KIRSAL VE KENTSEL KÖKENLİ YAYIM ELEMANLARININ YAYIMCI NİTELİKLERİNİ ETKİLEYEN ETMENLER AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2007, Cilt: 13 Sayı: 1 ve 2, 31 - 38, 01.12.2007

Hacer Çelik Ateş Mustafa Terin

Öz

Tarımsal yayım çalışmalarının uygulayıcıları yayım elemanlarıdır. Yayım elemanlarının
uygulamadaki başarılarında sosyo ekonomik ve yayımcı nitelikleri etkili olabilmektedir. Bu
çalışmanın amacı, kırsal ve kentsel kökenli yayım elemanlarının sosyo ekonomik ve yayımcı
niteliklerini etkileyen etkenleri belirleyerek ve varsa farklılıkları ortaya koyarak, bu
farklılıkların istatistikî açıdan önemli olup olmadığını saptamaktır. Araştırma bölgesi
Van'dır. Araştırmanın ana materyalini Van ili ve ilçelerinde görev yapan 41 yayım
elemanlarını ile yapılan anketler oluşturmaktadır. Toplanan veriler mutlak ve oransal
dağılımlar ile bağımsızlık testi yapılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre;
Van'da görev yapan yayım elemanlarının % 61.0'i kırsal % 39.0'u ise kentsel kökenlidir.
Kırsal kökenli yayım elemanlarının % 16.0'sı kadın, % 84.0'ü erkek, % 56.0'sı lisans mezunu
ve % 48.0'inin baba mesleği çiftçidir. Kentsel kökenli yayım elemanlarının ise % 43.8'i,
kadın, % 56.2'si erkek, % 50.0'si lisans mezunu ve % 43.8'inin baba mesleği memurdur.
Kırsal kökenli yayım elamanlarının % 52.2'si, kentsel kökenli yayım elemanlarının ise %
47,8'i isteyerek yayımcı olmuştur. Yayım elemanlarının kullandıkları yayım yöntemi ile
eğitim durumu arasında istatistikî açıdan anlamlı bir ilişki bulunmaktadır (P < 0.05). Yayım
yöntemi olarak, kırsal kökenli yayım elemanlarının % 39.1'i bireysel yöntemi % 21.7'si
grupsal yöntemi ve % 39.1'i her iki yöntemi de kullanırken, kentsel kökenli yayım
elemanlarının % 18.8'i bireysel yöntemi, % 50.0'si grupsal yöntemi ve % 31.3ü her iki
yöntemi birlikte kullanmaktadır. Bağımsızlık testine göre yayım elemanlarının daha
önceden yayımı bilmeleri ile isteyerek yayımcı olmaları arasında ve eğitim durumları ile
kullanılan yayım araçları arasındaki ilişki anlamlıdır (P < 0.05).

Anahtar Kelimeler

Kırsal-Kentsel köken, Yayım Elemanları, Yayımcı Nitelikleri

Comparison Rural and Urban Roots of the Extension Workers in Terms of Factor Affecting Professional Attributes

Öz

The extension personnel are the implementers of the agricultural extension activities. The
socio-economic and professional character of these personnel can significantly affect the
success of any implementation. The goal of this study is to determine rural and urban roots
the factors affecting professional attributes of the extension personnel and to establish
differences, if any, to investigate the statistical significance of these differences. The studies
carried out in the province of Van. The main data of the study are collected by interviewing 41
extension workers working in offices of Ministry of Agriculture and Rural Affairs in Van
Province. The data is analyzed by using absolute value, ratio distribution, and test of
independence. According to the results of the study 61.0% of the extension personnel
working in Van Province have rural roots and 39.0% have urban roots. Among those with
rural roots, 16.0 % are women, 84.0 % are men, 56.0 % have graduate degrees, and fathers of
48.0 % are farmers. Among the extension personnel with urban roots, 43.8 % are women,
56.2 % are men, 50.0 % have graduate degrees, and fathers of 43.8 % work in a government
office. When choosing their profession, 44.0 % of personnel with rural roots and 75.0 % of
personnel with urban roots made a conscious decision. There is a significant statistical
difference between the level of education and the method used by the extension personnel
(P < 0.05).As extension method, 39.1 % of extension personnel with rural background use the
individual method, 21.7 % use the group method, and 39.1 % use both the individual and
group methods. Among the personnel with urban background, 18.8 % use the individual
method, 50.0 % use the group method, and 31.3 % use both individual and group methods.
The analyses using the statistical test of independence also show that there is a significant
difference between the personnel's previous knowledge about extension and consciously
choosing extension as a profession, and between their education and method of extension
used by them (P < 0.05).

Anahtar Kelimeler

Rural-Urban Roots, ExtensionWorkers, Professional attributes

Kaynakça

• Alagöz, E., 2005.Aşağı Seyhan Ovasına Adana Götürülen Yayım Hizmetlerinin Analizi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans tezi),Adana.
• Anonim., 2006. Van Tarım İl Müdürlüğü Kayıtları. Van.
• Belay, K., Abebaw, D., 2004. Challenges Facing Agricultural Extension Agents: A case study from South-western Ethopia. African Development Review, 16: (1), 139-168.
• Boyacı, M., 1998.Tarımsal Bilgi ve Teknoloji Üzerinde Bir Araştırma: Manisa İli Örneği. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Doktora tezi) İzmir.
• Erkan, O., Özçatalbaş, O., 2001. Çukurova ve G A P B ö l g e s i K a m u Ya y ı m c ı v e A r a ş t ı r ı c ı l a r ı n a Y ö n e l i k E ğ i t i m Programlarının Oluşturulması. Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 14: (1):Antalya, 89-100.
• Güneş, T., Arıkan, R., 1988.Tarım Ekonomisi
• İçer, N., 1988. Görüntülü ve Sesli Yayım
• Kızılaslan, N., Sipahi, C., 1999. Tokat İli Artova İlçesinde Tarımsal Yayım Çalışmaları. GOPÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi 16: (1): Tokat, 51-69.
• Kumuk, T., 1996. Ege Bölgesinde Seçilmiş Bazı Yörelerde Kırsal Kalkınmada Kullanılan Yayım Yaklaşımlarının Karşılaştırılması Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Basım evi Bornova, 125
• Oktay, E., Özkaya, T., 1994. Kaliteli Üzüm, İncir ve Domates Üretiminde Tarımsal Yayımın Etkileri.Türkiye I. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi13-16 Ekim İzmir.
• Şenocak, C., 1967.Yayım ve Haberleşme. Güzel Sanatlar MatbaasıAnkara.
• Taluğ, C., Tatlıdil, H., 1993.Tarımsal Yayım ve
• Yılmazçoban, M., 2006.Türkiye'de Geleneksel (Çorum ve Sivas İlleri Örneği).GOPÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek lisans tezi), Tokat.
• Tarım İl Müdürlüğü Yayım Elemanlarınca Akış (Enformasyon) Sisteminin Yapısal Özellikleri, Sorunları ve Çözüm Önerileri Akdeniz Yayım Yaklaşımı ile Eğitim Ziyaret Yayım Yaklaşımının Karşılaştırmalı Analizi Sorumlu Yazar Hacer ÇelikATEŞ
• [e-mail] Geliş Tarihi Kabul Tarihi : 10.10.2007