir piyes kaleme almıştır. İki eser kaleme almış olmasına rağmen herhangi bir biyografik kaynakta sanatçıdan bahsedilmemiştir. Bu sebeple doğum ve ölüm tarihleri de dâhil olmak üzere onun hakkında elimizde herhangi bir bilgi mevcut değildir. Bu bakımdan edebiyat tarihine katkıda bulunmak maksadıyla çalışmamızda Ahmed Mazhar’ın hayatı, eserleri ve sanat anlayışı hakkında çeşitli tespitler ve değerlendirmelerin yapılması amaçlanmıştır. Bu çerçevede öncelikle yukarıda isimleri zikredilen eserlerdeki ipuçları değerlendirilerek Mazhar’ın yaşam öyküsü genel hatlarıyla da olsa belirlenmeye çalışılmıştır. Daha sonra eserleri hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Akabinde de eserlerinden -özellikle de Mecmû‘a-i Eş‘ârım’dan- elde edilen bulgular ışığında sanatçının edebî kişiliğiyle ilgili değerlendirmeler yapılmış ve onun gelenekle olan ilişkisi sorgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Klasik Türk şiiri, gelenek, Ahmed Mazhar, Mecmû‘a-i Eş‘ârım, Gazeteci, Klasik Türk şiiri, gelenek, Ahmed Mazhar, Mecmû‘a-i Eş‘ârım, Gazeteci

THE 19th CENTURY POET AHMED MAZHAR (HIS LIFE, WORKS AND ART APPROACH)

Öz

Kaynakça

• Açıkmeşe Zeytin, Z. (2014). Veli Recai Velibeyoğlu’nun Bütün Türk Şairleri adlı eseri (k-m arası şairler) (inceleme-metin) (Yüksek lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTez
• Merkezi/TezGoster?key=gyLHMouPes-CvnhRcjQsKT4blJyZ2qKS6LaPchf8kUysODdRoA2d-BJs0IrxJH0j
• Ahmed Mazhar (1316). Mecmû‘a-i Eş‘ârım. İstanbul: Şirket-i Mürettibiye Matbaası.
• Ahmed Mazhar (1325). Gazeteci. İstanbul: Asır Matbaası.
• And, M. (2014). Başlangıcından 1983’e Türk tiyatro tarihi. İstanbul: İletişim Yay.
• Arslan, M. (2014a). Ahmed Mazhar. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Erişim adresi: http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mazhar-ahmed
• Arslan, M. (2014b). Sa'îd, Kemâl Paşa-zâde Mehmed Sa'îd Bey, Lastik Sa'îd. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Erişim adresi: http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/said-kemal-pasazade-mehmed-said
• Atik Gürbüz, İ. (2011). Divan tertibinde türün şekle tercihine bir örnek: İlâhîzâde Mehmed Emîn Vâsık Divanı. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 123-131. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/202393
• Beyhan, M. A. (1993). Bir II. Abdülhamid devri aydınının profili: Lastik Said Bey. Osmanlı Araştırmaları, XIII, 167-205. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/oa/issue/10965/
• Burma, M. (2012). Bulgaristan’ın Osmanlı imparatorluğu’ndan ayrılış sürecinde Bulgar ayaklanmaları. Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, 1(1), 67-90. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/baed/issue/34531/381504
• Doğan, H. (2018). Döneminin şâirlerinin kaleminden sultan İkinci Abdülhamid’e medhiyeler. İstanbul: Şamil Yayınevi.
• İnal, İ. M. K. (1969). Son asır Türk şairleri (Cüz VII). İstanbul: Millî Eğitim Basımevi
• Kurnaz, C. (2007). Osmanlı şair okulu. Ankara: Birleşik Yayınevi.
• Kutlar Oğuz, F. S. (2003). Sa’dî ve Dîvânçe’si. Türkoloji Dergisi, XVI(2), 193-219. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/turkoloji/issue/43348/527607
• Poyraz, T. & Tuǧrul, N. (1967). Tiyatro bibliyografyası (1859-1928). Ankara: Millî Kütüphane Yay.
• Şimşir, B. N. (1986). Bulgaristan Türkleri (1878-1985). İstanbul: Bilgi Yayınevi.
• Uzun, M. İ. & Arslan, A. T. (2010). Takrîz. İslam ansiklopedisi (C. 39, s. 472-474). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. Erişim adresi: https://islamansiklopedisi.org.tr/takriz
• Velibeyoğlu, V. R. (1975). Örneklerle basılı bütün şiir kitapları antolojisi (C. 1-2). İstanbul: Dilmen Basımevi.
• Yıldırım, İ. (2021). Ahmed Mazhar Efendi’nin Mecmû‘a-i Eş‘ârım’ında kayıtlı Hz. Ali ve Hz. Hüseyin manzumeleri. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 7(15), 88-106. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijhe/issue/62183/894357
• Yılmaz, M. (1992). Edebiyatımızda İslamî kaynaklı sözler. İstanbul: Enderun Kitabevi.