CUMHURİYET DÖNEMİNDE HÜKÜMETLERİN VE SİYASİ PARTİLERİN TARIM VE ÇİFTÇİ ÖRGÜTLENMESİNE YAKLAŞIMLARI

Yıl 2009, Cilt: 15 Sayı: 1 ve 2, 45 - 54, 01.12.2009

O Murat Koçtürk

Öz

Türkiye'de 1923-2009 yılları arasında iktidara gelmiş 60 hükümetin programları incelendiğinde bütün hükümet programlarında tarımın önemine değinilmiş, tarımda çiftçi örgütlenmesinin sağlanması hedeflenmiştir. 1963 yılından itibaren DPT'nin hazırladığı Beş Yıllık Kalkınma Planlarında da hükümet programları ile büyük benzerlikler olduğu görülmektedir. Özellikle 1980'den sonra serbest piyasa uygulamalarının yoğunluk kazandığı dönemde iktidara gelen ya da faal olan bazı siyasi parti programları açısından konu irdelendiğinde, partilerin tarım sektörüne genel olarak önem verdikleri, bir-iki parti hariç diğerlerinin çiftçi örgütlenmesine pek yer vermediği görülmektedir. 2000 yılından sonra ciddi biçimde ele alınan AB' ne tam üyelik hedefi doğrultusunda tarımda yapılan yasal düzenlemeler çok olumlu gelişmelerdir. Tarımın sorunlarının ancak çiftçilerin ekonomik amaçlı örgütlenmesi olan bağımsız kooperatifler ve güçlü Ziraat Odaları yoluyla çözülebileceğine inanmaktayız

Anahtar Kelimeler

Tarım, Hükümetler, Çiftçi Örgütlenmesi, Politika ve Kooperatifçilik

The Approaches of Political Parties through Agricultural Farmer's Organizations during Republic Period

Öz

When examining the programmes of the 60 governments in power between the years 1923-2009 in Turkey, it can be seen that the importance of the agricultural sector was included and an efficient organization of the farmers was targeted in all the programmes. It can be also observed that there are considerable similarities between the development plans of the under secretariat of DPT which was established in 1963 and the governments' programmes. Particularly, after 1980's, free market principles have put into effect in Turkey. At this period, in examining some political parties programmes on the subject in question, it is seen that they put an emphasis on the agricultural sector while only a small number of them consider farmers' organization. It is believed that the legal arrangements especially in agriculture made in the framework of being a full member of EU in Turkey is a positive development. It is thought that problems of the agriculture can be solved by the agricultural cooperatives and professional organizations of agricultural chambers

Anahtar Kelimeler

Agriculture, Government, Farmers Organization, Policy and Cooperative

Kaynakça

• Anonim (2003), 58. Hükümet Acil Eylem Planı, Ocak, 2003, Ankara.
• Tarım sektöründe gelişimin sağlanması,
• Anonim (2008), 60.Hükümet Eylem Planı 10 Ocak 2008,
• amaçlanan hedeflere ulaşılması için öncelikle;
• işletmelerin ekonomik büyüklüğe ulaştırılması,
• s e k t ö r d e ç a l ı ş a n l a r ı n e ğ i t i m d ü z e y l e r i n i n
• yükseltilmesi, üreticilerin örgütlenerek tarımsal
• kararlara katılmaları ve kısaca geleneksel köy
• toplumundan modern tarım işletmeciliğine geçiş
• sağlanmalıdır. İşte bu aşamada kooperatiflerin rolü
• çok önemlidir. Üreticiler kooperatifler sayesinde
• ürünlerini değer fiyatı ile pazarlanmasını
• sağlayabilmekte ve piyasada rekabet edebilmektedir.
• Bu rekabet güçleri sayesinde hem ekonomik hem de
• sosyal yönden daha iyi bir düzeyde hayatlarını devam
• ettirecekler ve hayat standartlarını ortaklaşa
• yükseltmiş olacaklardır. Ankara
• AKP Parti Programı (2002), Ankara.
• ANAP Parti Programı (1983), Ankara.
• CHP Parti Programı (1995), Ankara.
• Çelik, Z. (2005), “Planlı Dönemde Türkiye'deki Kırsal Kalkınma Politika ve Uygulamaları Üzerine Bir Değerlendirme”, Planlama, TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını, Sayı:32, Ankara.
• Çıkın, A. ve Karacan, A. R. (1994), Genel Kooperatifçilik, EÜZF Yayın No:511, Bornova, İzmir.
• DPT (1963-2007), Beş Yıllık Kalkınma Planları, Ankara.
• D P T ( 2 0 0 9 ) , Te m e l E k o n o m i k G ö s t e rg e l e r, Http://www.dpt.gov.tr (erişim 09.06.2009)
• DSP Parti Programı (1986), Ankara.
• DYP Parti Programı (1988), Ankara.
• Genç Parti Programı (2002), Ankara.
• Duran, B. (1991), Türkiye Tarım Tarihi (1870-1914),
• programlarına bakıldığında, hemen hemen bütün
• hükümet programlarında tarımın önemine değinilmiş,
• tarımda çeşitli örgütlenmeler hedeflenmiştir. Tarım ve
• tarımsal örgütlenmede yapılması amaçlananlar,
• hükümet programlarında yer almıştır. Fakat Kırkambar Yayını No:1,Malatya.
• Hükümet Programları (1988), TBMM, Cilt: I,II,III, Ankara.
• Hükümet Programları (2008) http://www.tbmm.gov.tr/ (28.12.2008).
• Karakayalı, H., (2003), Türkiye Ekonomisinin Yapısal Değişimi, Güleç Matbaacılık, İzmir.
• Karluk, S. R. (2004), Türkiye Ekonomisi, Beta, İstanbul.
• Kazgan, G. (1983), Tarım ve Gelişme, Der Yayınları, İstanbul.
• Koçtürk, O. M. (1995), "Türkiye'de Çiftçi Organizasyonlarının Genel Görünümü ve Ege Bölgesinde Seçilmiş Bazı İllerde Mevcut Örgütlenme Düzeyi Üzerine Bir Araştırma" EÜ Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi) , Bornova, İzmir.
• Koçtürk, O. M. (2008), Atatürk Dönemi İktisat Politikaları Paneli,14.11.2008, CBÜ Akhisar Tütün Eksperliği Yüksekokulu, Manisa.
• MHP Parti Programı (1993), Ankara.
• Mülayim, Z. G. (2006), Kooperatifçilik, Yetkin Yayınevi, Ankara.
• Parasız, İ. (2003), Türkiye Ekonomisi, Ezgi Kitapevi, Bursa.
• TBMM, (1991), Tutanak Dergisi, Cilt 1, Ankara
• T.C. Anayasası, (1982), Ankara. Sorumlu Yazar: O. Murat KOÇTÜRK
• [e-mail]
• Geliş Tarihi: 31.04.2009
• Kabul Tarihi: 10.08.2009