ULAŞIM ARAÇLARINA ZİLYETLİĞİN ORTADAN KALDIRILMASI SURETİYLE EL KONULMASI

Yıl 2023, Sayı: 54, 415 - 444, 03.04.2023

Batuhan Salim Yeşilköy

https://doi.org/10.54049/taad.1274457

Öz

Ulaşım araçlarına el konulması meselesi, hukukumuzda özel olarak ele alınması gereken bir konudur. CMK’da konuya ilişkin uygulanabilecek birden fazla hüküm bulunmaktadır. Bunlardan birincisi genel olarak el koyma kararının dayanağı olanak gösterilebilecek CMK’nın 127. maddesidir. Bu maddeye göre verilecek el koyma kararı CMK’nın 123. maddesine göre zilyetliğin ortadan kaldırılması suretiyle infaz edilecektir. Konuya ilişkin uygulanabilecek ikinci CMK hükmü ise 128. maddenin dördüncü fıkrasıdır. Bu hüküm koruma tedbirleri açısından birçok hata ve zayıflık içermektedir. Öngörülen şerh usulünün koruma tedbirleri bağlamında bir kıymeti bulunmamaktadır. Bu sebeple CMK’nın 128. maddesinin dördüncü fıkrası CMK’nın 127. maddesine göre verilecek el koyma kararının önüne geçmemektedir.
5607 sayılı Kanun’un 10. maddesi ve 6458 sayılı Kanun’un Ek 1. maddesinde öngörülen el koyma prosedürleri CMK hükümleri ile uyum arz etmemektedir. Söz konusu hükümler koruma tedbirleri bakımından birçok çelişki ihtiva etmektedir. Bu prosedürlerin yeni birer koruma tedbiri olmadığını, Kanun Koyucunun öngördüğü özel el koyma halleri olduğunu kabul etmek gerekir.

Anahtar Kelimeler

Elkoyma, Koruma tedbirleri, Ulaşım araçları, Alıkoyma, Müsadere

Confiscation of Vehicles by Eliminating of Possession

Öz

The issue of seizure of vehicles is an issue that needs to be handled specifically in our current positive law. There are multiple provisions in the CMK that can be applied on the subject. The first of these is Article 127 of the CMK, which can be considered as the basis for the seizure decision in general. The seizure decision to be made pursuant to this article will be executed by removing the possession pursuant to article 123 of the CMK. The second CMK provision applicable to the subject is the fourth paragraph of Article 128. This provision contains many errors and weaknesses in terms of protection measures. The envisaged annotation procedure has no value in the context of protection measures. For this reason, the fourth paragraph of Article 128 of the CMK does not preclude the seizure decision to be made in accordance with Article 127 of the CMK.
The seizure procedures stipulated in Article 10 of Law No. 5607 and Additional Article 1 of Law No. 6458 do not comply with the provisions of the CMK. These provisions contain many contradictions in terms of protection measures. It should be accepted that these procedures are not new protection measures, but are special seizure cases stipulated by the Legislator.

Anahtar Kelimeler

Seizure, Protection measures, Vehicles, Detention, Confiscation

Kaynakça

• Ahmet Gökcen, Ceza Muhakemesi Hukukunda Basit Elkoyma ve Postada Elkoyma (Özellikle Telefonların Gizlice Denetlenmesi) (İzmir, Adalet Matbaacılık, 1994).
• Ali Parlar, Ceza Muhakemesi Kanunu Şerhi (Ankara, Bilge Yayınevi, 2014).
• Bahri Öztürk ve Mustafa Ruhan Erdem, Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku (Ankara, 10. Baskı, Seçkin, 2006).
• Cumhur Şahin, Ceza Muhakemesi Hukuku, Birinci Cilt (Ankara, 4. Bası, Seçkin, 2013).
• Devrim Aydın, Ceza Muhakemesinde Deliller (Ankara, Yetkin Yayınevi, 2014).
• Doğan Gedik, “Yeni Ceza Muhakemesi Kanunu’na Göre Basit Elkoyma” (2008) 2 (6) Terazi Hukuk Dergisi 67-82.
• Doğan Soyaslan, Ceza Muhakemesi Hukuku (Ankara, 4. Bası, Yetkin Yayınevi, 2010).
• Erdener Yurtcan, Ceza Yargılaması Hukuku (İstanbul, 12. Bası, Beta Yayınevi, 2007).
• Erdener Yurtcan, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Şerhi (Ankara, 2. Bası, Adalet Yayınevi, 2013).
• Erdener Yurtcan, Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) Şerhi, Birinci Cilt (Ankara, 7. Bası, Adalet Yayınevi, 2015).
• Erhan Günay, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve İlgili Mevzuat (Ankara, 4. Bası, Seçkin, 2007).
• Faruk Turhan, Ceza Muhakemesi Hukuku (Ankara, Asil Yayın,2006).
• Faruk Yasin Turinay, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Koruma Tedbirlerinin Sınıflandırılması” (2021) 70 (2) AÜHFD 475-542.
• Feridun Yenisey ve Ayşe Nuhoğlu, Açıklamalı Ceza Muhakemesi Kanunu, Birinci Cilt (İstanbul, Beta Yayınevi, 2013).
• İsmail Malkoç ve Mert Yüksektepe, Açıklamalarla ve Yorumlarla 5271 sayılı Yeni Ceza Muhakemesi Kanunu, Birinci Cilt (Ankara, Malkoç Kitabevi, 2008).
• Halûk Çolak ve Mustafa Taşkın, Ceza Muhakemesi Kanunu Şerhi (Ankara, 2. Bası, Seçkin, 2007).
• Halûk Nami Nomer ve Mehmet Serkan Ergüne, Eşya Hukuku (İstanbul, 8. Bası, Onikilevha, 2020).
• Hüsnü Aldemir, Adli-Önleme Arama ve Elkoyma (Ankara, Bilge Yayınevi,2012).
• Kubilay Taşdemir ve Ramazan Özkepir, Ceza Muhakemesi Kanunu Şerhi, Birinci Cilt (Ankara, 4. Bası, Turhan Kitabevi,2010).
• Mahmut Koca ve İlhan Üzülmez, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (Ankara, 6. Baskı, Seçkin, 2013).
• Murat Aydın, Arama ve Elkoyma (Ankara, 2. Bası, Seçkin Yayınevi, 2012).
• Mustafa Danışman, Açıklamalı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Kaçak Petrol ve Ulusal Marker (Ankara 3. Bası, Bilge Yayınevi, 2014).
• Nevzat Toroslu ve Metin Feyzioğlu, Ceza Muhakemesi Hukuku (Ankara, 13. Bası, Savaş Yayınları, 2014).
• Nur Centel ve Hamide Zafer, Ceza Muhakemesi Hukuku, Birinci Cilt (İstanbul, 10. Bası, Beta Yayınevi, 2013).
• Nurullah Kunter, Feridun Yenisey ve Ayşe Nuhoğlu, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku (İstanbul, 17. Bası, Beta Yayınevi, 2009).
• Osman Yaşar, Yeni İçtihatlarla Uygulamalı ve Yorumlu Ceza Muhakemesi Kanunu, Birinci Cilt (Ankara, 5. Bası, Seçkin Yayınevi,2011).
• Rona Serozan, Eşya Hukuku, Birinci Cilt (İstanbul, Genişletilmiş 3. Bası, Filiz Kitabevi, 2014).
• Selahattin Samet Bilge, “5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda Taşınmaz, Hak Ve Alacaklara Elkonulması Koruma Tedbiri (CMK m. 128)” (2021) 34 (155) TBBD 261-294.
• Serap Keskin Kiziroğlu, “Türk Hukuku’nda Arama ve Elkoyma” (2008) 7 (1) Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 143-162.
• Seyfettin Çilesiz, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Açıklaması (Ankara, 3. Baskı, Adalet Yayınevi, 2015).
• Süheyl Donay, Ceza Yargılama Hukuku (İstanbul, Beta Yayınevi, 2010).
• Veli Özer Özbek, CMK İzmir Şerhi (Ankara, Seçkin, 2005).
• Veli Özer Özbek, Koray Doğan ve Pınar Bacaksız, Ceza Muhakemesi Hukuku (Ankara, 14. Bası, Seçkin Yayınevi, 2021) (Muhakeme 2021).
• Veli Özer Özbek, Mehmet Nihat Kanbur, Koray Doğan, Pınar Bacaksız ve İlker Tepe, Ceza Muhakemesi Hukuku, (Ankara, 6. Bası, Seçkin Yayınevi, 2014). (Muhakeme 2014).
• Yener Ünver ve Hakan Hakeri, Ceza Muhakemesi Hukuku, Birinci Cilt (Ankara, 7. Bası, Adalet Yayınevi, 2013).