PATH ANALYSIS AND CORRELATION BETWEEN SEED YIELD AND SOME YIELD COMPONENTS IN PEA (Pisum sativum L.) APPLIED INOCULATION AND NITROGEN DOSES

Yıl 2001, Cilt: 10 Sayı: 1-2, - , 01.06.2001

Muharrem Kaya Cemalettin Çiftçi Mehmet Atak M. Demir Kaya

Öz

In this research, relations between seed yield and some of the characters were determined by means of correlation and path analysis methods in pea (Pisum sativum L.). The experiment was established as split plot of randomized block desing at Applying Research Farm, Faculty of Agriculture, University of Ankara in 1998 and 1999. The varieties of peas named Winner and Karina were used as material. According to the results of the research; it was obtained that the relationships between grain yield per unit and plant height, biomass yield, pod number per plant, seed number per plant, grain yield per plant, and one hundred seed vveight were signifıcant and possitive, while relationship between grain yield and harvest index was not significant but possitive. For the path coefficient analysis, it was observed that seed number per plant, seed yield per plant and nodule number per plant had the highest direct effect on grain yield per unit while biomass yield and plant height has the highest direct effect on seed yield per plant.

Anahtar Kelimeler

Pea (Pisum sativum L.); variety; correlation; path analysis

BAKTERİ AŞILAMASI VE AZOT DOZLARI UYGULANAN BEZELYE (Pisum sativum L.)'DE TANE VERİMİ İLE BAZI KARAKTERLER ARASI İLİŞKİLER VE PATH ANALİZİ

Öz

Bu araştırmada; bezelyede tane verimi ile diğer bazı özellikler arasındaki ilişkiler, korelasyon ve path analizleriyle belirlenmeye çalışılmıştır. Deneme, tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş parseller deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Araştırma Uygulama Çiftliği'nde 1998 ve 1999 yıllarında yürütülmüştür. Denemede materyal olarak Winner ve Karina çeşitleri kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; birim alan tane verimi ile bitki boyu, biyolojik verim, bitkide bakla sayısı, bitkide tane sayısı, bitki tane verimi ve yüz tane ağırlığı arasında olumlu ve önemli, hasat indeksi arasında olumsuz ve önemli ilişkiler saptanmıştır. Yapılan path analizine göre de; birim alan tane verimine en yüksek doğrudan etkiyi bitkide tane sayısı, bitki tane verimi ve bitkide nodozite sayısı; bitki tane verimine ise biyolojik verim ile bitki boyu özelliklerinin gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bezelye (Pisum sativum L.); çeşit; korelasyon; path analizi

Kaynakça

• Adak, M.S., M. Özkan, M. Güler, 1999. Arpa (Hordeum vulgare L.)'da özellikler arası ilişkiler ve path katsayısı üzerine bir araştırma. J. Of Field erops central Research Institute, Vol. 8, No: 1-2, 75-82.
• Akdağ, C, S. Şehirali, 1992. Nohut (Cicer arietinum L.)'ta özellikler arası ilişkiler ve path katsayısı analizi üzerine bir araştırma. Doğa-Tr. J. Of Agricultural and Forestry Vol. 16:763-772. Altınok,
• S., A. Eraç, 1995. Tek yıllık yoncalarda kuru madde verimi ile bazı karakterler arasındaki korelasyonlar ve path analizleri. Turkish Journal of Agriculture and Forestry.Vol: 19, No: 2, s: 73-83.
• Anonymous, 1998. FAO Production Year Book, Vol: 52, Rome.
• Bengtsson, A., 1989. Field experiments with inoculation and nitrogen fertilization of peas. Swedisch Journal of Agricultural Research, 19 (1): p.3-6.
• Cinsoy, A.S., M. Yaman, 1998. Nohutta bazı özellikler arası ilişkilerin path analizi ile değerlendirilmesi. J. Of Aegeaıı Agric. Research Institute Vol. 8, No: 1, 116-126
• Dewey, D.R., K.H. Lu, 1959. A corelation and path coefficient analysis of components of crested wheat grass seed production. Agron. J., 51: 515-518.
• Erman, M., V. Çiftçi, H.H. Geçit, 1997. Nohut (Cicer arietinum L.)'ta özellikler arası ilişkiler ve path katsayısı analizi üzerine bir araştırma. Ankara Univ. Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 3 (3) 43-46.
• Eser, D. 1974. Yemeklik tane baklagillerde çiçek yapısı ve melezleme tekniği. Ankara Çayır, Mera ve Zootekni Araştırma Enstitüsü, Yayın No: 46.
• Gülümser, A., 1981. Bezelyede azotla gübreleme ve sulamanın verim ve verim unsurları ile tanenin protein oranına etkileri. A.Ü. Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Doçentlik Tezi, 103 s. Erzurum, Türkiye.
• Karadavut, U., S. Özdemir 2001. Rhizobium aşılaması ve azot uygulamasının nohudun verim ve verimle ilgili karakterlerine etkisi. J. Of Aegean Agric. Research Institute vol. 11, No: 1, 14-23.
• Kıtıkı, A., N. Açıkgöz, 1994. Baklada verime katkısı olan özelliklerin katkı paylarının belirlenmesi. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-29 Nisan 1994. Cilt II: 112-115. Bornova İzmir.
• Korkut, Z.K., İ. Başer, S. Bilir, 1993. Makarnalık buğdaylarda korelasyon ve path katsayıları üzerinde çalışmalar. Makarnalık Buğday ve Mamulleri Simpozyumu, 183-187, Ankara Türkiye.
• Neter, J., W. Wassermann, M.H. Kutner, 1983. Applied linear regression models. Richard D. Irwin, Inc. U.S.A.
• Sing, R.K., B.B. Chaudhary, 1979. Biometrical Methods in Quantitative Genetic Analysis. Kalyani publishers, Ludhiana, New Delhi, India.
• Verbitskii, N. 1968. Iskhodny material dlyo selektsiina korm v rostavkoi obloostitezisy doklodov soveshchaniya molodyh uchengkh po kormoproiz vodstvu. Posuyashhchennogo 50-Letiyu Vlksm 105-107.
• Zencirci, N. V. Eser, İ. Baran, 1990. Bazı stabilite istatistiklerinin karşılaştırılması üzerine bir yaklaşım. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü, Genel Yayın No: 1990/2, 17 s.