ÇOCUKLARIN KİŞİSEL VERİLERİNİN İŞLENMESİNDE AÇIK RIZA VE YAŞ SINIRINA İLİŞKİN MUKAYESELİ BİR İNCELEME

Yıl 2025, Sayı: 64, 231 - 284, 31.10.2025

Esra Karataş

https://doi.org/10.54049/taad.1810210

Öz

Çocukların kırılgan, zayıf ve savunmasız yapısı onların korunması için daha katı yasal düzenlemeler yapılmasını gerektirmiştir. Nitekim hem ulusal hem de mukayeseli hukuka baktığımızda çocukların korunması için birçok alanda yasal düzenleme yapılmıştır. Bu düzenlemelerin çoğu çocuklar için en iyi kararı ebeveyni alır düşüncesiyle ebeveynsel bir yaklaşımla hazırlanmıştır. Çocukların kişisel verilerinin işlenmesi hususunda çocuğun kendi rızasının yeterli olup olmadığının tespitinde de bu yaklaşımın izlerini görmekteyiz. Mukayeseli hukuka baktığımızda çocukların rıza verebilme yaş sınırını Amerika Birleşik Devletleri Çocukların Çevrimiçi Gizliliğinin Korunması Yasası (COPPA)’nda 13 yaş olarak belirlerken Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) 16 yaş olarak belirlemiş ancak üye devletlere bu yaş sınırını 13 yaşa kadar indirebilme yetkisi vermiştir. İlgili yaş sınırının altındaki çocuklar için ise kişisel verilerinin işlenmesinde rıza verip vermemeyi ebeveyn takdirine bırakmıştır. Ancak bu husus doktrinde birçok tartışmaya yol açmıştır. Bu tartışmalardan en önemlisi her çocuğun kendine özgü bilişsel, fiziksel, duygusal ve sosyal gelişim süreci bulunduğundan standart bir yaş sınırının belirlenmesi doğru bir uygulama mıdır? Çözüm bekleyen diğer tartışma konuları ise çevrimiçi platformlarda ilgili kişinin yaşı nasıl tespit edilecektir ve ebeveyn rızasının aranması durumunda kişinin ebeveyn olduğu nasıl tespit edilip hangi yollarla rızası alınacaktır. Türk hukukunda ise çocukların kişisel verilerinin işlenmesine ve yaş sınırına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Çalışma kapsamında kişisel veri ve açık rıza kavramı incelenecek ardından Türk hukukundaki ehliyet düzenlemeleri kapsamında çocuğun kişisel verilerinin işlenmesinde rıza hususu ve rıza yaş sınırı değerlendirilecektir. Son olarak COPPA ve GDPR’de yar alan açık rıza ve yaş sınırı düzenlemeleri ile yaş doğrulama ve ebeveyn rızasının alınmasına ilişkin yöntemler incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Açık rıza , çocukların kişisel verilerinin işlenmesi , yaş sınırı , ebeveyn rızası , fiil ehliyeti

Etik Beyan

Bu makale Etik Kurul iznine tabi değildir.

A Comparative Analysis of Explicit Consent and Age Limit in the Processing of Children’s Personal Data

Öz

The fragile, weak, and vulnerable nature of children has necessitated the adoption of stricter legal regulations to ensure their protection. Indeed, both in national and comparative law, numerous legal provisions have been enacted to safeguard children. Most of these regulations have been drafted with a parental approach, grounded in the assumption that parents are best positioned to make decisions in the best interests of their children. This parental perspective is also evident in determining whether a child’s own consent is sufficient for the processing of their personal data. From a comparative law perspective, the age threshold for a child’s capacity to give valid consent has been set at 13 years under the United States’ Children’s Online Privacy Protection Act (COPPA), whereas the General Data Protection Regulation (GDPR) establishes the age at 16, while granting Member States the discretion to lower this threshold to 13. For children below this age threshold, the decision as to whether their personal data may be processed has been left to parental consent. However, this issue has given rise to considerable debate in the doctrine. One of the most prominent questions is whether it is appropriate to adopt a uniform age threshold, given that each child has a unique cognitive, physical, emotional, and social development profile.
Further unresolved issues concern how the age of the data subject can be verified on online platforms and, in cases where parental consent is required, how the status of a person as a parent is to be established and through which mechanisms such consent should be obtained. In Turkish law, there is no specific provision regulating the processing of children’s personal data or the age threshold for consent. Within the scope of this study, the concepts of personal data and explicit consent will first be examined, followed by an assessment of the issue of consent and the age threshold in the processing of children’s personal data under Turkish law in light of the capacity provisions. Finally, the study will analyse the rules on explicit consent and age thresholds under COPPA and the GDPR, together with the methods of age verification and obtaining parental consent.

Anahtar Kelimeler

Explicit consent , processing of children’s personal data , age threshold , parental consent , capacity to act

Etik Beyan

This article is not subject to Ethics Committee permission.

Kaynakça

• Akdi M, ‘Ana-Babanın Çocuğun Fotoğraf ve Görüntülerinin Sosyal Medyada Yayınlamasından Doğan Sorumluluğu’, (2016) 22(3) Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 123-144.
• Akkurt S S, ‘Açık Rıza’, iç Kişisel Verilerin Korunmasına Akademik Bakış, KVKK Akademi Derleme Çalışması (Arkadaş Basım ve Yayınevi, 2023).
• Aksoy H C, ‘Kişisel Verilerinin İşlenmesi Kapsamında Rıza Unsuru ve Sınırlı Ehliyetsizlerin Durumu’, içinde Haluk Konuralp Anısına Armağan III, Editör: Osman Berat Gürzumar (Yetkin Yayınları, 2009) 47-67. (Sınırlı Ehliyetsizler)
• Aksoy H C, Medeni Hukuk ve Özellikle Kişilik Hakkı Yönünden Kişisel Verilerin Korunması (Çakmak Yayınevi, 2010).
• Akyüz E, Çocuk Hukuku, Çocukların Hakları ve Korunması (Pegem Akademi, 2021).
• Alger J, ‘Lawsuit Alleges Roblox Tracks Children’s Data Without Parental Consent, Security News’ (15.05.2025) <https://www.securitymagazine.com/articles/101628-lawsuit-alleges-roblox-tracks-childrens-data-without-parental-consent.> erişim tarihi:14.09.2025.
• Article 29 Data Protection Working Party, ‘Working Document 1/2008 On The Protection of Children’s Personal Data (General Guidelines and The Special Case of Schools)’ Adopted on 18 February 2008, 00483/08/EN, WP 147 <https://ec.europa.eu/justice/article-29/documentation/opinion-recommendation/files/2008/wp147_en.pdf> erişim tarihi: 14.09.2025 (Children’s Personal Data)
• Article 29 Data Protection Working Party, Guidelines on Consent Under Regulation 2016/679, Adopted on 28 November 2017 -As last Revised and Adopted on 10 April 2018, 17/EN, WP259 rev.01, <https://ec.europa.eu/newsroom/article29/items/623051/en> erişim tarihi:14.09.2025 (Guidelines on Consent)
• Article 29 Data Protection Working Party, Opinion 15/2011 on The Definition of Consent, 01197/11/EN, WP187, <https://ec.europa.eu/justice/article-29/documentation/opinion-recommendation/files/2011/wp187_en.pdf> erişim tarihi:14.09.2025 (Definition of Consent)
• Article 29 Data Protection Working Party, Opinion 4/2007 On The Concept of Personal Data, 01248/07/EN WP 136, <https://www.clinicalstudydatarequest.com/Documents/Privacy-European-guidance.pdf.> erişim tarihi:13.09.2025 (Personal Data)
• Article 29 Data Protection Working Party, Working Document on The Processing of Personal Data Relating to Health in Electronic Health Records (EHR), 15.02.2007, <https://ec.europa.eu/justice/article-29/documentation/opinion-recommendation/files/2007/wp131_en .pdf> erişim tarihi:14.09.2025.
• Ataay A, Şahıslar Hukuku (Fakülteler Matbaası, 1978)
• Australian Information Commissioner, ‘Privacy Risks and Harms For Children and Other Vulnerable Groups in the Online Environment, Research Paper Commissioned By The Office Of The Australian Information Commissioner (OAIC)’ (2020) <https://www.oaic.gov.au/__data/assets/pdf_file/0012/11136/Report-Privacy-risks-and-harms-for-children-and-other-vulnerable-groups-online.pdf> erişim tarihi:13.09.2025.
• Avcı Braun C, ‘Kişisel Verilerin İşlenmesinde Rıza’ (2018) 15 (1) Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 13-33.
• Avrupa Birliği Adalet Divanı, Bodil Lindqvist v Åklagarkammaren i Jönköping Case (2003) <https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?docid=48382&doclang=EN> erişim tarihi:14.09.2025.
• Aynacı K, Çocukların Kişisel Verilerinin Korunması (Platon Hukuk, 2024).
• Badur E, Çocuğun Kişisel Verilerinin Korunması (Seçkin Yayıncılık, 2023).
• Balaban M. F. ve Kulular İbrahim M. A., ‘Sosyal Medya ve Unutulma Hakkı: Meta Threads Örneği’ (2023) 5 (2) Bilişim Hukuku Dergisi 281-338.
• Balci Şahin M N, Kişisel Verilerin Korunması Hukuku Kapsamında Çocuğun Kişisel Verilerinin Korunması (Yetkin Yayınları, 2024).
• Başalp N, Kişisel Verilerin Korunması ve Saklanması (Yetkin Yayınları, 2004).
• Baygın C, Soybağı Hukuku (On İki Levha Yayıncılık, 2010).
• Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi, <https://cocukhaklari.barobirlik.org.tr/dokuman/mevzuat_uamevzuat/birlesmismilletler.pdf> erişim tarihi: 03.10.2025.
• Bostancı Bozbayındır G, ‘Avrupa Genel Veri Koruma Tüzüğü Çerçevesinde Çocukların Kişisel Verilerinin Korunması’ (2021) 16 (180) Terazi Hukuk Dergisi 1498-1516.
• Bozkurt H, Kişisel Verilerin İşlenmesinin Hukuki Boyutu (Yetkin Yayınları, 2021).
• Children’s Online Privacy Protection Rule (Coppa Rule), https://www.ecfr.gov/current/title-16/chapter-I/subchapter-C/part-312.
• Çağlar C, ‘Children’s Right to Privacy and Data Protection: Does the Article on Conditions Applicable to Child’s Consent Under the GDPR Tackle the Challenges of the Digital Era or Create Further Confusion?’ (2021) 12 (2) European Journal of Law and Technology 1-31.
• Çakırca S İ, Avrupa Birliği ve Türk Veri Koruma Düzenlemeleri Kapsamında Çocuğun Kişisel Verilerinin Korunması (On İki Levha Yayıncılık, 2023)
• Çekin M S, Avrupa Birliği Hukukuyla Mukayeseli Olarak 6698 Sayılı Kanun Çerçevesinde Kişisel Verilerin Korunması Hukuku (On İki Levha Yayıncılık, 2019).
• Çelikel S, ‘Kişisel Verilerin İşlenmesinde, Açık Rıza Hukuka Uygunluk Nedeninin, 95/46 Sayılı Direktif ve GDPR’la Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi’ (2021) 17 Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi 161-190.
• Çetiner B, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (On İki Levha Yayıncılık, 2024).
• Çilingiroğlu C, Tıbbi Müdahaleye Rıza (Filiz Kitabevi, 1993).
• Council of Europe Recommendation on children’s rights and social services friendly to children and families, <https://rm.coe.int/168046ccea> erişim tarihi: 03.10.2025.
• Dammann U ve Simitis S, EG- Datenschutzrichtlinie: Kommentar (Nomos Verlagsgesellschaft, 1997).
• Demirezen M, Kişisel Verilerin Korunması Hukuku ve Uyum Projelerinin Yürütülmesi (İstanbul: Platon Hukuk Yayınları 2020).
• Deniz İ, Çocuklara Ait Kişisel Verilerin Türk Medeni Kanunu ve KVKK Kapsamında Korunması (Seçkin Yayıncılık, 2021).
• Develioğlu H M, 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile Karşılaştırmalı Olarak Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü Uyarınca Kişisel Verilerin Korunması Hukuku (On İki Levha Yayıncılık, 2017).
• Doğan B, Karşılaştırmalı Hukukta Anayasal Bir Hak Olarak Kişisel Verilerin Korunması Hakkı. (Adalet Yayınevi, 2022).
• Doğan B, Uluslararası Sözleşmeler Işığında Çocukların Kişisel Hakları. (Adalet Yayınevi, 2021). (Uluslararası Sözleşmeler)
• Donovan S, “‘Sharenting’: The Forgotten Children of the GDPR’ (2020) 4(1) Peace Human Rights Governance 35-59.
• Dural M ve Öğüz T, Türk Özel Hukuku Cilt II, Kişiler Hukuku (Filiz Kitabevi, 2022).
• Dural M, Öğüz T ve Gümüş A, Türk Özel Hukuku Cilt III, Aile Hukuku (Filiz Kitabevi, 2023).
• Dülger M V, Kişisel Verilerin Korunması Hukuku (Hukuk Akademisi, 2019).
• Ekmekçi Ö, Yücedağ N, Akkanat-Öztürk E B ve Aşıkoğlu Ş İ, Kişisel Verilerin Korunması Hukuku (On İki Levha Yayıncılık, 2024).
• Erarslan S, Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Açık Rıza (On İki Levha Yayıncılık, 2020).
• Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (Yetkin Yayınları, 2022).
• Esen Baygüneş M, “Dijital Ortamda Çocukların Kişisel Verilerinin Korunması’ (2021) 7(1) BÜHFD 165-182.
• European Court of Human Rights, Case Of Bogomolova v. Russia, <https://hudoc.echr.coe.int/eng#{%22itemid%22:[%22001-174420%22]}> erişim tarihi: 04.10.2025.
• European Court of Human Rights, Case Of Khan v. Germany, <https://hudoc.echr.coe.int/eng#{%22itemid%22:[%22001-153909%22]}> erişim tarihi: 04.10.2025.
• European Court of Human Rights, Case of Reklos and Davourlis V. Greece, 15 January 2009, <https://hudoc.echr.coe.int/eng#{%22itemid%22:[%22001-90617%22]}> erişim tarihi:14.09.2025.
• European Data Protection Board, Statement 1/2025 on Age Assurance, Adopted on 11 February 2025, https://www.edpb.europa.eu/our-work-tools/our-documents/statements/statement-12025-age-assurance_en.
• European Union Agency for Fundamental Rights and Council of Europe, Handbook on European Data Protection Law, 2018 <https://fra.europa.eu/en/publication/2018/handbook-european-data-protection-law-2018-edition> erişim tarihi: 14.09.2025.
• Federal Trade Commission, ‘Children’s Online Privacy Protection Rule: A Six-Step Compliance Plan for Your Business’ (2017) <https://www.ftc.gov/business-guidance/resources/childrens-online-privacy-protection-rule-six-step-compliance-plan-your-business#step4> erişim tarihi:14.09.2025.
• Federal Trade Commission Act, Title 15 Commerce and Trade, <https://www.govinfo.gov/content/pkg/USCODE-2024-title15/pdf/USCODE-2024-title15-chap2-subchapI-sec57a.pdf> erişim tarihi: 04.10.2025.
• Federal Trade Commission, Complying with COPPA: Frequently Asked Questions, https://www.ftc.gov/business-guidance/resources/complying-coppa-frequently-asked-questions#I.%20Verifiable%20Parental%20Consent> erişim tarihi: 06.10.2025.
• Girgin Ö A ve Gönal S, ‘Çocuğun Kişisel Verilerinin Sosyal Medyada Ebeveyn Tarafından Paylaşılmasının Hukuki Sonuçları’ (2020) 44 TAAD 99-127.
• Gola P, Klug C, Körffer B ve Schomerus R, Bundesdatenschutzgesetz Kommentar. (C.H.Beck, 2015).
• Grassinger G E, Türk Medeni Kanunu’nda Yer Alan Velayet Hükümleri Kapsamında Küçüğün Kişi Varlığının Korunması İçin Alınacak Tedbirler (On İki Levha Yayıncılık, 2009).
• Guidelines of the Committee of Ministers of the Council of Europe on child-friendly justice, <https://rm.coe.int/16804b2cf3> erişim tarihi: 03.10.2025.
• Güleş B, Çocuğun Kişisel Verilerinin Hukuka Aykırı Kayıt ve Yayınlara Karşı Korunmasında Mevcut Hukuki Yolların İşlevselliği ve Alınması Gerekli Yeni Tedbir Önerileri’ (2024) 26 (2) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1401-1457.
• Günay B, Kişiliğin Korunması Kapsamında Kişisel Verilerin Hukuka Aykırı Kullanılması Nedeniyle Hukuki Sorumluluk (Seçkin Yayıncılık, 2023).
• Haber E, ‘The Internet of Children: Protecting Children’s Privacy in A Hyper-Connected World’ (2020) (University of Illinois Law Review, 1209-1248. SSRN, <https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3734842> erişim tarihi:14.09.2025.
• Hizarci E, 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununun AB Veri Koruma Hukuku Işığında Değerlendirilmesi (Yetkin Yayınları, 2020).
• Hof S V D ve Lievens E, ‘The Importance of Privacy by Design and Data Protection Impact Assessments in Strengthening Protection of Children’s Personal Data Under the GDPR’ (2018) 23 (1) Communications Law 1-26 < https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3107660> erişim tarihi:14.09.2025.
• Hof S V D, ‘I Agree. . . Or Do I? — A Rights-Based Analysis of The Law on Children’s Consent in The Digital World’ (2017) 34(2) Wisconsin International Law Journal 409-445.
• Ireland The Data Protection Commission (DPC), Children Front and Centre, Fundamentals for a Child-Oriented Approach to Data Processing, December 2021, <https://www.dataprotection.ie/sites/default/files/uploads/2021-12/Fundamentals%20for%20a%20Child-Oriented%20Approach%20to%20Data%20Processing_FINAL_EN.pdf> erişim tarihi:14.09.2025.
• İnan Ali N, Çocuk Hukuku (Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları No:3, 1968).
• Karaca H, Velayetin Kapsamı ve Hükümleri (Seçkin Yayıncılık, 2015).
• Kaya C, ‘Avrupa Birliği Veri Koruma Direktifi Ekseninde Hassas (Kişisel) Veriler ve İşlenmesi (2011) LXIX (l -2) İÜHFM 317-334.
• Kaya İ S ve Tolun Y, Uygulayıcılar İçin Türkiye’de, Avrupa’da ve California’da Kişisel Verilerin İşlenmesi (Adalet Yayınevi, 2022).
• Kišūnaitė A, Children’s Rights Protection in the EU: The Need for a Contextual Perspective’ (2019) 3(2) Peace Human Rights Governance 171-192.
• Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 02/04/2020 tarihli ve 2020/255 sayılı Karar Özeti, <https://www.kvkk.gov.tr/Icerik/6894/2020-255> erişim tarihi:14.09.2025.
• Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 11/08/2020 tarihli ve 2020/622 sayılı Karar Özeti, <https://www.kvkk.gov.tr/Icerik/6816/2020-622> erişim tarihi:14.09.2025.
• Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 15/06/2023 Tarihli ve 2023/1041 Sayılı Karar Özeti, <https://www.kvkk.gov.tr/Icerik/7768/2023-1041> erişim tarihi:14.09.2025.
• Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Açık Rıza (2025) <https://www.kvkk.gov.tr/Icerik/4188/Acik-Riza> erişim tarihi: 14.09.2025. (Açık Rıza)
• Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Madde ve Gerekçesi ile Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Bilgi Notu) ve Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Terimler Sözlüğü, <https://www.kvkk.gov.tr/SharedFolderServer/CMSFiles/062384e3-d18c-4c38-b108-3a7a2a28e849.pdf> erişim tarihi:14.09.2025. (Sözlük)
• Krivokapić Đ ve Adamović J, Impact Of General Data Protection Regulation On Children’s Rights in Digital Environment’ (2016) LXIV (3) Belgrade Law Review 205-220.
• Kulular İbrahim, M.A., ‘Instagram Gibi Sosyal Medya Hesaplarında Çocukların Kişisel Verilerinin İhlali ve Bu İhlalin Önlenmesinde Fransa’nın Hukuki Yaklaşımı’, içinde Güncel Gelişmeler Işığında Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, Editör: Bayram Doğan (Adalet Yayınevi, 2022) 101-128.
• Kulular İbrahim M. A. ve Aluç R, ‘6112 Sayılı Kanun Kapsamında İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumunda Çocukların Korunması’ (2022) (51) TAAD 329-364.
• Kurt E, ‘Türk Hukukunda Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar ve Hukuki Sonuçları’ (2016) 15 (2) İKÜHFD 121-187.
• Küzeci E, Kişisel Verilerin Korunması, (On İki Levha Yayıncılık, 2021).
• Lambert P B, Understanding the New European Data Protection Rules (Boca Raton CRC Press 2017).
• Liu M, Wang H, Guo Y ve Hong J, Identifying and Analyzing the Privacy of Apps for Kids, (2016) Proceedings of the 17th International Workshop on Mobile Computing Systems and Applications 105-110. <https://yaoguopku.github.io/papers/Liu-HotMobile-16.pdf> erişim tarihi:14.09.2025.
• Macenaite M, ‘From Universal Towards Child-Specific Protection of The Right to Privacy Online: Dilemmas in The EU General Data Protection Regulation’ (2017) 19(5) Sage Journals 765- 779.
• Macenaite M, ve Kosta E, ‘Consent for Processing Children’s Personal Data in the EU: Following in US Footsteps?’ (2017) 26 (2) Information & Communications Technology Laws 146-197.
• Matecki L. A., ‘Update: COPPA is Ineffective Legislation! Next Steps for Protecting Youth Privacy Rights in the Social Networking Era’ (2010) 5 (2) Northwestern Journal of Law & Social Policy 369-402.
• Mc Cullagh K, ‘The General Data Protection Regulation: A Partial Success for Children on Social Network Sites?’, iç Data Protection Privacy and European Regulation in The Digital Age, Editör: Tobias Brautigam ve Samuli Miettinen, (Unigrafia, 2016 )110-139.
• Milkaite I, ve Lievens E, ‘The GDPR Child’s Age of Consent for Data Processing Across the EU-One Year Later’ (2019) Better Internet for Kids <https://backoffice.biblio.ugent.be/download/8621651/8621654> erişim tarihi: 14.09.2025
• Monteleone S, ‘Addressing The ‘Failure’ of Informed Consent in Online Data Protection: Learning The Lessons From Behaviour-Aware Regulation’ (2015) 43 (1) Syracuse Journal of International Law and Commerce 69-119.
• New Council of Europe recommendations on protecting rights of children in parental separation and care proceedings, https://www.coe.int/en/web/portal/-/new-council-of-europe-recommendations-on-protecting-rights-of-children-in-parental-separation-and-care-proceedings erişim tarihi: 03.10.2025.
• Oğuzman M K, Seliçi Ö ve Oktay-Özdemir S, Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler) (Filiz Kitabevi, 2024).
• Özdemir H ve Ruhi A C, Çocuk Hukuku (Adalet Yayınevi, 2012).
• Özdemir H, Elektronik Haberleşme Alanında Kişisel Verilerin Özel Hukuk Hükümlerine Göre Korunması (Seçkin Yayıncılık, 2009).
• Özer Deniz M, Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Bundan Doğan Sorumluluk (On İki Levha Yayıncılık, 2022).
• Roseni D, “‘We’re All in This Together” Actors Cooperating in Enhancing Children’s Rights in the Digital Environment after the GDPR’, içinde Data Protection and Privacy, Data Protection and Democracy, Editör: Dara Hallinan, Ronald Leenes, Serge Gutwirth ve Paul De Herts, (Hart Publishing, 2021) 94-124.
• Selek O, ‘Genel Veri Koruma Tüzüğü Işığında Kişisel Verilerin İşlenmesinde Rıza Açıklaması’ (2019) 21 (2) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 911-951.
• Serozan R, Medeni Hukuk, Genel Bölüm, Kişiler Hukuku (Vedat Kitapçılık, 2018).
• Serozan R, Çocuk Hukuku, (Vedat Kitapçılık, 2005).
• Smyr D ve Ulianova E, ‘Legal Issues of Children’s Personal Data Protection’ (2022) 5(1) Open Journal for Legal Studies 1-10.
• Solmaz M, ‘Dijital Oyunlar Özelinde Çocukların Kişisel Verilerinin İşlenmesinde Yasal Temsilcinin Rızası’, içinde Bilişim ve Teknoloji Hukuku Yıllığı, Editör: Şerafettin Ekici (Adalet Yayınevi, 2024) 217-253.
• Steeves V, ve Macenaite M, ‘Data Protection and Children’s Online Privacy’, in Research Handbook on Privacy and Data Protection Law: Values, Norms and Global Politics, ed: Gloria González, Rosamunde Van Brakel, Paul De Hert (Edward Elgar Publishing, 2022) 358-374.
• Suata İ Z, Çocuk Hukuku (Yetkin Yayınları, 2021).
• Şimşek O, Anayasa Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması (Beta Yayınevi, 2018).
• T.C Dışişleri Bakanlığı AB Birliği Başkanlığı, GDPR Türkçe Çevirisi, <https://www.ab.gov.tr/siteimages/resimler/Nihai-ABB-HCDB-GDPR.pdf> erişim tarihi:14.09.2025.
• Talley V A M, ‘Major Flaws in Minor Laws: Improving Data Privacy Rights and Protections for Children Under the GDPR’ (2019) 30 (1) Indiana Int’l & Comp. Law Review 127-162.
• Taştan F G, Türk Sözleşme Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması (On İki Levha Yayıncılık, 2017).
• Tekinay S S, Medeni Hukukun Genel Esasları ve Gerçek Kişiler Hukuku (Filiz Kitabevi, 1992).
• Tuncer, N., ‘Çocuk ve İnternet Kullanımı’ (2000) 14 (2) Türk Kütüphaneciliği 205-212.
• Turan Başara G, ‘Medeni Hukuk İlişkilerinde Kişisel Verilerin Korunması’ içinde Kişisel Verilerin Korunmasına Akademik Bakış, KVKK Akademi Derleme Çalışması (Arkadaş Basım ve Yayınevi, 2023) 439-466.
• Türk Dil Kurumu, Genel Türkçe Sözlük, < https://sozluk.gov.tr/> erişim tarihi: 03.10.2025.
• Uçak M, ‘Kişisel Verilerin Hukuka Uygun İşlenmesinde Çocuğun Rızası’ (2021) 3 (1), Kişisel Verileri Koruma Dergisi 41-60.
• UK Information Commissioner’s Office (ICO), ‘What Should Our General Approach To Processing Children’s Personal Data Be?’ <https://ico.org.uk/for-organisations/uk-gdpr-guidance-and-resources/childrens-information/children-and-the-uk-gdpr/what-should-our-general-approach-to-processing-children-s-personal-data-be/> erişim tarihi: 14.09.2025.
• Usta S, Velayet Hukuku (On İki Levha Yayıncılık, 2016).
• Verdoodt, Valerie, Children’s Rights and Advertising Literacy in The Digital Era Towards An Empowering Regulatory Framework For Commercial Communication, Doctoral Thesis, KU Leuven Doctoral School Humanities and Social Sciences and Ghent University- Faculty of Law and Criminology, 2018.
• Von Tuhr A, Borçlar Hukukunun Umumi Kısmı Cilt 1-2, Çev. Cevat Edege (Ankara: Olgaç Matbaası, 1983).
• Yücedağ N, Elektronik Ticarette Kişisel Verilerin İşlenmesine (Açık) Rıza (On İki Levha Yayıncılık, 2022).
• Ziyan A, Velayet İlişkisi Bağlamında Çocuğun Ebeveyni Tarafından Temsili (On İki Levha Yayıncılık, 2019).
• Zorluoğlu A, Sharenting ve Velayet Hakkının Sınırları’ (2021) 29 (4), Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 3383-3417.