Examination of Leadership Characteristics of School Administrators According to Teachers' Views

Yıl 2022, , 66 - 80, 31.12.2022

Salih Sarışık , Narin Işıtan , Halit Velioğlu , Ferhat Karagöz

https://doi.org/10.54971/synergy.1191355

Öz

Main aim of this research is to examine the leadership characterictics of school managers. In the research, case study is used which is one of qualitative research methods. The group of this study consists of 40 teachers including 10 kindergarten,10 secondary school and 10 high school teachers. In the research, half structured interviewing form is used as data coolecting tool. To check if the questions that are on the interviewing form are suitable, experts are consulted. The data acquired from this research are analyzed with descriptive analyse technique. In accordance with data that are acquired during the research, school administrators should be fair in terms of personality, should be fair and cooperative in terms of leadership qualities, should be supporting and valueing the students in terms of educative activities, should be fair, respectful and have proper communication in terms of approach to teachers. Considering the leadership qualities is advised.

Anahtar Kelimeler

Leadership, school manager, teacher.

Öğretmen Görüşlerine Göre Okul Yöneticilerinin Liderlik Özelliklerinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmanın temel amacı okul yöneticilerinin liderlik özelliklerini öğretmen görüşlerine göre incelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Sakarya ili Sapanca ilçesinde temel eğitime bağlı 10 okul öncesi, 10 ilkokul, 10 ortaokul ile ortaöğretime bağlı10 lisede görev yapan 40 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından geliştirilen “ yarı yapılandırılmış görüşme formu” kullanılmıştır. Görüşme formunda yer alan soruların, görüşme amacına uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla, uzman görüşü alınmıştır. Araştırmada elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırma verileri incelendiğinde elde edilen bulgular doğrultusunda; okul yöneticilerinin kişilik özelliklerine göre adil olması gerektiği, yöneticilik özelliklerine göre adil ve iş birlikçi olması gerektiği, eğitim ve öğretim faaliyetleri açısından öğrencileri destekleyen ve değer veren olması gerektiği ve öğretmenlere yaklaşımı açısından adil, saygılı ve sağlıklı iletişim kurması gerektiği belirtilmiştir. Okul yöneticileri seçilirken liderlik yeterliliklerine dikkat edilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Okul Müdürü, Öğretmen

Kaynakça

• Akbaşlı, S. ve Diş, O. (2019). Öğretmen görüşleri doğrultusunda lider okul yöneticilerinin yeterlilikleri. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi, 2,2,s.86-102. Akbaşlı, S. ve Kavak, Y. (2008). Ortaöğretim okullarındaki okul aile birliklerinin görevlerini gerçekleştirme düzeyleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,19, 1-21.
• Argon, T. ve Dilekçi, Ü. (2014). Öğretmenlerin okul müdürlerinin yönetim tarzları ve kurumsal itibara yönelik algıları arasındaki ilişki. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(2), 161-181.
• Arslan, H. ve Beytekin, F. (2004). İlköğretim okul müdürleri için eğitim liderliği standartlarının araştırılması. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayında sunuldu. 6-9 Temmuz. İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Balcı, A. (2007). Etkili okul ve okul geliştirme. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Baltaş, A. (2003). Liderlik yetkinlikleri. Kaynak Dergisi, Sayı: 14, Nisan-Eylül.
• Beck, L. ve Murphy, J. (1993). Understanding the principalship: Metaphorical themes 1920s-1990s. New York: Teachers College.
• Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Pegem A Yayıncılık, On üçüncü Baskı, Ankara.
• Bush, T. ve Glover, D. (2003). School leadership: Conceptsandevidence. Nottingham, National Collegefor School Leadership.
• Cerit, Y. (2008). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin müdür kavrami ile ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 33(147).
• Erçetin, Ş. Ş. (1993). Ast-üst ilişkileri (okul müdürü ve öğretmenlerin birbirlerini etkilemekte kullandıkları güçler). Ankara: Şafak Matbaacılık.
• Erçetin, Ş. Ş. (1997). İlköğretim okullarında yöneticilerin vizyon geliştirmeye ilişkin tutumları. 21. Yüzyılda Liderlik Sempozyumu.
• Erdoğan, İ. (2000). Okul yönetimi ve öğretim liderliği, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• Glasser, W. (1999). Okulda kaliteli eğitim, Çeviri: Ulaş Kaplan. Beyaz Yayınları, Ankara.
• Goldberg, M. F. (2001). Leadership in education: five commonalities. Phi Delta Kappan Bloomington, Jun, Vol: 82, Issue 10, pg. 757, 5 pgs.
• Gümüşeli, A. İ. (2001). Çağdaş okul müdürünün liderlik alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 28, 531-548.
• Hull, J. (2012). The principal perspective: Full report. Retrieved from http://www.centerfor publiceducation.org/principal-perspective.
• Kalyoncu, K, (2008). İlköğretim okul müdürlerinin vizyoner liderlik özelliklerine sahip olma yeterlilikleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Law, S. ve Glower, D. (2000). Educational leadershipand learning. Buckingham: Open Uni. Press.
• McEwan, E. (2018). Ten traits of highly effective principals (Çev. Necati Cemaloğlu). Ankara: Pegem Akademi.
• MEB (2000). Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Okulları Müdürlüğü Görev Tanımı, Tebliğler Dergisi. Sayı: 2508.
• Murphy, J. (1998). What’s a head for tomorrow’s principals. Principal Magazine, September. 3.
• OECD (2009). Creating effective teaching and learning environments: First results from TALIS. Paris: OESD.
• Özcan, Y. (2006). “İlköğretim öğretmenlerinin iş tatmini ile yöneticileri için algıladıkları liderlik davranışı arasındaki ilişki düzeyi”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yedi Tepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özden, Y. (2005). Eğitimde Yeni Değerler Eğitimde Dönüşüm. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Özden Y. (1998). Eğitimde dönüşüm: Yeni değer ve oluşumlar. Ankara: Pegem Yayınları.
• Robinson, V. M. J., Lloyd, C. A., ve Rowe, K. J. (2008). The impact of leadership on student outcomes: An analysis of the differential effects of leadership types. Educational Administration Quarterly, 44(5), 635–674.
• Şişman, M. (2002). Öğretim Liderliği. Pegem Yayınları, Ankara.
• Taymaz, H. (2003). Uygulamalı okul yönetimi (6. Baskı). Ankara: Pegem.
• Turan, S., Yıldırım, N. ve Aydoğdu, E. (2012). Okul müdürlerinin kendi görevlerine ilişkin bakış açıları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2 (3), 63-76.
• Ünal, M. (2012). Bilgi çağında değişim ve liderlik. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1), 297-310.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri: Seçkin Yayıncılık, ANKARA.