ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN HAKKIN ŞERHİ

Yıl 2019, Sayı: 38, 107 - 130, 04.04.2019

Arş. Gör. Derya G. Bütün Yılmaz

Öz

İsimsiz (atipik) sözleşmelerden biri olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, günümüzde çok sık karşılaşılan sözleşmelerdendir. Bu sözleşmenin tarafları yüklenici ve arsa sahibidir. Sözleşme gereğince yüklenicinin, arsa sahibinden sözleşmede kararlaştırılan arsa paylarının mülkiyetinin kendine geçirilmesini isteme hakkı bulunmaktadır. Yüklenicinin sahip olduğu bu hak, tapu kütüğüne şerh edilebilen kişisel haklar arasında yer alır. Gerçekten de, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ile şerhlere ilişkin getirilen yenilikler çerçevesinde bu hakkın şerhi mümkün kılınmıştır. Çalışmada arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde yüklenici lehine doğan arsa payının mülkiyetinin kendisine geçirilmesine ilişkin olan hakkın tapu kütüğüne şerh edilmesi ele alınmaktadır. Konunun incelenmesi bakımından öncelikle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine ilişkin genel bilgilere yer verilecektir. Genel bilgiler içinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tanımına, unsurlarına, görünüm biçimlerine ve bu sözleşmeden doğan haklara değinilecektir. Sözleşmeye ilişkin genel bilgilerden sonra, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden doğan hangi hakkın şerh edilebileceği incelenecektir. Bu sözleşmeden doğan hakkın şerhi halinde şerh anlaşmasının aranıp aranmayacağı netleştirilecektir. Sözleşmeden yüklenici lehine doğan hakkın ne kadar süreyle tapu kütüğüne şerh edileceği ve hakkın şerh edilmesinin etkisi üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, Kişisel Hakların Şerhi, Şerh Anlaşması, Şerh Süresi

Kaynakça

• Akipek, Jale G./Akıntürk, Turgut: Eşya Hukuku, Beta, İstanbul 2009. Avcı, Ali: “Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Doğan Kişisel Hakkın Tapuya Şerhi ve Hukuki Sonuçları”, SHD, C.3, S.1, Temmuz 2015, s.41-66. Aybay, Aydın/Hatemi, Hüseyin: Eşya Hukuku, Vedat Kitapçılık, 4.Bası, İstanbul 2014. Ayan, Mehmet: Eşya Hukuku I, Seçkin Yayınları, 13.Baskı, Ankara 2016. Durak, Yasemin: “Arsa Payı Karşılığı Kat Yapımı Sözleşmesi”, İnÜHFD, Özel Sayı, C.1, 2015, s.207-252. Erel, Şafak N.: Eşyaya Bağlı Borçlar, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1982. Eren, Fikret: Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Yetkin Yayınları, 6.Baskı, Ankara 2018. Erman, Hasan: Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, Der Yayınları, İstanbul 2010. Ertaş, Şeref: “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Doğan Hak ve Borçların Devri”, Prof. Dr. Mahmut Tevfik Birsel’e Armağan, İzmir 2001, s. 79-92 (Ertaş-Kat Karşılığı). Ertaş, Şeref: Eşya Hukuku, Barış Yayınları, İzmir 2017 (Ertaş-Eşya Hukuku). Gümüş, Mustafa Alper: Türk Medeni Kanununun Getirdiği Yeni Şerhler, Vedat Kitapçılık, 2.Bası, İstanbul 2007 (Gümüş-Şerh). Gümüş, Mustafa Alper: Borçlar Hukuku Özel Hükümler, C.II, Vedat Kitapçılık,3.Bası, İstanbul 2014 (Gümüş-Borçlar). Gümüşsoy Karakurt, Güler: “Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin Şerhi”, Prof. Dr. iur. Merih Kemal Omağ’a Armağan, C.I, İKÜHFD, C.16, S.2, Temmuz 2017 (Özel sayı), Seçkin Yayınları, Ankara 2017, s.769-785. Helvacı, İlhan: Türk Medeni Kanunu, C. IV, Eşya Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2013. Karahasan, Mustafa Reşit: İnşaat İmar İhale Hukuku, C.1, Beta, İstanbul 1997. Kartal, Bilal: “Arsa Payı Karşılığı Bağımsız Bölüm Yapma Sözleşmesi ve Özellikle Biçimi”, Yargıtay Dergisi, C.9, S.1-2, Ocak-Nisan 1983, s.96-113 (Kartal-Arsa Payı). Kartal, Bilal: Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi (Arsa Payı Karşılığı Bağımsız Bölüm Yapma Sözleşmesi), Matsa Basımevi, Ankara 1993 (Kartal-Kat Karşılığı). Kaya, Özgür Katip: Arsa Payı Karşılığı Kat Yapım Sözleşmesi, Kazancı Hukuk Yayınları No:124, İstanbul 1993. Kırca, Çiğdem: “Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Sözleşmeden Dönmenin Üçüncü Kişilere Etkisi”, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu-Bildiriler-Tartışmalar, Ankara 2007, s.77-98. Nomer, Haluk Nami/Ergüne, Mehmet Serkan: Eşya Hukuku (Zilyetlik ve Tapu Sicili), On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2014. Oğuzman, M. Kemal/Seliçi, Özer: Eşya Hukuku, Filiz Kitabevi, 8.Bası, İstanbul 2001. Oğuzman, M. Kemal/Seliçi, Özer/Oktay Özdemir, Saibe: Eşya Hukuku, Filiz Kitabevi, 20.Baskı, İstanbul 2017. Özmen, Etem Saba/Karaman, Tuba Akçura: “Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmeleri Konusunda Uygulama Hataları”, İBD, C.87, S.1, Ocak-Şubat 2013, s.47-74. Sirmen, A. Lale: Eşya Hukuku, Yetkin Yayınları, 6.Baskı, Ankara 2018. Sungurbey, İsmet: Kişisel Hakların Tapu Kütüğüne Şerhi, Sermet Matbaası, İstanbul 1963. Tandoğan, Haluk: Borçlar hukuku Özel Borç İlişkileri, C.II, Vedat Kitapçılık, 5.Basım, İstanbul 2010. Tekinay, Selâhattin Sulhi/ Akman, Sermet/Burcuoğlu, Haluk/ Altop, Atilla: Tekinay Eşya Hukuku, C.I, Filiz Kitabevi, 5.Bası, İstanbul 1989. Ünal, Mehmet/Başpınar, Veysel: Şekli Eşya Hukuku, Savaş Yayınevi, 9.Baskı, Ankara 2017. Yavuz, Cevdet: Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Beta, 10.Bası, İstanbul 2014. Yener, Mehmet Deniz: “Müteahhidin Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Doğan Haklarını Üçüncü Şahıslara Devri ve Sonuçları”, İÜHFM, C.LXV, S.2, 2007, s.371-382. www.legalbank.net