KAMU TAŞINMAZLARININ HAKSIZ İŞGALİNDE ECRİMİSİL VE TAHLİYE UYGULAMALARI

Yıl 2025, Sayı: 63, 245 - 282, 29.07.2025

Muhammed Ali Aydin

https://doi.org/10.54049/taad.1752709

Öz

Bir taşınmazın yasal bir hakka dayanılmadan kullanılması halinde haksız işgal söz konusu olur. Taşınmazların haksız işgali ile ilgili olarak özel hukuk ve kamu hukukunda ayrı uygulamalar vardır. Kamu taşınmazının haksız işgalinde, idare haksız işgalciye tek taraflı olarak belirlediği bir tazminatı uygular. Uygulamada idarenin belirlemiş olduğu ecrimisil bedelinin miktarı taraflar arasında uyuşmazlık konusu olmaktadır. Ecrimisil tazminatının belirlenmesinde işgalcinin bir gelir elde edip etmediği, işgal ettiği taşınmazın büyüklüğü, konumu, niteliği, taşınmazı hangi amaçla kullandığı gibi kriterler bedelin belirlenmesinde rol oynamaktadır. Ecrimisil ihbarnamesine karşı dava açma sürelerinde ise zamanaşımının ne zaman gerçekleşeceği konusunda çeşitli görüşler vardır. Bunun yanı sıra idare haksız işgalciyi gerekirse zorla kamu taşınmazından tahliye eder. Taşınmazın tahliyesinin nasıl gerçekleştirileceği mevzuat ve yargı kararları ışığı altında belirli bir usule bağlanmıştır.
Makalemizde kamu taşınmazlarının herhangi bir yasal hakka dayanılmadan, haksız bir şekilde işgal edilmesi durumumun hukuki niteliği, somut olay özelinde işgalin tespiti, işgal üzerine fuzuli şagile uygulanacak ecrimisil tazminatının miktarının nasıl belirleneceği, işgalcinin nasıl tahliye edileceği gibi hususlarda yargı kararları ışığında incelemeler yapacağız. İdari yargıdaki temyiz sınırı nedeniyle ecrimisil bedeline ilişkin birçok uyuşmazlığın bölge idare mahkemesi aşamasında kesinleşmesi nedeniyle bölge idare mahkemesi kararlarına sıklıkla yer vermiş durumdayız.

Anahtar Kelimeler

Kamu taşınmazı , haksız işgal , ecrimisil , tahliye , zamanaşımı , devlet ihale kanunu m. 75

Etik Beyan

Bu makale Etik Kurul iznine tabi değildir

Mesne Profits and Evacuation Practices in Unjust Occupation of Public Immovable Properties

Öz

Unjust occupation occurs when an immovable is used without a legal right. There are different practices in private law and public law regarding unjust occupation of immovable property. In the unjust occupation of public immovable property, the administration imposes a compensation unilaterally determined by the unjust occupier. In practice, the amount of the compensation determined by the administration is the subject of dispute between the parties. Criteria such as whether the occupier earns an income, the size, location, nature and purpose of the immovable property occupied by the occupier play a role in determining the compensation. There are various opinions as to when the statute of limitations for filing a lawsuit against the notice of forfeiture shall expire. In addition, the administration evicts the unjust occupier from the public immovable by force if necessary. How the eviction of the immovable is carried out is regulated in a certain procedure in the light of the legislation and judicial decisions.
In our article, we will examine the legal nature of the unjust occupation of public immovable property without any legal right, the determination of the occupation in the concrete case, how to determine the amount of mesne profits compensation to be applied to the unlawful occupier upon occupation, and how to evict the occupier in the light of judicial decisions. Due to the limit of appeal in the administrative judiciary, we have frequently included the decisions of the regional administrative court since many disputes regarding the mesne profits are finalized at the regional administrative court stage.

Anahtar Kelimeler

Public immovable property , unfair occupation , mesne profits , eviction , statute of limitations , state procurement law art. 75

Etik Beyan

Bu makale Etik Kurul iznine tabi değildir

Kaynakça

• Akyılmaz B, Sezginer M and Kaya C, Türk İdare Hukuku (18th edn, Seçkin Yayınevi 2024)
• Arat A, ‘Türk Borçlar Hukukunda Alacak Zamanaşımı’ (2004) 12 Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 193
• Aydın M, ‘Kamu Hukukunda Ecrimisil’ (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2013)
• Aydın MA, İmar Hukukunda İdari Yaptırımlar (1st edn, Seçkin Yayınevi 2023)
• Baş ES and Yasan C, ‘Gerçek Olmayan Vekâletsiz İş Görmeye Uygulanacak Hukuk’ (2016) 22/2 Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi
• Çağlayan R, İdare Hukuku Dersleri (4th edn, Adalet Yayınevi 2016)
• Çelik SB, Kamu Alacaklarının Takip Ve Tahsil Hukuku (3rd edn, On İki Levha Yayıncılık 2018)
• Demirtaş F, ‘Türk Hukukunda Mahalli İdarelerin Taşınmazlarında Ecrimisil Ve Yargısal Denetimi’ (Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2019)
• Doru SR, 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu Temelinde İdare Mallarına İlişkin Sözleşmelerin Hukuki Rejimi (1st edn, On İki Levha Yayınevi 2024)
• Durmuş F, ‘Hazine Taşınmazlarında Ecrimisil’ (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2021)
• Ertaş Ş, Cumalıoğlu E and Serdar İ, Eşya Hukuku, (13th edn, Barış Yayınları Fakülteler Kitabevi 2017)
• Esener T and Güven K, Eşya Hukuku, (6th edn, Yetkin Hukuk Yayınları 2015)
• Gözler K and Kaplan G, İdare Hukuku Dersleri (26th edn, Ekin Yayınevi 2024)
• Gün Büyüksütcü MG, ‘Kamu Mallarında Ecrimisil Ve Tahliye’ (Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2018)
• Karadağoğlu M, ‘Mahkeme Kararları Kapsamında Kamu Mallarının İşgali, Tahliyesi Ve Ecrimisil Bedelinin Belirlenmesi’ (Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2024)
• Örs CO, ‘İdarenin Ecrimisil Talebine Yönelik Devlet İhale Kanunu’ndaki Beş Yıllık Sürenin Hukuki Niteliği, Tahakkuk ve Tahsil Aşamalarında Ayrı Davalar Açılması Sorunu’ (2020) 22 Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
• Özaltuğ A, ‘Ecrimisilin Hukuki Niteliği’ (2021) XVIII/2 YÜHFD
• Serozan R, Taşınır Eşya Hukuku Eşya Hukukunun Temel Kavramları ve İlkeleri Zilyetlik, Mülkiyet, İntifa ve Rehin Uygulama Çalışmaları, (2nd edn, Filiz Kitabevi 2007)
• Soyer E, İdare Hukukunda Kamu Mallarının Yatırımlara Tahsisi (1st edn, On İki Levha Yayınevi 2025)
• Tan T and Bayazıt B, İdare Hukuku (11th edn, Turhan Kitabevi 2023)
• Tandoğan H, Mukayeseli Hukuk ve Hususiyle Türk - İsviçre Hukuku Bakımından Vekâletsiz İş Görme (1st edn, Fakülteler Matbaası 1957)
• Tekinay SS, Akman S, Burcuoğlu H and Altop A, Eşya Hukuku Cilt I Zilyedlik – Tapu Sicili – Mülkiyet, (5th edn, Filiz Kitabevi 1989)
• Ulusoy AD, Türk İdare Hukuku (6th edn, Yetkin Yayınevi 2023)
• Yavuzaslan C, Ecrimisil (1st edn, Filiz Kitabevi 2017)
• Zapata TT, Medeni Hukuk (2nd edn, Savaş Yayınevi 2019)