İDDİANAMENİN İADESİ İLE İLGİLİ SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Yıl 2022, Sayı: 50, 181 - 218, 30.03.2022

Ramazan Arıtürk

https://doi.org/10.54049/taad.1093117

Cited By: 2

Öz

Soruşturma evresinde delillerin yeterli seviyede toplanmaması ve iddianamede bulunması gerekli unsurlara yer verilmemesi gibi nedenlerle soruşturmanın tamamlanamaması veya etkin soruşturma yapılamaması kovuşturma evresinin uzamasına, adaletin geç tesis edilmesine ve sonuç olarak kişinin lekelenmeme hakkının ihlaline yol açmaktadır. Bu konulardaki rahatsızlıkları gidermek amacıyla kanun koyucu 5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu ile birlikte iddianamenin iadesi kurumunu ceza muhakemesine kazandırmıştır. Bu çalışmada, iddianamenin iadesi kurumunun karşılaştırmalı hukukla birlikte niteliği ve uygulamadaki karşılığı, eksikleri ile birlikte değerlendirilecek ve bu eksikliklerin giderilmesinden sonra söz konusu kurumun bireylerin hak ve özgürlüklerinin korunması konusunda ne kadar önemli olduğu önerilerimiz doğrultusunda ortaya koyulacaktır.

Anahtar Kelimeler

İddianamenin iadesi, kovuşturma, soruşturma, lekelenmeme hakkı

Problems and Solution Recommendations on Return of Indictment and Initiation of Public Prosecution

Öz

Completion of the investigation due to reasons such as insufficient collection of evidence during the investigation phase and not including the elements required to be included in the indictment lead to an inability to conduct an effective investigation, prolongation of the prosecution phase, delay in the establishment of justice and, consequently, a violation of the person’s right not to be tainted. In order to eliminate the discomforts in these matters, the legislator brought the institution of return of indictment to the criminal procedure with the Criminal Procedure Law No. 5271. In this study, the institution of the return of the indictment will be evaluated together with its shortcomings in the light of the comparative law, its nature and its provision in practice, and after these deficiencies are eliminated, the importance of the institution in question in terms of protecting the rights and freedoms of individuals will be revealed in line with our suggestions.

Anahtar Kelimeler

Return of indictment, right to prosecution, investigation, right not to be tainted

Kaynakça

• Arıtürk, Ramazan, Fakülteden Adliyeye Yargının Yeniden Yapılanması, Ankara, Seçkin Yayınları, 2021.
• Artuk, Mehmet E.; Gökcen, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 15. bs., Ankara, Adalet Yayınevi, 2021.
• Centel, Nur; Zafer, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, 19. bs., İstanbul, Beta Basım Yayım, Ekim 2020.
• Claus Roxin, Bernd, Schünemann, Strafverfahrensrecht: Ein Studienbuch, 2017.
• Keyman, Selahattin, Ceza Muhakemesinde Savcılık, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1970.
• Klaus Volk, Armin Engländer, Grundkurs StPO, 2018.
• Özbek, Veli Ö.; Kanbur, M. Nihat; Doğan,Koray; Bacaksız, Pınar; Tepe, İlker, Ceza Muhakemesi Hukuku, 2. bs, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2011.
• Öztürk, Bahri; Erdem, Mustafa R., Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 14. bs. Ankara, Seçkin Yayıncılık, Ekim 2020.
• Ünver, Yener; Hakeri, Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, 14. bs., Ankara, Adalet Yayınevi, 2018.
• Yenisey, Feridun; Nuhoğlu, Ayşe, Ceza Muhakemesi Hukuku, 8. bs., Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2020.
• Artuk, Mehmet E.; Yenidünya, Caner, “Batı ve Türk Hukuklarında Savcılığın Dünü ve Bugünü Üzerine Bir İnceleme”, İstanbul Barosu Dergisi, C. 76, S. 1, Mart 2002.
• Aydın, Murat, “İddianamenin Unsurları ve İadesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 1, 2006.
• Elmas, Birsen, “Yargıtay Kararları Işığında İddianamenin İadesi”, TAAD, Y. 7, S. 28, 2016.
• Feyzioğlu, Metin, “5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu Hakkında Bazı Tespit ve Değerlendirmeler”, TBB Dergisi, S. 62, 2006.
• Feyzioğlu, Metin, “Ceza Muhakemesi Kanununa Göre İddianamenin Hazırlanmasına ve Kabulüne İlişkin Bazı Düşünceler”, Ceza Hukuku Dergisi, Y.1, S. 1, Ekim 2006.
• Karakurt, Ahu, “Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda İddianamenin İadesi”, TBB Dergisi, S. 82, 2009
• Meraklı, Serkan, “İddianamenin İadesi Kurumunun Ceza Muhakemesi Kanunu Bakımından Değerlendirilmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 15, Özel Sayı, 2013.
• Tanrıkulu, Sezgin, “Adil Yargılanma Hakkı ve İddianamenin Kabulü-İadesi-Tebliği”, TBB Dergisi, S. 64, 2006.
• Yücel, Mustafa T., “Hukukun Sosyal Teorisi”, TBB Dergisi, S. 52, 2004.
• Baykal, Mine G., “5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda Kamu Davasının Açılması, İddianamenin Unsurları ve İadesi”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2010.
• Şirin, Alparslan, “5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanununda İddianamenin İadesi Kurumu”, İstanbul, Yüksek Lisans Tezi, 2016.
• Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtihatlarından Alıntılar (Türkçe Çeviri), İnsan Hakları Genel Direktörü Avrupa Konseyi Yayını, Nisan, 2005.
• http://www.turkhukuksitesi.com/serh.php?did=1653 (E.T. 27.08.2021).
• PD Dr. Frank Zimmermann, Strafrecht 4, Goethe- Universität Frankfurt, Sommersemester 2019.
• TBMM, “1412 Sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu”, 1/676, https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d17/c016/tbmm17016101ss0312.pdf (E.T. 14.05.2021).
• Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük, https://sozluk.gov.tr/ (E.T. 06.04.2021).