ÜRETİCİLERİN TARIMSAL YAYIM VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ İÇİN ÖDEMEYE İSTEKLİ OLDUKLARI ÜCRETLERİN BELİRLENMESİ: AYDIN İLİ ÖRNEĞİ

Yıl 2009, Cilt: 15 Sayı: 1 ve 2, 83 - 92, 01.12.2009

Gökhan Çınar Göksel Armağan

Öz

Türkiye'de uzun yıllardır kamu tarafından yürütülen tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetleri, 5488 Sayılı Tarım Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu kanun ile yayım ve danışmanlık hizmetlerinin yürütülmesinde konuyla ilgili özel sektör kuruluşlarının da görev alma yetkisi doğmuştur. Bu nedenle üreticilerin sosyo-ekonomik ve demografik değişkenlerinin saptanması, bu sistem değişikliği karşısındaki tutumu ve özel yayım hizmetleri için ödeyebileceği ücretin belirlenmesi önem taşımaktadır. Üreticilerin özel tarımsal danışmanlık hizmetleri için ödeyebileceği ücretin belirlenmesi amacıyla yapılan bu çalışmada rastgele seçilen 399 üretici ile yüz yüze görüşülmüştür. Üreticilerin ödeme istekliliğin belirlenmesinde düşük ödeme sınırı, koşullu değerlendirme ve probit analizleri, ödeme tutarına etki eden faktörlerin belirlenmesinde ise tobit analizi kullanılmıştır. Düşük ödeme sınırı analizine göre Aydın ili üreticilerinin büyükbaş hayvan başına düşen ödeme isteği tutarı yıllık 29.33 TL, bitkisel üretim üzerine ödeme istekliliği ise dekar başına yıllık 6.59 TL olarak belirlenmiştir. Türkiye'de değişik tarımsal özelliklere ve sosyo-ekonomik yapılara sahip başka bölgeleri temsil eden illerde de ürün desenine göre benzer çalışmalar yürütülebilir. Böylece bölgelerin ürünü deseni yapılarına uygun, farklı ücret ve farklı tarımsal politikalar geliştirilme yolu açılarak tarımsal yayım sisteminin başarısı arttırılabilir

Anahtar Kelimeler

Koşullu Değerlendirme Yöntemi, Ödeme İsteği, Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetleri, Aydın

Determining the Farmers' Willingness to Pay for Agricultural Extension and Consultation Services: The Case of Aydin Province

Öz

The agricultural extension and consultation services carried out by the public institutions were revised by the Farm Bill numbered 5488. Therefore, private organizations have a chance to provide services for the extension activities through that revision. After the long time inefficient public based extension services, new opportunities came into existence. It appears that the government will withdraw from financing of such services and only undertake the policy issues. In the future, private extension services and farmers will face some difficulties in terms of financing the services. Based on these facts, farmers' attitudes about financing these services are quite essential. The main purpose of this study is to examine the attitudes of farmers and their willingness to pay for such services. For this purpose, a survey was conducted with 399 farmers chosen randomly. The contingent valuation method was used to determine farmers' willingness to pay amounts, while tobit and probit methods were used in analyzing the perceptions of farmers. The results indicate that farmers' willingness to pay amount is 6.59 TL/da for extension and consultation services. It was found that the farmers' willing to pay for large livestock unit is 29.33 TL per year. The results show that income, education, cosmopolite features of farmers and participation in organizations positively influence farmers' willingness to pay. Turkey is a country where the structure of the agricultural production varies. Thus, similar studies can be conducted in different part of Turkey in addition to the study carried out in Aydin province. Therefore, different pricing policies and agricultural policies can be formed based on the different agricultural and socio economic characteristics of the regions

Anahtar Kelimeler

Contingent Valuation, Willingness to pay, Agricultural Extension and Consultation Services, Aydin

Kaynakça

• Agbuma, U. J. 2000. Agricultural Research-Extension
• büyükbaş hayvancılık için yayım hizmetlerine
• ödemek istediği tutar hayvan başına yıllık 29.33 TL,
• bitkisel üretim olarak ise dekar başına yıllık 6.59 TL
• olarak hesaplanmıştır. Bu ücret ziraat mühendisleri
• odasının belirlemiş olduğu ortalama 12 TL'lik asgari
• ücret tutarının çok altındadır. Bu tutarın bir kısmını en
• azından sistemin randımana kavuşabilmesi için
• devletin belli bir süre sübvansiyon etmesi beklenebilir.
• Linkage Systems: An International Perspective.
• Agricultural Research & Extension Network, 106: 1-7. Ajayi, A. O. 2006. An Assesment of Farmers' Willingness to
• Pay for Extension Services Using the Contingent
• Valuation Method (CVM): The Case of State, Nigeria.
• The Journal of Agricultural Education and Extension,
• (2): 97-108. Armağan, G. 2005. Information Needs of Dairy Farmers and
• Agricultural Extension Organizations: Case Study of
• Aydın Province, 17th European Seminar on Extension
• Education, August 30-September 3, 2005 İzmir - Türkiye.
• hedeflerinin ve organizasyonlara katılım durumunun
• üreticilerin ödeme isteğine istatistiksel bakımdan
• anlamlı etki ettiği ortaya çıkmıştır. Üreticilerin
• yaşının, tecrübesinin, kurumsal üyeliğinin, yöneticilik
• kariyerinin ve aile nüfusunun ödeme isteğine
• istatistiksel bakımdan herhangi bir etkide
• bulunmadığı ortaya çıkmıştır. Armağan, G. 1993. İzmir İli Pamuk Üretiminde Yeniliklerin
• Üreticiler Arasında Yayılması ve Benimsenmesi
• Üzerine Bir Araştırma, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri
• Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Basılmamış
• Yüksek Lisans Tezi, Bornova, İzmir Asadi, A., Akbari, M.,Fami, H. S. and Alambaigi, A. 2008.
• An Assessment of Farmers willingness to pay for
• Wheat Consultant Engineers project (WCEsP): in Iran.
• American Journal of Agricultural and Biological
• Sciences , 3: 673-678.
• d u r u m u n u n , k o z m o p o l i t d a v r a n ı ş l a r ı n ı n ,
• organizasyonlara katılım etkinliklerinin ve tarımsal
• yayım ihtiyaçlarının ödeme isteğine istatistiksel
• bakımından anlamlı etki ettiğini ortaya çıkartmıştır. Blaine, W. T., Lichtkoppler, F. R. and Stanbro, R. 2003. An
• Assessment of Residents' Willingness to Pay for Green
• Space and Farmland Preservation Conservation
• Easements Using the Contingent Valuation Method,
• (CVM), Journal of Extension, 41: (4).
• Bu değişkenlere yayım hizmetini sunacak k u r u m l a r ö n e m v e r m e l i d i r l e r. Ç ü n k ü b u değişkenlerdeki değişimler üreticinin ödeme istekliliğini direkt etkileyecek dolayısıyla sistemin başarısı da bu noktada pozitif ya da negatif yönlü etkilenebilecektir. Bu değişkenler üreticilerin tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetleri için ücret ödemesini
• Carson, R. T. 2000. Contingent Valuation: A User's Guide,
• Environmental Science and Technology, 34: (8) 1413- 1418. Çukur, T. 2007. Türkiye'de Uygulanan Tarımsal Yayım
• Politikaları ve AB'ye Uyum Açısından Öneriler
• Üzerine Bir Araştırma. Ege üniversitesi, Fen Bilimleri
• Enstitüsü Doktora Tezi, 275s., İzmir. Davis, J. A. Elementary Survey Analysis. Printice hall.
• Methods of social science series. Englewood Cliffs.
• New Jersey.195p. Dinar, A. 1996. Extension commercialization: How Much
• To Charge For Extension Services, American Journal
• of Agricultural Economics, 78: 1-12. Farinde, A. J. and Ateh, A. P. 2009. Tending Toward
• Extension Privatization in Nigeria: An Assessment of
• Arable Crop Farmers' Willingness to Pay for Extension
• Services in Niger State of Nigeria. Journal of
• Agricultural & Food İnformation, 10 (1): 6375. Halloway, G. J. and Ehui S. K. 2001. Demand, Supply And
• Willingness to Pay for Extension Services in an
• Emerging Merket Setting. American Agricultural
• Economics Association, 83 (3): 764-768. Umali, L. D. and Schwartz, L. A. 1994. Public and Private
• Agricultural Extension.World Bank Discussion
• Papers. p.85, Washington. Maddala, G. S.1992. Econometrics. Macmillian Publishing
• Company, p. 340, New York. Marsh, P. S. and Pannell, D. J. 2002. Agricultural Extension
• Policy in Australia: the good, the bad and the
• misguided, Avustralian Journal of Agricultural and
• Resource Economics, 44 (4): 625-627. Miran, B., 2002. Temel İstatistik, Ege Üniversitesi
• Basımevi, Bornova, İzmir. Newbold, P., 2000. İşletme ve İktisat için İstatistik -4. baskı,
• (Çev: Ümit Şenesen), Literatür Yayınları No:44, İstanbul Özkaya, T. 1988. Ege Bölgesinde Seçilmiş Bazı İllerde Süt
• Sığırcılığına Yönelik Tarımsal Yayım Stratejisinin
• Analizi. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarım
• Ekonomisi Bölümü Tübitak Projesi, İzmir. Suluman, V. R., Hall, A. and Suresh, N. 2005. Effectiveness
• of Private Sector Extension in India and Lessons for the
• New Extension Policy Agenda. Network Paper
• Agricultural Research and Extension Network, 14: (1- 11). Van Den Ban, A.W. and Hawkins, H. S. 1996. Agricultural
• Extension, Second Edition.,Blackwell Science, p.294. USA Van Den Ban, A.W. 1998. Supporting Farmers' Decision
• Making Processes by Agricultural Extension. Journal
• of Extension Systems, 14 (1), pp.55-67. Sorumlu Yazar: Gökhan ÇINAR [e-mail] Geliş Tarihi Kabul Tarihi :14.12.2009