THE EFFECT OF STRATEGIC LEADERSHIP ON ORGANIZATIONAL IDENTIFICATION: A RESEARCH ON EL-MUSTANSIRIYA UNIVERSITY EMPLOYEES

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 134 - 157, 30.09.2022

Azhar Ali Ahmed Aljorani Fatih Ferhat Çetinkaya

https://doi.org/10.54993/syad.1160594

Öz

The aim of this research is to reveal whether strategic leadership has an effect on organizational identification and its sub-dimensions. The universe of the research consists of academic and administrative staff working at Al-Mustansiriya University in Iraq. A total of 532 samples has been reached from 6486 employees who made up the universe. Questionnaire technique, one of the quantitative research methods, has been used as a data collection method in the research. Exploratory factor analysis, t test, Anova, correlation and regression analyzes were performed.
As a consequence of the simple regression analysis, it has been determined that strategic leadership has a statistically significant and positive effect on organizational identification, perceived external prestige of the organization and cognitive, behavioral and emotional identification dimensions, which are sub-dimensions of organizational identification. Finally, as a result of the multiple regression analysis, it has been determined that the dimensions of political practices and communication skills, which are sub-dimensions of strategic leadership, have statistically significant and positive effects on organizational identification

Anahtar Kelimeler

Leadership, Identification, Strategy, Strategic Leadership.

STRATEJİK LİDERLİĞİN ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME ÜZERİNE ETKİSİ: EL-MUSTANSİRİYA ÜNİVERSİTESİ ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Bu araştırmanın amacı, stratejik liderliğin örgütsel özdeşleşmeye ve özdeşleşmenin alt boyutlarına etkisinin olup olmadığını ortaya koymaktır. Araştırmanın evrenini Irak’da bulunan El-Mustansiriya üniversitesinde çalışan akademik ve idari personel oluşturmaktadır. Evreni oluşturan toplam 6486 çalışandan 532 örnekleme ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği kullanılmıştır. İlgili istatistiksel analizler olan açımlayıcı faktör analizi, t testi, Anova, korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır.
Yapılan basit regresyon analizi sonucunda, stratejik liderliğin örgütsel özdeşleşmeyi, örgütsel özdeşleşmenin alt boyutlarından örgütün algılanan dış prestiji ve bilişsel, davranışsal, duygusal özdeşleşme boyutlarını istatistiksel açıdan anlamlı ve pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Son olarak yapılan çoklu regresyon analizi sonucunda, stratejik liderliğin alt boyutlarından politik uygulamalar ve iletişim becerileri boyutlarının örgütsel özdeşleşme üzerinde istatistiksel açıdan anlamlı ve pozitif yönlü etkilerinin olduğu tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Liderlik, Özdeşleşme, Özdeşleşme, Strateji, Strateji, Stratejik Liderlik, Stratejik Liderlik

Kaynakça

• Adair, J. (2013). Etkili Stratejik Liderlik. (Çev.: S. Fatih Güneş). İstanbul: Babıali Kültür Yayıncılığı.
• Akca, M. (2020). Stratejik Liderlik, Performans ve Örgütsel Özdeşleşme: Havacılık İşletmesi Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 34, 206-237.
• Akgemci, T., (2008). Stratejik Yönetim. 2. Baskı. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Akyüz, M. ve Yılmaz, F.D. (2015). Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel İletişimin İşgörenlerin İşten Ayrılma Niyetine Etkisi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8, 137-143.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (7.Baskı). Adapazarı: Sakarya Yayıncılık.
• Ansoff, I. H. (1987). The Emerging Paradigm Of Strategic Behaviour. Strategic Management Journal,8,(6), 501- 515.
• Ashforth, B. E. ve Mael, F. (1989). Social Identity Theory and the Organization. Academy of Mangement Review, 14 (1), 20-39.
• Avanzi L., Van Dick R., Fraccaroli F. ve Sarchielli G. (2012). The Downside of Organizational Identification: Relations Between Identification. Workaholism and Well-Being. Work & Stres, 26(3), 289-307.
• Barutçugil, İ. (2014). Liderlik. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• Batmaz, M. (2012). Yöneticilerin Yönetim Tarzlarının Çalışanların İş Doyumlarına Etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Ufuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Baykal, E., Zehir, C. ve Köle, M. (2018). Hizmetkar Liderlik Firma Performansı İlişkisinde Örgütsel Özdeşleşmenin Aracı (Mediator) Etkisi. Akademik Hassasiyetler, 5(9), 111-133.
• Beldek, E.G. (2017). Örgütsel Özdeşleşmenin Örgütsel Sinizm ve Örgütsel Muhalefet İle İlişkisi: Görgül Bir Araştırma. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 2(1), 16-47.
• Besler, S. (2004). İşletmelerde Stratejik Liderlik. İstanbul: Beta Yayınları.
• Boal, K.B. ve Schultz, P.L. (2007). Story telling, Time and Evolution: The Role of Strategic Leadership in Complex Adaptive Systems. The Leadership Quarterly, 2007/18.
• Cüce, H. (2022). Babacan Liderlik İle Ekstra Rol Davranışı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Örgütsel Özdeşleşmenin Aracı, Kendinden Fedakarlık Etmenin Düzenleyici Rolü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Ankara.
• Çetin, S.(2008). Stratejik Yönetim İçinde, Çağdaş Yönetim ve Örgütsel Başarım, Ed. Şimşek, M.ve Çelik, A. İstanbul: Eğitim Kitabevi.
• Çetinkaya, M. ve Çimenci, S. (2014). Örgütsel Adalet Algısının Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi ve Örgütsel Özdeşleşmenin Aracılık Rolü: Yapısal Eşitlik Modeli Çalışması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(23): 248-273.
• Dutton, J. E., J.M. Dukerich ve C.V. Harquail. (1994). Organizational Images and Member Identification. Administrative Science Quarterly, 39(2), 239–263.
• Eker, D. (2015). Öğretim elemanı örgütsel özdeşleşme ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 118-124.
• Envergil, D. (2018). Sağlık Çalışanlarının Psikolojik Sözleşme Algılarının Örgütsel Güven, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Erdoğan, S. ve Coşkun, B. (2021). Liderle Özdeşleşme ve Örgütsel Özdeşleşmenin İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Önbüro Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(3), 1908–1922.
• Fedai, G. Ç. (2022). Örgütsel Yıldırmanın Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bankacılık Anabilim Dalı, Bankacılık ve Sigortacılık Bilim Dalı, Konya.
• Finkelstein, S. (2009). Strategic Leadership. New York: Oxford University Press.
• Güllüce, A. Ç., Kaygın, E.,Zengin, Y., Sağbaş, M. ve Karabal, C. (2019). Stratejik Liderlik Anlayışının Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyeti İle İlişkisi: İstanbul İli Örneği. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(7).
• Güney, S. (2007). Yönetim ve Organizasyon.(2. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
• Hitt, M.A., Hoskisson, R.E. ve Ireland, R.D. (2007). Management of Strategy (International Student Edition). China: Thomson South-Western.
• Ho, Chi-Kun. (2005). Corporate Governance and Corporate Competitiveness: An International Analysis. Corporate Governance: An International Review, 13(2), 211-253.
• Ireland, R.D. ve Hitt, M.A. (2005). Achieving and Maintaining Strategic Competitiveness in the 21st. Century: The Role of Strategic Leadership. Academy of Management Executive, 19(4), 63-74.
• Kachchhap, S. L., ve Ong’uti, M. A. (2015). Linking personality and strategic leadership to organizational identification. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 5(8), 243-256.
• Karaca, A. ve Karaca, B. (2019). Sağlık Çalışanlarının Sanal Kaytarma Davranışları İle Örgütsel Özdeşleşme Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Bir Kamu Hastanesi Örneği. ASHD, 18(1), 27-39.
• Karabey, C.N. (2005). Örgütsel Özdeşleşme, Örgütsel İmaj ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi: Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Kılınçkaya, B. (2013). İl Milli Eğitim Müdürlerinin Stratejik Liderlik Özellikleri Araştırması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Kırpık, G. (2018). Kuşak Farklılıkları İle Kurumsal İtibar Algısı ve Örgütsel Özdeşleşme İlişkisi: TRCI Bölgesinde Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Terzi). İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Korkmaz, F. (2018). Babacan (Paternalist) Liderlik Davranışının Örgütsel Özdeşleşme Üzerindeki Etkisinde Çalışanların İşe Tutkunluk Düzeylerinin Aracılık Rolü: Kamu ve Özel Sektör Karşılaştırmalı Bir Analiz. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Kırıkkale.
• Küçüközkan, Y. (2015). Liderlik ve Motivasyon Teorileri: Kuramsal Bir Çerçeve. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 1 (2), 86-115.
• Marşap, A. (1997). Çağdaş Yönelimlerde Stratejik Liderlik Vizyonu. 21. Yüzyılda Liderlik Sempozyumu, İstanbul, Deniz Harp Okulu Basımevi, 5-6 Haziran.
• McClamroch, J., Byrd, J. J. ve Sowel, S. L. (2001). Strategic Planning: Politics, Leadership and Learning. The Journal of Academic Librarianship, 27(5), 372-378.
• Myers, K. K., Davis, C. W., Schreuder, E. R., ve Seibold, D. R. (2016). Organizational Identification: A Mixed Methods Study Exploring Students’ Relationship with Their University. Communication Quarterly, 1-22.
• Oktay, E. (2006). Stratejik Yönetim Sürecinde Performans Geliştirmenin Bir Aracı Olarak Dış Kaynak Kullanımı: İmalat Sanayiinde Bir Uygulama. (Yaımlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Polat, S. (2009). Organizational Citizenship Behavior (ocb) Display Levels of The Teachers At Secondary Schools According To The Perceptions Of The School Administrators. Procedia Socialand Behavioral Sciences, 1(1), 1591– 1596.
• Polat, M. ve Meydan, C. H. (2010). Örgütsel Özdeşleşmenin Sinizm ve İşten Ayrılma Niyeti İle İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(1), 145-172.
• Sakal, Ö. (2018). Hizmetkar Liderlik, Psikolojik Güvenlik ve Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Ombudsman Akademik, Özel Sayı 2018, 259-293.
• Sert, Ş. (2015). Stratejik Liderlik: Çağ ve Nema Öğretim İşletmeleri Genel Müdürlüğü Stratejik Liderlik Uygulamaları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.
• Sevinç, A.A. (2009). İşletmelerde Stratejik Liderlik ve Bir Uygulama. (Yaımlanmamış Yükseklisans Tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Malatya.
• Sığrı, Ü. ve Sait G. (2016). Örgütsel Davranış. 3.Baskı. İstanbul: Beta Yayınları.
• Sökmen, A. (2020). Lider Üye Etkileşimi, İş Tatmini ve Örgütsel Özdeşleşme İlişkisi: Ankara’daki Otel İşletmelerinde Ampirik Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(3), 2132-2143.
• Sökmen, A., Ekmekcioğlu, E.B. ve Çelik, K. (2015). Algılanan Örgütsel Destek, Örgütsel Özdeşleşme ve Yönetici Etik Davranışı İlişkisi: Araştırma Görevlilerine Yönelik Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(1), 125-144.
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston: Pearson.
• Temel, E. (2016). Dönüşümcü Liderlik ve Psikolojik Güçlendirme Arasındaki İlişkide Örgütsel Özdeşleşmenin Aracılık Rolü: Nazilli’deki Kamu Kurumlarında Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Aydın.
• Türkmenoğlu, M.A., Çiçek, B., Uludağ, G. (2021). Örgütsel Güven ve Paternalist Liderlik Örgütsel Özdeşleşmeye Öncülük Eder Mi?, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 56(3), 1915-1935.
• Ülgen H. ve Mirze, S. K. (2004). İşletmelerde Stratejik Yönetim.1.Basım. İstanbul: Literatür Yayınları.
• Vera, D., ve Crossan, M. (2004). Strategic LeadershipandOrganizational Learning. Academy of Management Review. 29(2), 222-240.
• Walumbwa, F. O., ve Hartnell, C. A. (2011). Understanding transformational leadership–employee performance links: The role of relational identification and self‐efficacy. Journal of occupational and organizational psychology, 84(1), 153-172.
• Yaykıran, Z. (2020). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Kimlik Algıları ve Örgütsel Özdeşleşme Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara.
• Zengin, Y. (2019). Lider Üye Etkileşimi ve Örgütsel Özdeşleşme İlişkisinde Pozitif Psikolojik Sermayenin Aracılık Rolü. Turkish Studies – Economics, Finance, Politics, 14(2), 357-380.