A STUDY ON THE DETERMINATION OF PLANTING DATE AND CULTIVARS OF RAPSEED (Brassica napus L.)

Yıl 1996, Cilt: 5 Sayı: 2, - , 01.06.1996

Aynur Kural Menşure Özgüven

Öz

This study was carried out to determine the effects of Brassica napus winter rape cv. Quinta, Cascade and spring rape cv. Westar, Lirawell and Semu 86/225 Na with five planting dates (September 1, 15; October 1, 15; November 1) on seed yield. Experiment was conducted between 1991-1993 in Diyarbakır. Experimental design was RCBD split-plot with 3 replications. It was shown that, flowering date of early-maturing cultivars was affected by planting date but that of winter cultivars was not. Sowing Westar and Lirawell earlier than last week of September induced precocious flowering, predisposing it to cold injury in winter. In conclusion, plant height, the number of branch, the number of pod, the number of seed in per pad and seed yield were affected from planting date. There best sowing date for winter types was up to mid-September, and for Summer rape it was up to beginning of October. Maximum average seed yield was 442 kg/da for cv. Quinta September 1 seeding date.

Anahtar Kelimeler

Brassica napus L.; rapseed; planting date

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KOŞULLARINDA UYGUN KOLZA (Brassica napus L.) ÇEŞİTLERİ VE EKİM ZAMANININ SAPTANMASI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Öz

Bu çalışma, iki kışlık (Quinta, Cascade) ve üç yazlık çeşit (Westar, Lirawell, Semu 86/225 Na) ile beş ekim tarihinin (1 Eylül, 15 Eylül; 1 Ekim, 15 Ekim ve 1 Kasım) kolzada tohum verimine etkilerini araştırmak amacıyla 1991-1993 yılları arasında Diyarbakır'da yürütülmüştür. Deneme Tesadüf Blokları Bölünmüş Parseller Deneme Desenine göre kurulmuştur. Deneme sonuçlarına göre; erkenci çeşitlerin çiçeklenme zamanları ekim tarihinden etkilenmekte ve Westar, Lirawell gibi erkenci çeşitler erken ekildikleri taktirde sonbaharda çiçeklenmekte ve kışın soğuktan zarar görmektedir. Kışlık çeşitler ise ekim tarihine bağlı olmaksızın ilkbaharda çiçeklenmektedir. Bitki boyu, dal sayısı, harnup sayısı, harnupla dane sayısı, bin dane ağırlığı ve tohum verimine çeşit etkisi olmakla beraber, çevrenin etkisi daha büyüktür. Kışlık çeşitler için en uygun ekim tarihi Eylül ayının ilk yarısı, yazlık çeşitler için ise Eylülün son haftasıdır. Maksimum ortalama tohum verimi (442 kg/da) Quinta çeşidinin 1 Eylül tarihindeki ekim zamanında elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Brassica napus L.; kolza; ekim zamanı

Kaynakça

• DOWNEY, R K. and G.F. W.Rakow,1987. Rapeseed and Mustard. Principles of Cultivar Development. Walter R Fehr. Macmillan Publishing Company New York. sayfa: 437- 486.FAO.1994. Production Year Book. ROMA
• İPKIN BEYZAT ve ark, 1990. Kışlık Kolza Araştırmalar Projesi- Enstitü Raporu. Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü- ANTALYA.
• KOLSARICI, Ö.. C. ER, D.TARMAN J985. Islah edilmiş kışlık kolza çeşitlerinde verim komponentlerinin karşılaştırılması. A. Ü. Zir. Fak. Yıllı. 35:61-74.
• GÜR, M. A, 1993. Ç Çukurova koşullarında farklı gübre dozu ve tohumluk miktarlarının kolzada verim ve kaliteye etkisi ile ön bitki de eri üzerinde araştırmalar Ç. Ü. Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü, Doktora Tezi, Sayfa: 132. ADANA.
• ÖZGÜVEN, MENŞURE,1990. Tab. 354 Ya Bitkileri Cilt-II (Kolza, Ayçiçeği, Hintyağı)'de "Kolza" sayfa: 1-26. Ç. Ü. Ziraat Fakültesi-ADANA.
• TEKİNEL, OSMAN ve ark.,1991. Gap alanında tarım ürünleri pazarlama yapısı ve geliştirilmesi.