Sırrı Erinç’in Bölgesel Coğrafyanın İlke ve Yöntemleri ile İlgili Literatüre Katkıları

Yıl 2019, Cilt: 17 Sayı: 34, 583 - 608, 20.05.2020

Ali Yiğit

Öz

Bölgesel coğrafya ülkemizde pek anlaşılamamış, hatta yanlış anlaşılmış bir bilim dalıdır. Bölgesel coğrafya, genellikle fiziki ve beşeri coğrafya konularının belirli bir sahada topluca incelenmesi olarak algılanır. Böyle baktığımızda bölgesel coğrafyanın sistematik (ya da genel) coğrafyadan pek farklı olmadığını, sadece konuları ele alış şeklinde bir farklılık olduğunu düşünebiliriz. Ancak bölgesel coğrafyanın yöntem ve konuları ele alış şekli sistematik coğrafyadan tamamen farklıdır. Her şeyden önce sistematik coğrafya analitik bir yöntemle konuları ele alır, bölgesel coğrafya ise bir sentez bilimidir. Yani, bölgesel coğrafya, sistematik coğrafya konularının belirli bir sahada ele alınması değil, çalışma alanında coğrafi görünümün oluşmasında en etkili olan faktörün belirlenmesi ve bunun nedenlerinin açıklanmasıdır. Bu nedenle, birçok coğrafyacı, coğrafi çalışmalarda son hedefin bölgesel inceleme olduğu kanısındadır ve bölgesel coğrafyayı coğrafi araştırmanın zirvesi olarak görmektedir.
Ülkemiz coğrafyacılarının bir kısmı sistematik coğrafya ile başladıkları çalışma konularını belli bir olgunluğa ulaştıktan, kemale erdikten sonra bölgesel coğrafyaya yöneltmişlerdir. Büyük bir çoğunluğu ise bunun hiç farkına varamamıştır. Fizikî coğrafyacı olan Sırrı Erinç aynı zamanda bölgesel coğrafyada da yetkin olan büyük coğrafyacılarımızın başında gelir. Erinç ülkemizde ve yurtdışında bölgesel coğrafyanın ilke ve yöntemleri ile ilgili ciddi yayınlar yapmıştır. Bu yazımızda Sırrı Erinç’in bölgesel coğrafyanın ilke ve yöntemlerine dair görüşlerinin yer aldığı ya da model olabilecek yazıları ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya, Bölgesel Coğrafya

Kaynakça

• Richard Hartshorne, The Nature of Geography. A Critical Survey of Current Thought in the Light of the Past, Pennsylvania, 1939’dan aktaran Nazmiye Özgüç ve Erol Tümertekin, Coğ- rafya: Geçmiş-Kavramlar-Coğrafyacılar, İstanbul: Çantay Kitapevi, 2012, s. 247.