BURSA İLİ KARACABEY İLÇESİNDE ORGANİK VE KONVANSİYONEL ŞEFTALİ ÜRETİMİNİN EKONOMİK AÇIDAN MUKAYESESİ VE PAZARLAMASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2006, Cilt: 12 Sayı: 1 ve 2, 19 - 30, 01.06.2006

Avni Birinci Koray Er

Öz

Bu çalışmanın amacı, Bursa ili Karacabey ilçesinde organik ve konvansiyonelolarak üretilen şeftalinin maliyetler açısından karşılaştırmasını yapmak ve her iki üretimşeklinin avantaj ve dezavantajlarını belirlemektir. Araştırmada, Bursa ili Karacabeyilçesinde bulunan organik şeftali üretimi yapan 2 işletme tam sayım yöntemine göre,konvansiyonel şeftali üretimi yapan 2 işletme ise gayeli örnekleme yöntemine görebelirlenmiştir. Bu üreticilerden anket yöntemiyle toplanan 2004 üretim dönemine ait bilgileranaliz edilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre, incelenen işletmelerde 2004 üretim yılında oluşan kötü iklimkoşulları, dekara organik şeftali üretiminde %62,50, konvansiyonel şeftali üretiminde ise%75,65 bir azalma meydana getirmiştir. Bundan dolayı, organik şeftali üretiminde dekaraverim 180 kg ve ağaç başına verim 4,5 kg, konvansiyonel şeftali üretiminde ise dekara verim305 kg ve ağaç başına verim 8.8 kg olarak bulunmuştur. İncelenen işletmelerde üretici elinegeçen ortalama şeftali fiyatı organik işletmelerde 1,375YTL/kg, konvansiyonel işletmelerde0,975 YTL/kg'dir. Şeftali üretiminin brüt marjı organik işletmelerde 24,11 YTL/da,konvansiyonel işletmelerde 31,03 YTL/da olarak hesaplanmıştır. Organik işletmelerdedekara elde edilen şeftalinin tesis dönemi masrafları 1. yıl 391,46 YTL, 2. yıl 216,42 YTL, 3.yıl 232,55 YTL, 4.yıl 22,82 YTL, konvansiyonel işletmelerde ise 1. yıl 468,10 YTL, 2.yıl332,42 YTL, 3.yıl 159,23 YTL olarak belirlenmiştir. Dekara şeftali üretim masraflarıorganik işletmelerde 287,17 YTL, konvansiyonel işletmelerde 420,73 YTL, organikşeftalinin birim maliyeti 1,59 YTL/kg, konvansiyonel şeftalinin maliyeti ise 1,38 YTL/kgolarak bulunmuştur. İncelenen organik işletmelerde şeftali üretiminden elde edilen net gelir 39,67 YTL/da, konvansiyonel işletmelerde ise bu değer -123,35 YTL/da olarakbelirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Karacabey, Konvansiyonel Üretim, Birim Maliyet, Organik Üretim, Şeftali

A Study on Economic Comparision and Marketing of Organic and Conventional Peach Production in Karacabey Town of Bursa Province

Öz

The aim of this research is to compare the costs of peach produced organicallyand conventionally in Karacabey district, Bursa, and to determine the advantages anddisadvantages of each production systems. In this research, four farms have been selected inKaracabey district: two farms producing organic peach have been selected by wholecounting method and the other two farms producing conventional peach have been selectedby an aim sampling method. The data collected from surveys belong to 2004 productionseason.According to the research results, the bad weather conditions occurred in the examined farmsin 2004 production period, caused a very high yield decrease in both organic peachproduction and conventional peach production, %62.50 and %75.65, respectively. Thus,2004 production yield per decare found 180 kg (4.5 kg per tree) in organic peach production,and 305 kg (8.8 kg per tree) in conventional peach production. The average peach price was1.375 YTL/kg in organic farms and 0.975 YTL/kg in conventional farms. The gross marginof peach production was calculated 24.11 YTL/decare in organic farms and 31,03YTL/decare in conventional farms. The establishment costs per decare were found to be391.46 YTL for the first year, 216.42 YTL for the second year, 232.55 YTL for the third yearand 22.82 YTL for the fourth year in organic farms, and 468.10 YTL for the first year, 332.42YTL for the second year and 159.23 YTL for the third year in conventional farms. Theproduction cost of peach per decare was found to be 287,17YTLin organic farms and 420,73YTL in conventional farms. The unit cost of peach was found to be 1.59 YTL/kg in organicfarms, 1.38 YTL/kg in conventional farms. The net income of peach producers is calculatedas -39.67YTL/decare in organic farms, and -123.35YTL/decare in conventional farms

Anahtar Kelimeler

Karacabey, Conventional Production, Unit Cost, Organic Production, Peach

Kaynakça

• Aksoy, G., 1987. Ege Bölgesinde Yetiştirilen Kayısı, Şeftali, Mandarin, Kiraz ve Üzümün Üretim Girdileri ve Maliyetleri, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Menemen Araştırma Enstitüsü MüdürlüğüYayınları No:137, İzmir.
• Aksoy, U., 2001. Ekolojik Tarım: Genel Bir Bakış, Türkiye II. Ekolojik Tarım Sempozyumu, Antalya.
• Anonim, 2001. Türkiye'de Bazı Bölgeler İçin Önemli Ürünlerde Girdi Kullanımı ve Üretim Maliyetleri, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü,Ankara.
• Anonim, 2002. Organik Tarımın Esasları ve Uygulamasına İlişkin Yönetmelik, Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 24812. (www.tarim.gov.tr/organiktarım).
• Anonim, 2004a. DİE, İnternet Kayıtları, www.die.gov.tr.
• Anonim, 2004b. Bursa Tarım İl Müdürlüğü Kayıtları, Bursa.
• Anonim, 2005. Bursa Büyükşehir Belediyesi Hal Müdürlüğü Kayıtları, Bursa
• Aras,A., 1988. Tarım Muhasebesi, E.Ü. Ziraat Fak. Yayın No:486, İzmir.
• Balkan, C., Dizdaroğlu, T., 1992. Ege ve Güney M a r m a r a B ö l g e l e r i n d e Ş e f t a l i Yetiştiriciliğinin Başlıca Teknik ve Ekonomik Karakteristikleri, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derg. Cilt 2, Sayı: 1, s: 27, İzmir.
• Burak, M., Ergun, M.E. ve Pezikoğlu, F., 2002. Avrupa Birliği Ülkelerinde Sert Çekirdekli Meyve Türleri Tarımı ve Yakın Gelecekte Beklenen Gelişmeler, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova.
• Engindeniz, S. ve Çukur, F., 2003. İzmir'in Kemalpaşa İlçesinde Şeftali Üretimi ve Pazarlaması Üzerine Bir Araştırma, Ege Üniv. Tarım Ekonomisi Bölümü, Yayın No: 242, Ankara.
• Ergun, M. E., Burak, M. ve Şafak, A.,1991. Bursa, İzmir ve Samsun İllerinde Şeftali Yetiştiriciliğinin Ekonomik Yönden Değerlendirilmesi, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarım Ekonomisi Araştırmaları ve Eğitim Projesi,Yalova.
• Erkuş, A., Mehmet, B., Taner, K., Fethi, A., Rasih, D., 1995. Tarım Ekonomisi, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları No:5, Ankara.
• Gündüz, M., Koç, D., 2001. Türkiye'de Organik Tarım Ürünleri İhracatının Dünü, Bugünü ve Geleceği, Türkiye II. Ekolojik Tarım Sempozyumu,Antalya.
• Gülten, Ş., 1985. Tarımsal Pazarlama, Atatürk Üniv. Yayınları No: 631, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 288, Ders Kitapları Serisi No: 45,Atatürk Üniv. Basımevi, Erzurum.
• Karagölge, C., 1996. Tarımsal İşletmecilik-Tarım İşletmelerinin Analizi ve Planlanması. Atatürk Üniversitesi Yayınları No:827, Ziraat Fakültesi Yayınları No:326, Ders Kitapları Serisi No:74, Ziraat Fak. Ofset Tesisi, Erzurum.
• Kıral, T., Kasnakoğlu, H., Tatlıdil, F. F., Fidan, H., Gündoğmuş, E., 1999. Tarımsal Ürünler İçin Maliyet Hesaplama Metodolojisi ve Veri Tabanı Rehberi, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü.Yayın No:37Ankara.
• Pezikoğlu, F., 2004. Organik (Ekolojik, Biyolojik) Tarımda Arz, Talep ve Pazarlama, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova.
• Taşkaya, B., 2004. Şeftali, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü,Ankara.