KIRSAL GÖÇÜN NEDENLERİ VE TARIMA ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: ERZURUM İLİ İSPİR İLÇESİ KIRIK BUCAĞI ÖRNEĞİ

Yıl 2008, Cilt: 14 Sayı: 1 ve 2, 47 - 54, 01.06.2008

Ertuğrul Güreşci Ziya Yurttaş

Öz

Bu çalışmada, Erzurum İli İspir İlçesi Kırık Bucağı'nda meydana gelen ağır ve ileri düzeydeki göçün nedenleri vetarıma olan etkilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, göç olgusunun teorik temelleri, dünyadaki veTürkiye'deki göçle ilgili örneklere yönelik çalışmalar ve bölgeyle ilgili yayınlanan bilgi ve veriler kullanılarak,öncelikli olarak çalışmanın altyapısı oluşturulmuştur. Bölgedeki göçün nedenlerini ve etkilerini belirlemek için,26 köyün tamamında tabakalı örnekleme yöntemiyle 91 hane reisiyle yapılan anket sonuçları kullanılmıştır.Göçün nedenlerini belirlemek için, anket sonucu elde edilen veriler kullanılarak probit yöntemiyle SınırlıBağımlı Değişken Regresyon modeli Limdep Programı'nda tahmin edilmiştir. Göçün tarıma etkisini belirlemekiçin, crosstab yöntemiyle tablolar oluşturularak deskriptif analizler yapılmıştır. Regresyon modeli sonuçlarınagöre göçü; hanelerin köy dışında okuyan çocuğunun olması, hane reislerinin sosyal güvenceye sahip olmaması,göç eden akraba sayısı ve hanede birisinin gurbete çıkması gibi faktörler göçü tetiklemiş; sahip olunan çayırarazisi miktarı, başkasına ait arazi kullanımı, işletmelerde besicilik yapılması ve büyükbaş hayvan sayısı iseengellemiştir. Bu göçün tarıma etkileri ise; hayvan sayısının azalması, hayvan başına düşen çayır ve mera arazisimiktarının artması, tahıl üretiminin tamamen bitme noktasına gelmesi, yonca ve korunga gibi yem bitkileri ekimalanlarının azalması şeklinde olmuştur. Göçü önlemek için, model sonuçlarında da açıkça görüldüğü gibi;mevcut ve alternatif tarımsal faaliyetlerin iyileştirilerek arttırılması ile ilgili tedbirlerin alınması gerekmektedir.Bu tedbirler alındığında, tarıma olumsuz etki eden, işletmelerin küçük ve dağınık olması, piyasa ile ilişkilerininzayıf olması, verimsiz yerli ırklarla yapılan hayvancılık faaliyeti, değerlendirilemeyen çayır ve mera arazileri,çiftçiler arasındaki yetersiz işbirliği ve kooperatifleşme gibi olumsuz unsurlar ortadan kalkmış olacaktır

Anahtar Kelimeler

Erzurum, İspir, Kırık, Kırsal Göç, Sınırlı Bağımlı Değişken Modeli

A Survey on the Causes of Rural Migration and Its Effects on Agriculture: An Example Kırık County

Öz

In this study, we aimed to determine the causes for the high migration and their effects to the agriculture in KırıkCounty, Ispir, Erzurum. For this reason, we established the basis of the study by using the data and publicationsrelated to the regional and global migration. To determine the reasons for the regional migrations, we used theresults from the survey applied to the 91 residents by using the stratified sampling method in 26 villages. For thispurpose, we used Limdep software with Probit Estimation Procedure to estimate Limited Dependent RegressionModel using the data from the survey. To determine the effect of migration to the agriculture, we established ananalysis with tables formed by Cross tabbing. According to the result from regression model factors such ashaving children being educated out of the village, having social security, the number of the migrant relatives, andpeople living in foreign countries from the household provoked migration. The factors such as possessing moreland renting more land, livestock fattening and the number of the cows owned block migration. The effect of thismigration on agriculture was that the number of livestock decreased, the amount of grass and pasture land peranimal increased, production of cereals was almost diminished, and the amount of the lands which can be used forforage crop farming was decreased.As it was seen in the regression results, to block migration, some precautionsrelated to current and alternative agricultural activities should be taken. On the condition that these precautionsare taken, factors affecting profitable agriculture negatively such as small and partitioned farms, weak marketrelationships, animal husbandry on non-productive native species, unutilized grass lands, insufficient unificationcooperation among the farmers could be eliminated

Anahtar Kelimeler

Erzurum, Ispir, Kırık, Limited Depended Variable Model, Rural Migration

Kaynakça

• Abramitzky, R., 2007. Testing self-selection in migration : Evidence from the Israeli Kibbutz. http:// economics.huji.ac.il/seminars/2007/abramitzki.pdf (06.07.2007).
• Aksoy, M., 2007. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri'nde terörün neden ve sonuçları. http://e- cografya.com/siyasi/teror.html. (10.07.2007). 1,2417 -0,0372 -0,6320 0,0399 0,5274 0,0456 2,8901 0,1261
• ,0652 0,0224 0,0426 0,0420 0,0543 0,0690 0,0277 0,0367 0,0295 0,0575 0,0384 0,0606 0,0244 0,0572 1,1320 0,2578 1,3516