Tefsir Alanında Yapılan Doktora Tezleri Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2011, Sayı: 18, 461 - 489, 01.09.2011

İsmail Çalışkan

Öz

Bu yazı, çağımız bilimsel araştırmalar sıralamasında en üst seviyede yer alan doktora çalışmalarını tefsir özelinde konu edinmiştir. Doktora her ne kadar akademik bir ünvanın adı olsa da ortaya konan tezler en değerli ilmi ürünler olarak ilim-kültür ortamında yerini almıştır. Türkiye Cumhuriyetinin eğitim sisteminde yüksek din eğitimini yürüten İlahiyat camiası bütün özverisini kullanarak doktoralar üretmiş, üretmeye devam etmektedir. Bu çalışmada, İlahiyat alanı içinde yer alan Tefsir Bilim Dalında yapılmış olan doktora tezlerinin tarihi seyri, sayısal oranları, araştırma yöntemleri, muhtevaları ve eğilimleri bakımından incelenerek tasnif ve tahlil edilecektir.

Anahtar Kelimeler

İlahiyat, Tefsir Anabilim Dalı, doktora tezi, tefsir, tefsir doktora tezleri.

An Evaluation of Doctoral Dissertations in the Field of Tafsir

Öz

This article reveals a study of doctoral dissertations conducted in the field of tafsir. Even though a doctoral degree corresponds to an academic title, doctoral dissertations are considered to be among the most valuable scholarly products. The community of theology, which has enforced the research of higher religious education in the Republic of Turkey, has advanced the production of many such theses. In this study, the historical progress, quantitative ratios, research methods and contents as well as the focus of these dissertations conducted in the department of tafsir within the larger context of religious sciences will be examined, classified and analyzed.

Anahtar Kelimeler

Theology, Department of Tafsir, doctoral dissertations, tafsir, doctoral dissertations of tafsir.

Kaynakça

• -İsmail Cerrahoğlu, Kur’an Tefsirinin Doğuşu ve Tefsir Hareketine Hız Veren Âmiller, dan. Muhammed Tayyib Okiç, Ankara Ü. İlahiyat Fakültesi, Ankara 1960.
• -Süleyman Ateş, Sülemi ve Tasavvufi Tefsiri, Ankara Ü. İlahiyat Fakültesi, Ankara 1968.
• -Tayyar Altıkulaç, Ebû Şâme el-Makdisi ve el-Mürşidü’l-veciz, Marmara Üniversitesi, İstanbul 1968.
• -İsmail Karaçam, Kur’an-ı Kerim’in Nüzûlü ve Kıraatı: Kur’an-ı Kerim’in İndiği Yedi Harf ve Okunduğu Yedi Kıraat, Marmara Üniversitesi, İstanbul 1969.
• -Hüseyin Küçükkalay, Abdullah İbn Mes’ûd ve Tefsir İlmindeki Yeri, dan. M. Tayyib Okiç, Ankara Ü. İlahiyat Fakültesi, Ankara 1970.
• -Muhammet Eroğlu, Ebû Mansûr el-Mâtüridi ve Te’vilâtu’l-Kur’ân, Marmara Ü., İstanbul 1971.
• A. Hamdi Savlu, Müfessir Taberi ve Tefsirindeki Metodu, dan. İ. Cerrahoğlu, Ankara Ü. İlahiyat Fakültesi, Ankara 1971.
• -Mustafa Göl, İbn Vesik ve Resm-i Kur’ân Hakkındaki Eseri, Erciyes Üniversitesi, Kayseri 1971.
• -Suat Yıldırım, Hazreti Peygamber’in Tefsiri, dan. İ. Cerrahoğlu, Atatürk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, Erzurum 1972
• -Emin Işık, Ebû Bekr İbnü’l-Enbâri Hayatı ve Eserleri ile İzahi’l-vakf ve’libtidâ Adlı Eserinin Edisyon Kritiği, Marmara Üniversitesi, 1973.
• -M. Ragıp İmamoğlu, İmam Ebû Mansûr el-Mâtûridi Te’vilâtu’lKur’an’daki Tefsir Metodu, dan. İ. Cerrahoğlu, Ankara Ü. İlahiyat Fakültesi, Ankara 1973.
• -Abdullah Aydemir, Tefsir’de İsrailiyyât (H. VI. Asrın Başına Kadar), dan. İ. Cerrahoğlu, Atatürk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, Erzurum 1974.
• -Orhan Karmış, Tefsir İlminde Te’vilin Yeri ve Önemi, Ankara Ü. İlahiyat Fakültesi, dan. İ. Cerrahoğlu, Ankara 1975.
• -Muharrem Çelebi, Ma‘âni’l-Kur’an ve ez-Zeccâc, dan. İ. Cerrahoğlu, Atatürk Ü. İslami İlimler Fakültesi, Erzurum 1976.
• -Ahmet Baltacı, Ebû Bekir el-Arabi’nin Tefsiri ve Tefsirindeki Metodu, dan. İ. Cerrahoğlu, Atatürk Ü. İslami İlimler Fakültesi, Erzurum 1978.
• -Etem Levent, Hasan-ı Basri ve Tefsir İlmindeki Yeri, dan. İ. Cerrahoğlu, Ankara Ü. İlahiyat Fakültesi, Ankara 1978.
• -Şevki Saka, Kur’an-ı Kerim’de Davet Metodu, dan. İ. Cerrahoğlu, Ankara Ü. İlahiyat Fak., Ankara 1979.
• -Abdurrahman Çetin, Ebû’l-Amr ed-Dâni Hayatı ve Eserleri ve Câmi’u’lbeyân, dan. İ. Karaçam, Uludağ Ü., Bursa 1980.
• -Mustafa Akşit, Abdurrezzak İbn Hemmâm ve Tefsiri’ndeki Metodu, dan. Prof. Dr. İ. Cerrahoğlu, Ankara Ü. İlâhiyat Fakültesi, Ankara 1981.
• -Lütfullah Cebeci, Kur’an’ı Kerim ve Kâinattaki Şer Problemi, Atatürk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, dan. Suat Yıldırım, Erzurum 1981.
• -İbrahim Çelik, Kur’an’da Mele, Uludağ Üniversitesi, Bursa 1981.
• -Mustafa Öztürk, Muhammed b. el-Cezeri ve et-Temhid fi İlmi›t-tecvid, dan. İsmail Karaçam, Uludağ Üniversitesi, Bursa 1981.
• -Mevlüt Güngör, Cassas (ö. 370/981) ve Fıkhi Tefsiri, dan. İ. Cerrahoğlu, Ankara Ü. İlâhiyat Fakültesi, Ankara 1981.
• -Necati Kara, Burhânuddin İbrahim b. Ömer el-Bikâi (885-1480) ve Tefsirindeki Metodu, dan. Sakıp Yıldız, Atatürk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, Erzurum 1981.
• Necati Tetik, Başlangıçtan IX. Hicri Asra Kadar Kıraat İlminin Tâ’limi (Aşere Târikinde Bulunduğu Halde Seb’a Târikinde Bulunmayan Vecihler), Atatürk Ü. İslami İlimler Fakültesi, Erzurum 1981.
• -Abdulbâki Turan, Aliyyu’l-Kari’nin Hayatı, Eserleri ve Envâru’l-Kur’ân ve Esrâru’l-Furkân Adlı Tefsirindeki Metodu, Atatürk Ü. İslami İlimler Fakültesi, Erzurum 1981.
• -Mustafa Kılıç, İbn-i Kemâl: Hayatı, Tefsire Dair Eserleri ve Tefsirindeki Metodu, dan. İ. Cerrahoğlu, Atatürk Ü. İslami İlimler Fakültesi, Erzurum 1981.