A Critique of the Discipline of General Public Law

Yıl 2023, Cilt: YOK Sayı: 56, 371 - 402, 12.10.2023

Emir Kaya , Furkan Aydın

https://doi.org/10.54049/taad.1374343

Öz

The discipline of general public law has not advanced significantly in its history of about one and a half centuries. The very old textbooks are almost identical with the current ones. Furthermore, general public law, supposedly focused on the state, addresses the state in an excessively abstract manner. The departments and courses of general public law are deficient in academic as well as pedagogical aspects when it comes to tackling with the actual, current and concrete states. The root cause of this deficiency is the fact that political theory is not taken into consideration. Another important problem is that general public law does not seem to have an original theme, purpose or methodology that makes it distinct from other legal disciplines. As a matter of fact, France, the birthplace of the idea of general public law, does not have an academic discipline called ‘general public law’. It is a fabrication peculiar to Turkey—one that needs profound criticism if it is to have a truly scientific character. In case the discipline of general public law is inapt for reformation, creating a discipline of ‘Legal Policy’ may be useful, as it could help meet the serious need for incorporating political scientific, as well as policy-oriented, awareness into legal studies.

Anahtar Kelimeler

General public law, jurisprudence, critical legal studies, politics, legal policy

Etik Beyan

This article is not subject to Ethics Committee permission

Destekleyen Kurum

Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi

Proje Numarası

HF-2023-209

Teşekkür

Bu makale Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından HF-2023-209 kodlu proje kapsamında desteklenmiştir. Fransa’da gerçekleştirilen saha araştırması sürecinde yardımcı olan Panthéon Assas Üniversitesi (Sorbonne Üniversitesi Hukuk Fakültesi) doktora adayı Gökhan Avcı’ya teşekkür ederiz.

GENEL KAMU HUKUKU DİSİPLİNİNİN KRİTİĞİ

Öz

Genel kamu hukukunun yüz elli yıla yaklaşan tarihi boyunca kayda değer bir gelişme gösterdiği söylenemez. Çok eski ders kitaplarındaki konuların ve yaklaşımların bugünkülerle neredeyse aynı olduğu göze çarpmaktadır. Dahası, devlete odaklanma iddiasındaki genel kamu hukuku disiplininde devletin ele alınışı fazlasıyla soyuttur. Reel, güncel ve somut devletleri odağına almayan genel kamu hukuku kürsüleri ve dersleri gerek akademik gerekse pedagojik açıdan zayıf kalmaktadır. Bunun kök sebebi, devletlerin ve hukukun kaynağı olan siyaset olgusunun göz ardı edilmesi teamülüdür. Genel kamu hukukunun diğer hukuk disiplinlerinden rahatlıkla ayırt edilmesine yarayan, tamamen kendisine has bir konusunun, amacının ve yönteminin olmaması da önemli bir problemdir. Esasında genel kamu hukukunun mehaz ülkesi olduğu düşünülen Fransa’da bu adda bir bilim dalı mevcut bile değildir. Türkiye’ye özgü bir icat olan genel kamu hukuku disiplininin gerçekten bilimsel hüviyet kazanması isteniyorsa derinlemesine kritik edilmesi gerekmektedir. Genel kamu hukukunun layıkıyla eleştirilip geliştirilememesi halinde, hukuku siyaset bilimi perspektifiyle okumaya dayalı Hukuk Politikası disiplininin ihdas edilmesi yararlı olacak, hukukun sosyal bilimsel yönünün güçlenmesi yolunda hayati bir ihtiyaca karşılık gelecektir.

Anahtar Kelimeler

Genel kamu hukuku, hukuk bilimi, eleştirel hukuk çalışmaları, siyaset, hukuk politikası

Etik Beyan

Bu makale Etik Kurul iznine tabi değildir

Proje Numarası

HF-2023-209

Teşekkür

Bu makale Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından HF-2023-209 kodlu proje kapsamında desteklenmiştir. Fransa’da gerçekleştirilen saha araştırması sürecinde yardımcı olan Panthéon Assas Üniversitesi (Sorbonne Üniversitesi Hukuk Fakültesi) doktora adayı Gökhan Avcı’ya teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Abadan Y, ‘Amme Hukukunun Konusu ve Öğretim Metodu’ (1965) 20(2) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Dergisi 399-417.
• Abadan Y, Amme Hukuku ve Devlet Nazariyeleri (Güne Matbaacılık ve Gazetecilik 1952).
• Akad M, Vural Dinçkol B ve Bulut N, Genel Kamu Hukuku (Der Yayınları 2021).
• Akbay M, Umumi Amme Hukuku Dersleri (Ajans Türk Matbaası 1961).
• Akın İ, Kamu Hukuku (Fakülteler Matbaası 1979).
• Akkaya Kia R, ‘Darülfünun’dan 1933 Üniversite Reformuna; Hukuk-ı Siyasiye-i Osmaniye Derslerinden Hukuk-ı Amme Derslerine Dönüşüm ve Genel Kamu Hukuku Dersinin Geçmişine Dair Notlar- I’ Prof. Dr. Mehmet Akad’a Armağan (Der Yayınları 2012).
• Anayurt Ö, Anayasa Hukuku Genel Kısım (Seçkin Yayıncılık 2019).
• Aybay R, Genel Kamu Hukuku: 18-20. Yüzyıllarda Devlet – Kuramlar ve Uygulamalar (Der Yayınları 2020).
• Balı A Ş, Hukuk: Tanım, Kavram, İşlev ve Nitelik Sorunları (Çizgi Kitabevi 2005).
• Barckhausen H, Introduction à l’étude du Droit Public Général Français (Librairie Cotillon 1894).
• Berranger T D ve Villiers M D, Droit Public Général (Lexis Nexis 2020).
• Bouloc B, Droit Pénal Général (Dalloz 2021).
• Combothecra X S, Droit Public Général (Librairie Recueil Sirey 1928).
• Crozat C, Amme Hukuku Dersleri (Çev. Orhan Arsal, İstanbul Cumhuriyet Matbaası 1938).
• Doehring K, Genel Devlet Kuramı (Çev. Ahmet Mumcu, İnkılap Yayınevi 2019).
• Duguit L, Leçons Droit Public Général (La Mémoire du Droit 2000).
• Ergül E, İlk Çağ’dan Günümüze Karşılaştırmalı Devlet Teorisi (Adalet Yayınevi 2021).
• Erim N, Amme Hukuku Dersleri (Bilinmeyen Yayınevi 1942).
• Etien R, Droit Public Général (Fourcher 2012).
• Göze A, Siyasal Düşünceler ve Yönetimler (Beta Yayınları 2020).
• Gözler K, Anayasa Hukukunun Genel Teorisi (Ekin Yayınevi 2020).
• Gözler K, Devletin Genel Teorisi (Ekin Yayınevi 2017).
• Gözler K, Hukuka Giriş (Ekin Yayınevi 2020).
• Güriz A, Hukuk Başlangıcı (Siyasal Kitabevi 2011).
• Habchi H, François B ve Séverine D S, Droit Public Général (Ellipses 2022).
• Jeuland E, Droit Processuel Général (LGDJ 2022).
• Kapani M, Politika Bilimine Giriş (Serbest Akademi 2020).
• Kelsen H, Saf Hukuk Kuramı: Hukuk Kuramının Sorunlarına Giriş (Çev. Ertuğrul Uzun, Nora Kitap 2016).
• Kemal Paşazade S, Hukuk-ı Siyasiye-i Osmaniye (Garam Matbaası 1329).
• Köse H M, ‘Siyaset’ (TDV İslâm Ansiklopedisi) <https://islamansiklopedisi.org.tr/siyaset> (Erişim Tarihi 25 Eylül 2023).
• Nişanyan S, ‘Politika’ (Nişanyan Sözlük) <https://www.nisanyansozluk.com/kelime/politika> (Erişim Tarihi 25 Eylül 2023).
• Okandan R G, ‘Eser Tahlil ve Tenkidleri’ (1949) 8(2-3) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 800-811.
• Okandan R G, Amme Hukukumuzun Anahatları (Fakülteler Matbaası 1968).
• Özdemir A M, Saygılı A, Zabunoğlu H G, Akyıldız N, Ketizmen M, Demirli A, Aykut E, Türkoğlu Karacaova E N, Uğurlu G ve Şahin O G, Genel Kamu Hukuku: Kuramsal Yaklaşım (İmge Kitabevi 2019).
• Özen Ş, ‘İstislâh’ (TDV İslâm Ansiklopedisi) <https://islamansiklopedisi.org.tr/istislah> (Erişim Tarihi 25 Eylül 2023).
• TDK, ‘Politika’ (Türk Dil Kurumu Büyük Türkçe Sözlük) <https://sozluk.gov.tr/> (Erişim Tarihi 25 Eylül 2023).
• TDK, ‘Siyaset’ (Türk Dil Kurumu Büyük Türkçe Sözlük) <https://sozluk.gov.tr/> (Erişim Tarihi 25 Eylül 2023).
• Türk-Alman Üniversitesi (Türkisch-Deutsche Universität) <https://hukuk.tau.edu.tr/%C3%B6ffentliches-recht> (Erişim Tarihi 4 Nisan 2023).
• Université de Rennes <https://droit.univ-rennes.fr/master-2-droit-public-general#p-846> (Erişim Tarihi 4 Nisan 2023).
• Université de Strasbourg <https://droit.unistra.fr/formation/diplomes-detat/master/mentions-et-parcours-masters/droit-public/droit-public-general/#data-rof-tab-cours> (Erişim Tarihi 4 Nisan 2023).
• Université Paris-Panthéon-Assas <https://www.u-paris2.fr/fr/formations/offre-de-formation/master-droit-prive-parcours-droit-prive-general> (Erişim Tarihi 4 Nisan 2023).
• Université Paris-Panthéon-Assas <https://www.u-paris2.fr/fr/formations/offre-de-formation/formations-en-droit> (Erişim Tarihi 4 Nisan 2023).
• Université Paris-Panthéon-Sorbonne <https://formations.pantheonsorbonne.fr/fr/catalogue-des-formations/licence-L/licence-droit-KBT8CDAC/licence-droit-KBT8MN4X.html> (Erişim Tarihi 4 Nisan 2023).
• Université Toulouse Capitole <https://www.ut-capitole.fr/accueil/formations/nos-diplomes/masters/master-mention-droit-public-parcours-type-droit-public-general> (Erişim Tarihi 4 Nisan 2023).
• Uygun O, Devlet Teorisi (On İki Levha Yayıncılık 2020).
• Üniversitelerarası Kurul <https://www.uak.gov.tr/Documents/docentlik/2023/2023-mart-donemi/basvuru-sartlari/TA_Tablo11_2023M_24022023.pdf> (Erişim Tarihi 4 Nisan 2023).
• Villiers M, Droit Public Général (Lexis Nexis 2006).
• Wikipedia, ‘Agrégation de droit public’ <https://fr.wikipedia.org/wiki/Agrégation_de_droit_public> (Erişim Tarihi 4 Nisan 2023).
• Wikipedia, ‘Agrégations de droit en France’ <https://fr.wikipedia.org/wiki/Agrégations_de_droit_en_France> (Erişim Tarihi 4 Nisan 2023).
• Zabunoğlu Y K, Devlet Kuramına Giriş (İmaj Kitabevi 2015).