A HUMOROUS WEAKNESS IN CLASSICAL TURKISH LITERATURE: WOMANIZING

Yıl 2022, Sayı: 56, 359 - 381, 21.12.2022

Gökçehan Aysel Yılmaz

https://doi.org/10.21563/sutad.1222409

Cited By: 1

Öz

Womanizing is defining that men’s leching for women. Being a womanizer is an unwarrantable weakness in classical Turkish literature. Womanizers are mentioned with humorous couplets, critical wordings, even satirized in Nev’î-zâde Atâyî’s Nefhatü’l-ezhâr and Sohbetü’l-ebkâr, Sâbit’s Dere-nâme, Subhi-zâde Feyzî’s Heft Seyyâre, Sünbül-zâde Vehbî’s Şevk-engîz, Hikâye-i Zen Dost ya da Hikâye-i Mekr-i Zenân-ı ‘Acûz, Fennî’s Sevâhil-nâme, Tırsî’s Dîvân, Râmiz Mehmed Efendi’s Zen-Dost and Bayburtlu Zihnî’s Sergüzeşt-nâme-i Zihnî. In this study it’s been researched about womanizer’s cognomens, settling places, occupations, places where meeting with women, troubles about their leching for women in those texts. In relation to these it’s aimed that getting a view of womanizing in classical Turkish literature.

Anahtar Kelimeler

Classical Turkish literature, humor, satire, criticism, womanizer

KLASİK TÜRK EDEBİYATINDA MİZAHÎ BİR ZAAF: ZEN-PÂRELİK

Öz

Erkeklerin kadınlara duyduğu cinsel düşkünlüğü tanımlayan zen-pârelik, klasik Türk edebiyatında hoş karşılanmayan bir zaaftır. Nev’î-zâde Atâyî’nin Nefhatü’l-ezhâr’ında ve Sohbetü’l-ebkâr’ında, Sâbit’in Dere-nâme’sinde, Subhi-zâde Feyzî’nin Heft Seyyâre’sinde, Sünbül-zâde Vehbî’nin Şevk-engîz’inde, Hikâye-i Zen Dost ya da Hikâye-i Mekr-i Zenân-ı ‘Acûz’da, Fennî’nin Sevâhil-nâme’sinde, Tırsî’nin Dîvân’ında, Râmiz Mehmed Efendi’nin Zen-Dost’unda ve Bayburtlu Zihnî’nin Sergüzeşt-nâme-i Zihnî’sinde zen-pâreler, mizahî beyitlerle eleştirel bir üslup içerisinde anlatılmakta; hatta hicvedilmektedir. Çalışmada, bahsi geçen eserlerden hareketle zen-pâre erkeklerin lakapları, yaşadıkları yerler, meslekleri, kadınlarla bir arada oldukları/ buluştukları mekânlar, kadınlara olan zaafları yüzünden yaşadıkları durumlar/ olaylar incelenmekte; böylelikle klasik Türk edebiyatında zen-pâreliğin portresine ulaşmak ve şairlerin kadın-erkek ilişkilerinin şehevî yönüne bakış açısını öğrenmek amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Klasik Türk edebiyatı, mizah, hiciv, eleştiri, zen-pâre