Isparta İli Büyük Toprak Gruplarına Göre Tahıl Yetiştirilen Toprakların Bazı Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 28 Sayı: 2, 67 - 79, 26.12.2019

Pelin Alaboz , Sinan Demir Levent Başayiğit Ahmet Ali Işıldar

https://doi.org/10.21566/tarbitderg.660231

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmada Isparta’da tahıl yetiştirilen toprakların özellikleri incelenmiş ve büyük toprak gruplarına bağlı olarak bazı toprak özellikleri yorumlanmıştır. Bu amaçla 6 farklı büyük toprak grubundan toplamda 150 noktadan yüzey (0-30cm) örneklemesi yapılmış, örneklerde kum, silt, kil, tarla kapasitesi, solma noktası, pH, EC, organik madde, CaCO3, K, Ca, Mg, Fe, Cu, Zn, Mn analizleri yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre; tahıl yetiştirilen tüm toprak grupları, nötr-hafif alkali reaksiyonlu, tuzsuz sınıfındadır. Bünye sınıfının %78.5’i kumlu killi tın, ortalama tarla kapasitesi %22.87, solma noktasının ise %13.45 olarak belirlenmiştir. Organik madde içeriklerinin %77.8’i düşük seviyelerde olan bu toprakların %5’inde Ca, %7.85’inde Mg, %42’sinde Zn noksanlığı belirlenmiştir. Mn ve Cu yeterli iken, K ve Fe yeterli - fazla seviyede bulunmuştur. Minimum ve maksimum değerler göz önüne alındığında en fazla değişkenlik, tarla kapasitesi ve solma noktası için Kestanerengi topraklarda, pH ve EC için ise Kolüvyal topraklarda belirlenmiştir. Besin elementleri içerikleri yönünden Kestanerengi topraklarda herhangi bir noksanlığa rastlanılmamıştır. En fazla Mg ve Zn noksanlığının görüldüğü toprak grubu Kahverengi Orman toprakları olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Toprak özellikleri, büyük toprak grupları, , tahıl alanları

Kaynakça

• Aydemir, O., Akgül, M., Canbolat, M. Y., & Işıldar, A. A. (2005). Toprak Bilgisi. Ziraat Fakültesi Yayın No:10, Ders Notu Yayın No:1.
• Aylar, F. (2015). Budaközü Çayı Havzası Topraklarının Genel Özellikleri ve Başlıca Sorunları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (17).
• Azlan, A., Aweng, E. R., Ibrahim, C. O., & Noorhaidah, A. (2012). Correlation Between Soil Organic Matter, Total Organic Matter and Water Content with Climate and Depths of Soil at Different Land Use in Kelantan, Malaysia. Journal of Applied Sciences and Environmental Management 16(4), 353-358.
• Baldock, J. A. (2007). Composition and Cycling of Organic Carbon in Soils. P. Marschner, P., Rengel, Z. (Ed.), In Nutrient Cycling in Terrestrial Ecosystems (1-36). Springer, Verlag Berlin Heidelberg.
• Başar, H. (2001). Bursa Ili Topraklarının Verimlilik Durumlarının Toprak Analizleri Ile Incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 15, 69-83.
• Başaran, M., & Okant, M. (2005). Bazı Toprak Özelliklerinin Eldivan Yöresinde Yetiştirilen Kirazların Beslenme Durumu Üzerine Etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi 11(2), 115-119.
• Başayiğit, L., Şenol, H., & Müjdeci, M. (2008). Isparta İli Meyve Yetiştirme Potansiyeli Yüksek Alanların Bazı Toprak Özelliklerinin Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Haritalanması. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 9(2), 1-10.
• Baydar, H. (2018). Tarla Bitkilerine Giriş. https://suleyildar.fileswordpress.com/ 2014/ 12/tarla-bitkilerine-giris-16112012.pdf .
• Bilgin, A., & Kara, V. (2019). Isparta Yöresinde Yerleşim Alanları Seçimi Açısından Jeolojik Tehlikeler. http://www.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/11101.pdf.
• Boydak, Ç., & Erdal, İ. (2011). Isparta Yöresi Kiraz Bahçeleri Topraklarının Bitkiye Yarayışlı Demir Miktarlarının Belirlenmesinde DTPA ve EDTA Test Yöntemlerinin Karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 6(1), 22-27.
• Budak, M., Günal, H., Çelik, İ., Acır, N., & Sırrı, M. (2018). Dicle Havzası Toprak Özelliklerinin Yersel Değişimlerinin Jeoistatistik ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Belirlenmesi ve Haritalanması. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi 5(2), 103-115.
• Corine. (2018). Arazi Örtüsü İstatistik Verileri. http://corinetarim orman gov.tr/corine.
• Çelik, Y. (2006). Isparta Ovasi Mühendislik Jeolojisi Haritasi Veri Tabani Hazırlanması (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı.
• Çimrin, K. M., & Boysan, S. (2006). Van Yöresi Tarım Topraklarının Besin Elementi Durumları Ve Bunların Bazı Toprak Özellikleriyle Ilişkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 16, 105-111.
• Demir, G., & Erdal, İ. (2016). Antalya yöresinde domates yetiştirilen seralarda bor düzeylerinin bazı toprak, yaprak ve meyve analiz sonuçlarıyla değerlendirilmesi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 4(2), 42-48.
• Dengiz, O. (2010). Morphology, Physico-Chemical Properties and Classification of Soils on Terraces of the Tigris River in the South-East Anatolia Region of Turkey. Journal of Agricultural Sciences 16 (3), 205-212.
• Dengiz, O., Göl, C., Ekberli, İ., & Özdemir, N. (2009). Farklı Aluviyal Teras Şekilleri Üzerinde Oluşmuş Toprakların Dağılımı ve Özelliklerin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi24(3), 184-193.
• Demiralay, İ. (1993). Toprak Fiziksel Analizleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
• Diallo, D., & Mariko, A. (2013). Field capacity (FC) and Permanent Wilty Point (PWP) of Clay Soils Developed on Quaternary Alluvium in Niger River Loop (Mali). International Journal of Engineering Science 3, 1085-1089.
• Doğan, A., & Erdal, İ. (2018). Burdur Ili Tahıl Yetiştirilen Toprakların Verimlilik Durumlarının Belirlenmesi.Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 6(1), 39-45.
• FAO. (1990). Micronutrient, Assesment at the Country Level: An international study. FAO Soils Bulletin, 63. Rome
• Follet, R. H. (1969). Zn. Fe. Mn and Cu in Colorado Soils. PhD. Dissertation. Colo. State Univ.
• Güçdemir, İ. H. (2006). Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi. Güncelleştirilmiş ve Genişletilmiş 5. baskı. Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları.
• Güneş, A., Aktaş, M., İnal, A., & Alpaslan, M. (1996). Konya Kapalı Havzası Topraklarının Fiziksel ve Kimyasal özellikleri. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları.
• Howitt, D., & Cramer, D. (2011). Introduction to SPSS Statistics in Psychology: for Version 19 and Earlier (Fifth edition), Pearson Education Limited, London.
• Kacar, B. (2009). Toprak Analizleri. Nobel Yayın Dağıtım.
• Kacar, B., Taban, S., Alpaslan, M., & Fuleky, G. (1998). Zincphosphorus Relationship in the Dry Matteryield and The Uptake of Zn, P, Fe and Mnof Rice Plants (Oryzasativa L.) as Affected by the Total Carbonate Content of The Soil. 2nd International Zinc Symposium, Abstracts, s. 20, 2-3 October, Ankara, Turkey.
• Karaatlı, M. (2010). Verilerin Düzenlenmesi ve Gösterimi, Editör: Kalaycı, Ş. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli istatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtımı Ltd. Şti Ankara, 2-47.
• Karahan, G., Erşahin, S., & Öztürk, H. S. (2014). Toprak Koşullarına Bağlı Olarak Tarla Kapasitesi Dinamiği. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 30(1), 1-9.
• KHGM. (1994). Isparta İli Arazi Varlığı. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, İl raporu, 32, Ankara. Lindsay, W. L., & Norvell, W. A. (1969). Development of a DTPA Micronutrient Soil Test. Soil Science Society of American Proceeding 35, 600-602.
• Maas, E. V. (1986). Salt Tolerance of Plants. Applied Agricultural Research 1, 12-25.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM), 2018. http://www. mgm.gov.tr/veridegerlendirme/yillik-toplam-yagis verileri .aspx #sfU.
• Mohd-Aizat, A., Mohamad-Roslan, M. K., Sulaiman, W. N. A., & Karam, D. S. (2014). The Relationship Between Soil pH and Selected Soil Properties in 48 Years Logged-over Forest. International Journal of Environmental Sciences 4(6), 1129.
• Rawls, W. J, Brakensiek, D. L., & Saxton, K. E. (1982). Estimation of Soil Water Properties. Transactions ASAE 25(5), 1316–1328.
• Rice, T. J. (1999). Liming of Vineyard Soils. Practical Winery and Vineyard Magazine. https://digitalcom mons.calpoly.edu/cgi/viewcontent.cgi referer=https://www.google.com.tr/&httpsredir=1&article=1017&context=ersc_fac
• Richards, L. A. (1954). Diagnosis and Improvement Saline and Alkaline Soils. U.S. Dep. Agr. Handbook 60.
• Schachtschabel, P., Blume, H. P., Brümmer, G., Hartge, K. H., & Schwertmann, U. (2001). Toprak Bilimi (Çevirenler: Özbek H, Kaya Z, Gök M, Kaptan H.). Ç.Ü. Ziraat Fak. Genel Yayın No: 73. Ders Kitapları Yayınları.
• Sünal, S., Dikmen, Ü., Erşahin, S., Aşkın, T., Özenç, D. B., Tarakçıoğlu, C., Korkmaz, K., Aşkın, T., & Kutlu, T. (2018). Orta Karadeniz Bölgesi Kolüvyal-Alüvyal Topraklarında Bazı Kimyasal Toprak Özelliklerinin Uzaysal Değişkenliği. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 6(1), 61-66.
• TOVEP (1991). Türkiye toprakları verimlilik envanteri. T.C. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• TUİK (Türkiye istatistik kurumu). (2018). Bitkisel Üretim Istatistikleri. http://www.tuik. gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001.
• Tümsavaş, Z., & Aksoy, E. (2008). Kahverengi Orman Büyük Toprak Grubu Topraklarının Verimlilik Durumlarının Belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 22(1), 43-54.
• Turan, M. A., Katkat, A. V., Özsoy, G., & Taban, S. (2010). Bursa ili Alüviyal Tarım Topraklarının Verimlilik Durumları Ve Potansiyel Beslenme Sorunlarının Belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 24(1), 115-130.
• U.S Salinity Laboratory Staff. (1954) Diagnosis and Improvement of Salina and Alkali Soils. Agricultural Handbook, 60, U.S.D.A.
• Wilding, L. P. (1985). Spatial Variability: Its Documentation, Accommodation and Implication to Soil Surveys, 166-194p. In D.R. Nielsen and J. Bouma (eds.). Soil Spatial Variability: Pudoc, Wageningen, Netherlands.
• Yılmaz, H., Demircan, V., & Dernek, Z. (2006) Isparta İlinin Tarımsal Yapısı, Üretimi ve Gelişme Potansiyeli. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 11(2), 1-16.