Dinçer Sümer'in Eski Fotoğraflar Adlı Oyunu Üzerinden Kimlik Krizi ve Türk Tiyatro Eleştiri Anlayışının Analizi
Öz
Dinçer Sümer'in Eski Fotoğraflar (1976) adlı oyunu, Türkiye'nin 1970'lerde yaşadığı çatışmaları anlatan kimlik siyasetine ilişkin dilsel ve sosyal unsurlar barındırsa da tiyatro insanları tarafından bir fahişenin hikâyesi olarak sınıflandırılmış ve genel olarak dikkate alınmamıştır. Makalenin ilk kısmı, Eski Fotoğraflar'daki anlatıların, kırılmalarının geleneksel karakter ve olay örgüsüne karşı bir yeniliği nasıl ortaya çıkardığını, sanatın gerçek hayatla ilişkisini yeniden tanımlamayı, geleneksel dramın sabitliğini ve hayatı formüle etme çabasını reddetmeyi amaçladığını vurguluyor. Bu nedenle, oyundaki karakterler sınıflandırmaya meydan okudukları ve kavramsallaştırmaya direndikleri için benzersizdir. Büyük anlatılara karşı marjinal insanların yerel öykülerine odaklanarak, Eski Fotoğraflar, kendi zamanın ötesinde bir oyun olarak daha fazla metinsel ve dramaturjik incelemeyi hak etmektedir. Makalenin ikinci bölümü, Eski Fotoğraflar’ı analiz eden ve bu oyunun metinsel değerlerini incelemek yerine, başka eserlerle kategorize edip büyük anlatılara odaklanan bilimsel çalışmalar üzerinden Türk edebiyat kuramındaki soruna odaklanmaktadır
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Biçerik, Halil, “Dinçer Sümer’in hayatı, sanatı ve tiyatroları üzerine bir inceleme”, Master’s Thesis, Gaziantep Üniversitesi, 2019.
- Büktel, Coşkun, Türk Tiyatrosundan İnsan Manzaraları. İstanbul: Dramatik Yayınlar, 1998.
- Doğan, Abide & Gökçelik, Sıdıka, “Türk Tiyatrosunda İki Kişilik Oyunlar Üzerine Bir Değerlendirme (1980-2000)”, Bilig, 2004, (31), 127-160.
- Dowden, Stephen D., Modernism and Mimesis. Switzerland: Palgrave Macmillan, 2020.
- Erten Yücel, Devletin Tiyatrosu Olmaz mı? İstanbul: Mitos Boyut, 2012.
- İpşiroğlu, Zehra, Eleştirinin Eleştirisi. İstanbul: Mitos Boyut, 1998.
- Krasner, David, A History of Modern Drama. Oxford: Wiley-Blackwell, 2012.
- Nekimken, Albert Lee, “The Impact of Bertolt Brecht on Society and Development of Political Theater in Turkey”, Doctoral Dissertation, University of California. 1978.
- Nutku, Özdemir, Dünya Tiyatrosu Tarihi. İstanbul: Mitos Boyut, 1986.
- Özyön, Arzu, Absürt Tiyatro’nun 1970 Sonrası Tiyatromuza Yansımaları. Doctoral Dissertation, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2017.
- Sikes, Alan, Representation and Identity from Versailles to the Present: The Performing Subject. New York: Palgrave Macmillan, 2007.
- Sümer Dinçer, Toplu Oyunları 1: Eski Fotoğraflar, Gül Satardı Melek Hanım, Katip Çıkmazı, Maviydi Bisikletim. İstanbul: Mitos Boyut, 1994.
- Şener, Sevda, Gelişim Sürecinde Türk Tiyatrosu. İstanbul: Mitos Boyut, 2003.
- Warner, Jayne L., ed. I, Anatolia and Other Plays: Anthology of Modern Turkish Drama 2. Syracuse, NY: Syracuse UP, 2008.
An Analysis of Identity Crisis and Turkish Dramatic Criticism through Dinçer Sümer’s Old Photographs
Öz
Dinçer Sümer’s play Old Photographs is often dismissed by scholars as the story of a prostitute although it contains lingual and social elements about the politics of identity that pursues the dilemmas and conflicts Turkey experienced in the 1970s. First part of this article highlights how the fractures and unification of narratives in Old Photographs manifest an opposition to conventional structure of characters and plot, and refuse the fixity and formula of traditional drama. Thus, characters in the play are unique as they defy categorization and resist conceptualization. By disturbing grand narratives and focusing on identity crisis, Old Photographs deserves more textual scrutiny.
The article also focuses on scholarly works that analyze Old Photographs and displays the problem in Turkish literary theory which focuses on drawing categories rather than scrutinizing textual merits of individual works. This problem in critical theory results in an impartial and inaccurate portrayal of Turkish drama.
Anahtar Kelimeler
Dinçer Sümer Eski Fotoğraflar Turkish Theatre Identity Crisis
Kaynakça
- Biçerik, Halil, “Dinçer Sümer’in hayatı, sanatı ve tiyatroları üzerine bir inceleme”, Master’s Thesis, Gaziantep Üniversitesi, 2019.
- Büktel, Coşkun, Türk Tiyatrosundan İnsan Manzaraları. İstanbul: Dramatik Yayınlar, 1998.
- Doğan, Abide & Gökçelik, Sıdıka, “Türk Tiyatrosunda İki Kişilik Oyunlar Üzerine Bir Değerlendirme (1980-2000)”, Bilig, 2004, (31), 127-160.
- Dowden, Stephen D., Modernism and Mimesis. Switzerland: Palgrave Macmillan, 2020.
- Erten Yücel, Devletin Tiyatrosu Olmaz mı? İstanbul: Mitos Boyut, 2012.
- İpşiroğlu, Zehra, Eleştirinin Eleştirisi. İstanbul: Mitos Boyut, 1998.
- Krasner, David, A History of Modern Drama. Oxford: Wiley-Blackwell, 2012.
- Nekimken, Albert Lee, “The Impact of Bertolt Brecht on Society and Development of Political Theater in Turkey”, Doctoral Dissertation, University of California. 1978.
- Nutku, Özdemir, Dünya Tiyatrosu Tarihi. İstanbul: Mitos Boyut, 1986.
- Özyön, Arzu, Absürt Tiyatro’nun 1970 Sonrası Tiyatromuza Yansımaları. Doctoral Dissertation, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2017.
- Sikes, Alan, Representation and Identity from Versailles to the Present: The Performing Subject. New York: Palgrave Macmillan, 2007.
- Sümer Dinçer, Toplu Oyunları 1: Eski Fotoğraflar, Gül Satardı Melek Hanım, Katip Çıkmazı, Maviydi Bisikletim. İstanbul: Mitos Boyut, 1994.
- Şener, Sevda, Gelişim Sürecinde Türk Tiyatrosu. İstanbul: Mitos Boyut, 2003.
- Warner, Jayne L., ed. I, Anatolia and Other Plays: Anthology of Modern Turkish Drama 2. Syracuse, NY: Syracuse UP, 2008.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 24 Temmuz 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Ağustos 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |