ÖZEL HASTANE VE HEKİMİN VEKALETSİZ İŞGÖRMEDEN DOĞAN SORUMLULUĞU

Yıl 2022, Sayı: 51, 411 - 442, 01.07.2022

Fatma Candan Kavşat Metiner Ali Akın Metiner

https://doi.org/10.54049/taad.1140191

Cited By: 1

Öz

Hekimler, özel hastaneler ile hastalar arasında kurulan hukuki ilişkinin nitelendirilmesinde uygulama ve öğretide çeşitli görüşler ortaya atılmıştır. Buna karşın öğretide ve uygulamada söz konusu ilişkinin niteliği bakımından hâkim bir görüşün bulunmadığı söylenebilir. Çalışmada konuya Alman hukuku ile karşılaştırmalı olarak vekaletsiz işgörme merkezinde bir açıklama getirilmektedir. Bu çerçevede çalışmanın ilk kısmında vekaletsiz işgörme durumunun ortaya çıkabileceği halleri tespit etmek amacıyla hekim, hasta ve hastane arasındaki muhtemel sözleşme ilişkileri ve sınırları açıklanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise hekim ve hastanenin vekaletsiz işgörmeden doğan sorumluluğu açıklanmıştır. Hekimin, acil sağlık hizmeti verilmesi ve ameliyatın genişletilmesi hususlarında, hekimin hastanenin organı olmaması dolayısıyla vekaletsiz işgörmeden dolayı sorumlu olması meselesi tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Özel hastane, hekim, gerçek vekaletsiz işgörme, sorumsuzluk anlaşması

The Liability of Foundation Hospital and Medical Doctor Arising From Agent of Necessity

Öz

The legal relationship between medical doctors, foundation hospitals, and patients has been discussed in the legal doctrine and numerous court decisions. Yet, there is no consensus on the description and legal characteristic of that relationship. In this study, the characterization of the legal relationship in question is explained in comparison to German law and the regulations concerning agent of necessity in Turkish-Swiss Civil Law. Within this scope, in the first chapter of this study, the possible contractual relationships between these parties are analyzed in order to determine the cases in which the agent of necessity come into question. In the second part of the study, the liability of medical doctors and foundation hospitals arising from the agent of necessity is clarified. Moreover, since the doctor is not an organ of the foundation hospital, the issue of the medical doctor’s responsibility in providing emergency health care and expanding the scope of surgery from the agent of necessity will be expounded.

Anahtar Kelimeler

Foundation hospital, medical doctor, agent of necessity, nonliability agreement

Kaynakça

• Akartepe A, “Tedavi Sözleşmesinin Hukuki Niteliği”, Sağlık Hukuku Sempozyumu Erzincan 15-16 Mayıs 2006, Cem Baygın, Metin Uçar ve Yusuf Büyükay (ed.). (Ankara: Yetkin Yayınları 2007).
• Akbıyık A. A, Gerçek Olmayan Vekaletsiz İş Görme, (İstanbul: Alfa 1999).
• Akgül A, “İdarenin Sağlık Hizmetlerinden Doğan Tazmin Sorumluluğu ve Danıştay’ın Yeni Yaklaşımı”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi XX, S. 1 (2016) 269-303.
• Akipek J, Akıntürk T ve Ateş D. Türk Medeni Hukuku Başlangıç Hükümleri Kişiler Hukuku, 10. Baskı, (Ankara: Beta 2013).
• Aşçıoğlu Ç, Tıbbi Yardım ve El Atmalardan Doğan Sorumluluk, (Ankara: Tekışık Ofset 1993).
• Ayan M, Tıbbî Müdahalelerden Doğan Hukukî Sorumluluk. (Ankara: Kazancı 1991).
• Aydın R, “Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar (TKHK m. 5)”, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 11, S. 1 (Haziran 2016) 83-123.
• Aydoğdu M, Genel İşlem Koşulları Şerhi: (Türk Borçlar Kanunu Madde 20-25), Türk Borçlar Hukuku’nda Genel İşlem Koşullarının Unsurları, (Ankara: Seçkin 2018).
• Badur E, Tıbbi Müdahaleye Rızanın Özellik Gösterdiği Haller, (Ankara: Seçkin 2017).
• Bamberger, Roth, Hau ve Poseck. Beck’scher Online- Kommentar BGB, 2019. https://beck-online.beck.de/Dokument?vpath=bibdata%2Fkomm%2Fbeckokbgb_49%2Fbgb%2Fcont%2Fbeckokbgb.bgb.p823.glvi.gl5.glc.glcc.htm&pos=4&hlwords=on (s.e.t.: 07.04.2022)
• Baş Süzel E, Gerçek Olmayan Vekâletsiz İş Görme ve Menfaat Devri Yaptırımı, (İstanbul: XII Levha 2014).
• BGH ‘Kündigung eines Belegarztvertrags’, 20.07.2006-III ZR 145/05 (OLG Frankfurt a.M.), ‘Neue Juristische Zeitung-Rechtsprechungsreport, H. 20 (2006) s. 1427-1429.
• Brennecke, P, Ärztliche Geschäftsführung ohne Auftrag, Kölner Schriften zum Medizinrecht 4. (Heidelberg: Springer 2010).
• BSG ‘Zur Abgrenzung von vollstationär, teilstationäire und ambulanter Behandlung im Krankenhaus’, 04.03.2004- B 3 KR 4/03 R, BeckRS (2004), https://beck-online.beck.de/Dokument?vpath=bibdata%2Fents%2Fbeckrs%2F2004%2Fcont%2Fbeckrs.2004.41081.htm&pos=6&hlwords=on (s.e.t.: 07.04.2022).
• Canbolat F, “Kamu Hastanesinde Yapılan Tıbbi Müdahalede Hekimin Özel Hukuktan Doğan Sorumluluğunun Dayanağı”, TBB Dergisi, S. 80 (2009) 156-72.
• Çakır HM, Sağlık Hizmetlerinin Özel Hukuk Kişileri Tarafından Yürütülmesi, (İstanbul: XII Levha 2015).
• Çatak Irız B, Sağlık Hizmetlerinden Kaynaklanan Zararlardan Dolayı İdarenin Sorumluluğu, (Ankara: Adalet 2012).
• Demir M, “Hekimin Sözleşmeden Doğan Sorumluluğu”. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 57, S. 3 (2008) 225-52.
• — —, Tıbbî Sorumluluk Hukuku: Hekim ve Hastane Yönünden, Ankara: Yetkin, 2018.
• Doğan C, “Hekimlik Sözleşmesi Katkılı Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesi (Hastaneye Tam Kabul Sözleşmesi ve Hekimlik Sözleşmesi) ile Bölünmüş- Kısmi Hastaneye Kabul Sözleşmesi (Kısmi Hastaneye Kabul Sözleşmesi ve Hekimlik Sözleşmesi, Dar Anlamda Hastaneye Kabul Sözleşmesi)”. Tıp Hukuku Dergisi 3, S. 6 (Ekim 2014): 177-97.
• Durak Y, “Hastaneye Tam Kabul Sözleşmesi”. Tıp Hukuku Dergisi 3, S. 6 (Ekim 2014): 147-76.
• Eren F, Borçlar Hukuku: Genel Hükümler, (Ankara: Yetkin 2021).
• — —, Borçlar Hukuku Özel Hükümler. 5. baskı, C. 1. (Ankara: Yetkin 2017).
• Erol G. H, Özel Hastanelerin Hukuki Sorumluluğu ve Hasta Hakları, (Ankara: Seçkin 2017).
• Müller C vd, Berner Kommentar: Kommentar zum schweizerischen Privatrecht; Schweizerisches Zivilgesetzbuch. Das Obligationenrecht Allgemeine Bestimmungen: Art. 1-18 OR mit allgemeiner Einleitung in das Schweizerische Obligationenrecht. Hans Peter Walter ve Regina E. Aebi-Müller (eds.). (Bern: Stämpfli Verlag 2018).
• Gökcan H T, Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuki ve Cezai Sorumluluk: Doktrin ve Yargı Kararları Işığında Doktorlar ve Sağlık Mesleği Mensuplarının, Özel Hastaneler ve Devletin Sorumluluğu, (Ankara: Seçkin 2017).
• Gözübüyük A Ş ve Tan T, İdare Hukuku Cilt I Genel Esaslar. 11. Baskı, (Ankara: Turhan Kitabevi 2016).
• Gülel İ, Tıbbi Müdahaleye Rıza, (Ankara: Seçkin 2018).
• Gümüş M A., 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Borçlar Hukuku Özel Hükümler. C.2, (İstanbul: Vedat Kitapçılık 2014).
• — —, Borçlar Hukukunun Genel Hükümleri. Ankara: Yetkin Yayınları, 2021.
• Günday M, İdare Hukuku. 10. Baskı, (Ankara: İmaj Yayınevi 2015).
• Hakeri H, “Hastane Yönetiminin Sorumluluğu”. Sağlık Hukuku Kurultayı. (Ankara: Ankara Barosu Yayınları 2008).
• Katzenmeier C, Arzthaftung. Jus privatum, Bd. 62. (Tübingen: Mohr Siebeck 2002).
• Landolt H, “Medizinische Dokumentationspflicht-quo vadis?” Haftung und Versicherung, H. 9 (2016): 9-19.
• Oğuzman M. K. ve Öz, T. Borçlar Hukuku: Genel Hükümler Cilt 2. 15. Baskı, (İstanbul: Filiz Kitabevi 2020).
• OLG München ‘Umfang der Haftung eines zufällig am Unfallort anwesenden Arztes’, 06.04.2006- 1 U 4142/05, ‘Neue Juristische Wochenschrift’, H. 26 (2006), s. 1883-1886.
• Özdemir H, “Hekimin Fiilinden Dolayı Zarar Gören Üçüncü Kişinin Hastaneye Karşı Talebinin Hukuki Niteliği ve Yargıtay’ın Görüşü”. TBB Dergisi, S. 105 (2013): 263-80.
• — —,“Özel Hastanelerin Hukuki Sorumluluğu”. Sağlık Hukuku Makaleleri I, 295-312. İstanbul: (İstanbul Barosu Yayınları 2012).
• — —,Özel Hukukta Teşhis ve Tedavi Sözleşmesi. (Ankara: Yetkin 2004).
• Özgül M. E, Yeni Tıbbî Yöntemlerin Hukuka Uygunluğu. (İstanbul: XII Levha 2010).
• Säcker F J, Rixecker R, Oetker H, Limperg B, Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch. 7. Auflage. (München: C.H. Beck 2015).
• Savaş H, “Yargı Kararları Işığında Hekimin Sorumluluğu”. Sağlık Hukuku Kurultayı, 171-200. (Ankara: Ankara Barosu 2007).
• Schönle H ve Gauch P, Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch. Bd. 5 Teilbd. 2a Lfg. 1: Obligationenrecht: (Bundesgesetz vom 30. März 1911 und 8. Dez. 1936, samt den seitherigen Änderungen) Kauf und Schenkung Art. 184-191 OR. 3., völlig neu bearb. Aufl., Stand der Bearb. Ende Dez. 1992. (Zürich: Schulthess Polygraph. Verl 1993).
• Spickhoff A, ed. Medizinrecht. 2. Auflage. Beck’sche Kurz-Kommentare, Band 64. (München: C.H. Beck 2014).
• Subaşı Z N, “Hekimin Tıbbi Takdir Yetkisi”. IV. Uluslararası Sağlık Hukuku Kongresi, Hamit İ Hancı, Yener Ünver, (eds.), (Ankara: Seçkin 2018).
• Şenocak Z, Özel Hukukta Hekimin Sorumluluğu. (Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi 1998).
• Tekinay S S ve Akman S, Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Filiz Kitabevi, 1993.
• Yavuz C, Acar F ve Özen B, Borçlar Hukuku Dersleri (Özel Hükümler). 15. Baskı, (İstanbul: Beta 2021).
• Yılmaz B, Hekimin Hukuki Sorumluluğu. 3. Baskı, (Ankara: Adalet Yayınevi 2017).
• Zabunoğlu Y K, İdare Hukuku (Cilt 1). (Ankara: Yetkin Yayınları 2012).
• Zevkliler A ve Gökyayla K. E, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri. (İstanbul: Vedat 2021).
• Zeytin Z, “İfa Yardımcısının -Sağlık Çalışanlarının- Fiillerinden Sorumluluk”. Içinde Medeni Kanun ve Borçlar Kanunu’nun 90. Yılı Uluslararası Sempozyumu-1926’dan Günümüze Türk-İsviçre Medeni Hukuku 17-18-19-20 Şubat 2016, 2:1422-41. (Ankara: Yetkin Yayınları 2017).