CHANGES IN MORPHOLOGICAL, AGRONOMICAL, ANDCHEMICAL PROPERTIES OF CRESTED WHEATGRASS(Agropyron cristatum Gaertn.) IN RELATION TO TIME, PLANT HEIGHT, AND ABOVE-GROUND BlOMASS

Yıl 1997, Cilt: 6 Sayı: 2, 49 - 61, 01.06.1997

Ahmet Gökkuş Ali Koç Adil Bakoğlu

Öz

 This study re-evaluated the data from an experiment conducted in 1994 on crested wheatgrass, one of the best adaptive forage crops in Eastern Anotolia Region. In the study plant samples were taken at weekly intervals between the onset of spring re-growth and flowering stage, and at fortnightly intervals starting from flowering until the beginning of winter far measurements and analyses of plant height, aboveground biomass, belowground biomass, leaf ratio, dry matter content, crude protein content, crude cellulose content calcium content, potassium content, magnesium content and K/(Ca + Mg). All the parameters were regressed against time, plant height and aboveground biomass. All the parameters regressed varied significantly (P< 0.01 or P< 0.05) with time and plant height. Whereas similar relationships were recorded with aboveground biomass except for belowground biomass, Ca and K contents. Analyses and regression graphics are presented and discussed in the paper.

 

 

Anahtar Kelimeler

Crested Wheatgrass, Plant Height, Agronomical Characters, Morphological Characters, Chemical Composition

OTLAK AYRIĞI (Agropyron cristatum Gaertn.)'NIN BAZI MORFOLOJİK AGRONOMİK ve KİMYASAL ÖZELLİKLERİNİN ZAMANA , BİTKİ BOYUNA ve TOPRAKÜSTÜ BİOMASINA BAĞLI OLARAK DEĞİŞİMİ

Öz

 Bu çalışma Doğu Anadolu Bölgesi kıraç şartlarına çok iyi adapte olan otlak ayrığı ile 1994 yılında yürütülmüştür. Araştırmada büyüme başlangıcından çiçeklenme dönemine kadar birer hafta, çiçeklenme döneminden kış başlangıcına kadar ikişer hafta ara ile bitki örnekleri alınmıştır. Bu örneklerde bitki boyu, topraküstü bioması, toprakaltı bioması, yaprak oranı, kuru madde oranı, ham protein oranı, ham selüloz oranı, Ca, K, Mg ve K/(Ca+Mg) özellikleri incelenmiştir. Denemede ise zaman, bitki boyu ve topraküstü bioması değerleri bağımsız değişken alınarak diğer özelliklerin bunlara bağlı olarak değişimleri üzerinde durulmuştur. Yapılan regresyon analizlerinde zamana ve bitki boyuna bağlı olarak bütün kriterlerde % 5 veya % 1 seviyesinde önemliliğe rastlanırken, topraküstü biomasında ise toprakaltı bioması, Ca ve K oranlan hariç benzer ilişkiler göze çarpmıştır. Bahsedilen tüm bu ilişkilere ait regresyon grafik ve formülleri ile belirtme katsayıları (r²) makalede yer almaktadır.

 

Anahtar Kelimeler

Otlak Ayrığı, Bitki Boyu, Agronomik Özellikler, Morfolojik Özellikler, Kimyasal Kompozisyon

Kaynakça

• ANDİÇ, C, 1977. Erzurum Yöresi Çayır ve Mer'a Vejetasyonlarının Ekolojik ve Fitososyolojik Yönden İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üni. Zir. Fak., (Yayınlanmamış Doçentlik Tezi) Erzurum.
• ANONYMOUS, 1978. Türkiye Arazi Varlığı. T.C. Köyişleri ve Kooperatifleri Bakanlığı Topraksu Genel Md. Toprak Etüd ve Haritalama Da. Bask. Yay. Ankara.
• ANONYMOUS, 1984. Erzurum İli Verimlilik Envanteri ve Gübre İhtiyaç Raporu. T.C. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Md. Yay. No: 775, Tovep Yay. No: 33, Ankara, 63 s.
• ANONYMOUS, 1995. T.C. Başbakanlık Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müd., Erzurum Böl. Müd. Raporları.
• AYDEMİR, O. ve F. İNCE, 1988. Bitki Besleme. Dicle Üni. Eğt. Fak. Yay: 2, Diyarbakır, 633 s.
• BAKIR, Ö ve E. AÇIKGÖZ, 1976. Otlak ayrığı (Agropyron cristatum L. Gaertn.) bitkisinin çeşitli organlarında kimyasal
• kompozisyonunun gelişme devrelerine göre değişimi. Ank. Üni. Zir. Fak. Yıllığı, 6, 346-353.
• BAKOĞLU, A., 1995. Önemli Mer'a Bitkilerinin Biomas ve Kimyasal Kompozisyonlarının Yıl İçerisindeki Değişimi. Atatürk Üni. Fen Bil. Enst., Tarla Bitkileri Anabilim Dalı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Erzurum.
• COYNE, P.T. and C.W. COOK, 1970. Seasonal carbohydrate reserve cycles in eight desert range species. J. Range Manage. 23, 438-444.
• DAHL, BE. and D.H. HEYDER, 1977. Developmental Morphology and Management Implications. In: Rangeland Plant Physiology (Ed: R.E. Sosebee), Society for Range Management, Range Sci. Series No: 4, 257-290.
• DURU, M., 1989. Climate and growth of grasses for hay in the central Pyrenees. Herb. Abst., 59, 3637.
• FINNEY, D.J., 1989. Was this in your statistics textbook? VI. Regression and Covariance. Expl. Agric, 25, 291-311.
• GENÇKAN, MS., R. AVCIOĞLU, H. SOYA ve 0.0. DOĞAN, 1990. Türkiye mer'alarının kullanımı, korunması ve geliştirilmesine ilişkin sorunlar ve çözüm yolları. Türkiye Ziraat Mühendisliği 3. Tek. Kong. 8-12 Ocak 1990, Ankara, 53-61.
• GÖKKUŞ, A. ve A. KOÇ, 1994. Çayırlarda dominant türlerin büyüme mevsimi içersindeki kök ve gövde ağırlıkları ile karbonhidrat oranlarının değişimi. Tarla Bit. Kong. III Çayır-Mer'a Yem Bit. Tebl. 25-29. Nisan 1994,İzmir, 73-77.
• GÖKKUŞ, A., M. TAN ve A. KOÇ, 1991. Erzurum tabii mer'alarındaki dominant buğdaygillerin topraküstü bioması, bitki boyu ve yapısal olmayan karbonhidratların büyüme mevsimi içerisindeki değişimi. Türkiye 2. Çayır-Mer'a ve Yembitkileri Kong. 28-31. Mayıs, 1991, İzmir, 106-117.
• GOMIDE, J.A., C.H. NOLLER, CO MOTT, J.H. CONRAT and D.L. HILL, 1969. Mineral composition of six tropical grasses influenced by plant age nitrogen fertilization. Agron. J.,61, 120-123.
• GUILLERMO, E.D., M.B. BERTILLER and JO. ARES, 1990. Above ground phytomass dynamics in a grassland steppe of Patagonia. Argentina. J.Range Manage., 43, 157-167.
• HOLECHEK, J.L., R.D. PIEPER and C.H.PIEPER, 1989. Range Management Principles and Practices. Prentice Hail, Englowood Cliffs, New Jersey, 501p.
• KOÇ, A., 1995. Topografya ile toprak nem ve sıcaklığının mer'a bitki örtülerinin bazı özelliklerine etkileri. Atatürk Üni. Fen Bil. Enst, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Erzurum.
• KOÇ, A. ve A. GÖKKUŞ, 1996. Annual variation of above ground biomass. vegetation height and crude protein yield on the natural rangelands of Erzurum. TR. J. Agric. and Forst, 20:305-308.
• LEE, H.S. and I.A. LEE, 1989. Stııdics on the improvement and utilization of pasture in the forest. III. Seasonal herbage production and utilization of pasture in the forest. J. Korcan Soc. Grassl. Sci., 9, 7-14.
• LİNK, A.S. and C.A. SWANSON. 1960. Study of several factors affecting the distribution of P-32 from the leaves of Pisum sativum. Plant and Soil. 12, 57.
• MAYLAND. H.F.. K.H. ASAY and D.H. CLARK. 1992. Seasonal trends in herbage yield and quality of Agropvrons. J. Range Manage., 45, 369-374.
• MEAD, R. and R.N. CURNOW. 1987. Statistical Methods in Agriculture and Experimental Biology. Chapman and Hail, 335p.
• NESHEIM. L.. 1990. Herbage quality of Elytricia repens, Agrostis capillaris and Phalaris arundinacea. Soil-Grassland,
• Animal Relationships. in: Proc. 13th General Meeting of the European Grassland Federation, 2, 91-95.
• OVINGTON, J.D., D. HEITKAMP and D.B. LAWRANCE, 1963. Plant biomass and productivity of prairie, savanna, oakwold and maize fıeld ecosystems in central Minnesota. J. Ecology. 44, 52-63.
• ÖZEN, N.. A. ÇAKIR, S. HAŞİMOĞLU ve A. AKSOY, 1993. Yem Bilgisi ve Yem Teknolojisi. Atatürk Üni. Zir. Fak. Ders Notları, No: 50. s 254.
• SNYMAN, HA. and H.J. FOUCHE, 1993. Estimating seasonal herbage production of a semi-arid grassland based on veld condition, rainfall and evapotranspiration. Afr. J. Range For. Sci., 10, 21-24.
• STREETER, C.L., D.F. BURZLAFF, D.C. CLANTON and L.R.
• RİTTENHOUSE, 1966. Effect of stage maturity, method of storage and time on nutritive value of sandhills upland hay. J. Range Manage., 19, 55-59.
• THOMAS, G.B., L.W. VARNER, L.H. BLANKENSHİP,T. J.
• FILLINGER and S. C. HEINEMAN, 1990. Macro and trace mineral content of selected south Texas deer forages. J. Range Manage. 43, 220-223.
• TIVY, J., 1990. Agricultural Ecology. John Wiley and Sons. Inc., 288 p.
• TOSUN, F., 1971. Yonca ve Kılçıksız Bromda Biçme Aralığı ile Biçme Yüksekliğinin Gövde ve Kök Gelişmesine Olan Etkileri Üzerinde Araştırmalar. Atatürk Üni. yay No: 126, Zir. Fak. Yay No: 60, Araş. Seri No: 35. Erzurum, 71 s.
• TOSUN, F., İ. MANGA, M. ALTIN ve Y. SERÎN, 1975. Erzurum ekolojik şartlarında kıraç mer'a ıslahı üzerinde bir araştırma. TÜBİTAK. V. Bilim Kongresi, Tarla Bitkileri Grubu, 29 Eylül-2 Ekim, 1975, İzmir, 259-274.
• TRLICA, M.J., 1977. Distribution and Utilization of Carbohydrate Reserves in Range Plants. In: Rangeland Plant Physiology (Ed: R.E. Sosebee), Society for Range Management, Range Sci. Series No: 4, 73-96.
• VARDAR, Y., 1983. Bitki Fizyolojisi Dersleri II. Bitkilerde Büyüme ve Gelişme Olayları. E.Ü. Fen Fak. Ders Kit. No: 69, İzmir, s 231.
• WOLF, D.D.. 1967. Characteristics of stored carbohydrates in reed canary grass as related to management, feed value and herbage yield. Conn. Agr. Exp. Sta. Bul.,402, 34 p.