THOMAS AQUİNAS’TAN ORHAN MÜNİR ÇAĞIL’A TEOLOJİK TABİİ HUKUK

Yıl 2021, Sayı: 45, 379 - 398, 07.01.2021

Şahban Yıldırımer

Öz

Tabii hukuk teorisi bazı farklılıklarla ilkçağdan günümüze kadar uzanan bir çizgide varlığını koruyabilmiş çok önemli bir teoridir. Bu teori iki bin beş yüz yıllık gelişim sürecinde farklı evreler geçirmiştir. Bu evrelerden biri de “ilahi-tabii hukuk” evresi olarak nitelendirilen dönemdir. Bu dönemin bu isimle nitelendirilmesinin en önemli sebebi, dönemin filozoflarının tabii hukuku Hristiyanlık teolojisi ile temellendirmeleridir. Bu nitelemeye rengini veren en önemli teolog Thomas Aquinas’tır. XX. yüzyıla gelindiğinde, ülkemizde bu teoriyi yeni bir perspektifle yorumlayan Ord. Prof. Dr. Orhan Münir Çağıl’ın fikirleri son derece önemlidir. İslam’ın teolojik ilkeleri çerçevesinde yorumladıkları bu teorinin; metodolojik, teolojik ve epistemolojik açıdan son derece tutarlı bir zemin üzerine inşa edildiği görülmektedir. Bu makale ile yeni kuşak hukuk felsefecilerinin ilgisini bu düşünceler üzerine çekmeyi amaçlamaktayız.

Anahtar Kelimeler

Doğal hukuk,, Hukuk felsefesi,, Ahlak, Değer, İlahi-tabii hukuk

Theological Natural Law From Thomas Aquinas to Orhan Münir Çağıl

Öz

Natural law is an important theory that has survived the ancient times with little changes. This theory has undergone different stages in the development period of two thousand and five hundred years. One of these stages is called “divine-natural law”. The most important reason for the characterization of this period by this name is that the philosophers of the period are based on the natural law with Christian theology. In our country, the ideas of Prof. Ord. Orhan Münir Çağıl who interpreted this theory from a new perspective are very important when it reached the 20th century. It appears that the theory interpreted by him within the frame of theological principles of Islam was built on methodologically, theologically and epistemologically very consistent ground. With this article, we aim to attract the attention of new generation law philosophers into these thoughts.

Anahtar Kelimeler

Natural law, Philosophy of law,, Morality

Kaynakça

• Aral, Vecdi, “Hukuk Felsefesinde Deer Rölativizmine Kar Deer Objektivizmi”, (.Ü.H.F.M.) Yl 1974, Cilt 40, Say 1-4.
• Aral, Vecdi, “Hukuka likin Deiik Görüler ve Bunlarn Deerlendirilmesi ile Birlikte Doru Görülebilecek Bir Hukuk Anlay”, (.Ü.H.F.M.) Yl 1974, Cilt 39, Say 1-4.
• Aral, Vecdi, “Kelsen’in Hukuk Anlay”, (.Ü.H.F.M.), Yl 1968, Cilt 34, Say 1-4.
• Belgesay, M. Reit, Kur’an Hükümleri ve Modern Hukuk, Fakülteler Matbaas, stanbul 1963.
• Çal, Orhan Münir, “Bir Eser Münasebetiyle Hukuk Mefhumu ve Hukuk desine Dair Baz Düünceler”, (.Ü.H.F.M.) Yl 1959, Cilt 24, Say 1-4.
• Çal, Orhan Münir, “Bugünkü Teknik Terakki Karsnda Hürriyet Kategorisi Olarak Hukuk ve Hürriyet Felsefesi”, (.Ü.H.F.M.) Yl 1967, Cilt 33, Say 1-2.
• Çal, Orhan Münir, “Ebedi Bir Problem Olarak Hayr ve er Tezad Ruhun Ebedilii (Ölmezlii)” ve Hukuk desi, (.Ü.H.F.M.) Yl 1958, Cilt 23, Say 3-4.
• Çal, Orhan Münir, “Faust Tragedyasnn Felsefi, Kültürel, Ahlâkî Mana ve Kymeti ve htiva Ettii Hukuki Düünceler”, (.Ü.H.F.M.) Cilt 52, Say 1-4.
• Çal, Orhan Münir, Hukuka ve Hukuk lmine Giri, Fakülteler Matbaas, stanbul 1971.
• Çal, Orhan Münir, “Hukuk Tarihinin Kymet ve Ehemmiyetine Dair Baz Düünceler”, (.Ü.H.F.M.) Yl 1957, Cilt 22, Say 1-4.
• Çal, Orhan Münir, “nsan Haklar ve Tabiî Hukuk”, (.Ü.H.F.M.) Yl 1984, Cilt 50, Say 1-4.
• Çal, Orhan Münir, “Stammler’in Cemiyet ve Hukuk Felsefesi”, (.Ü.H.F.M.) Yl 1951, Cilt 17, Say 1-2.
• Çebi, Sezgin Seymen, “Antik Yunan’da ve Modern Bat Toplumlarnda Hukuk ve Bilim”, HFSA23.
• Çobanolu, Rahmi, “Fenomen ve deal Olarak Hukuk”, (.Ü.H.F.M.) Yl 1963, Cilt 29, Say 3.
• Uygur, Gülriz, “Hukuki Pozitivizmin Deien Yüzü mü”? (A.Ü.H.F.D.), Yl 2003, Cilt 52, Say 3.
• Gürbüz, Ahmet, Hukuk ve Meruluk, Beta Basm, stanbul 1998.
• Hatemi, Hüseyin, nsan Haklar Öretisi, Gümü Basmevi, stanbul 1988.