TÜRKİYE'DE YERFISTIĞI TARIMINDA TEKNİK VE EKONOMİK ETKİNLİK

Yıl 2011, Cilt: 17 Sayı: 1 ve 2, 47 - 53, 01.12.2011

Oğuz Parlakay Tuna Alemdar

Öz

Bu çalışmanın temel amacı Türkiye'de yerfıstığı tarımında teknik ve ekonomik etkinliklerin tahmin edilmesidir. Bu amaçla Türkiye'de yerfıstığı üretiminin %80'inden fazlasını gerçekleştiren Adana ve Osmaniye illerinde yerfıstığı üretimi yapılan 90 işletmeden elde edilen verilerle Veri Zarflama ve Stokastik Sınır Analizi yöntemleriyle etkinlik analizi yapılmıştır. Analizde temel değişkenler olarak dekara yerfıstığı verimi, saf azot, saf fosfor, makine gücü ve işgücü kullanım düzeyleri ile ilaç masrafları kullanılmıştır. Eğitim, yerfıstığı ekim alanı, aile işgücü oranı, sulama sayısı, yerfıstığı parsel sayısı, sulama sayısı ve önerilen dozlarda saf azot kullanımı gibi sosyo-ekonomik değişkenlerin etkinlik skorları üzerindeki etkileri de analiz edilmiştir. Sonuçlar ortalama teknik etkinliğin 0.80-0.86 arasında, ekonomik etkinliğin yaklaşık 0.60 olduğunu göstermektedir. Teknik etkinsizlik işletmelerin etkinlik sınırının altında üretim yapmalarından kaynaklanmaktadır. Yerfıstığı tarımı yapılan işletmelerde tahsis etkinliğinde sağlanacak iyileştirmeler ekonomik etkinliklerin iyileştirilmesi açısından daha önemli görünmektedir. Etkinlik düzeyleri ile eğitim, ekim alanı ve önerilen düzeyde azot kullanımı arasında pozitif; aile işgücü oranı, sulama sayısı ve parsel sayısı arasında negatif bir ilişki bulunmuştur. Ancak sadece ekim alanı, aile işgücü oranı ve önerilen dozda saf azot kullanımı arasındaki ilişki istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur

Anahtar Kelimeler

Veri Zarflama Analizi, Etkinlik Analizi, Yerfıstığı

Technical and Economic Efficiency of Peanut Production in Turkey

Öz

The main objective of this study is to estimate technical and economic efficiencies for peanut farming in Turkey. For this purpose, data obtained from 90 peanut growing farms located in Adana and Osmaniye provinces, which together accounts for more than 80% of Turkey's peanut production, were analyzed employing Data Envelopment Analysis and Stochastic Frontier Analysis. Peanut yield, pure nitrogen and phosphorus, machinery and labor hours and cost of pesticide per unit area were used in the analysis. Effects of some socio-economic variables on the efficiency scores of the farms were also analyzed. The results reveal that technical efficiencies vary between 0.80-0.86 and economic efficiency is about 0.60. Technical inefficiency stems from the fact that farms produce lower than their corresponding production frontier. Improvement of allocative efficiency appears to be relatively more important than technical efficiency as a source of gains in productive efficiency for the sample farms. Efficiencies are positively correlated with education, peanut planting area, and observance of proposed nitrogen doses, and negatively correlated with ratio of family labor, number of irrigations and plots. However, only the effects of planting area, ratio of family labor and observance of proposed nitrogen doses were found to be statistically significant

Anahtar Kelimeler

Data Envelopment Analysis, Efficiency Analysis, Peanut.

Kaynakça

• Aigner, D., Lovell, C.A.K., Schmidt, P., 1977. Formulation
• (http://www.tuik.gov.tr) (Erişim tarihi Ocak 2010). and Estimation of
• Function Models. Journal of Econometrics, 6:21-37. Alemdar, T., Ören, M.N., 2006a. Determinants of Technical
• Stochastic Frontier Production Sorumlu Yazar Tuna ALEMDAR [e-mail] Turkey: A Nonparametric Technical Efficiency Analysis. Journal of Applied Sciences, 6 (4): 827-830, ISSN 1812 - Geliş Tarihi Kabul Tarihi :23.05.2011
• Alemdar, T. Ören, M.N., 2006b. Measuring Technical Efficiency of Wheat
• Anatolia with Parametric and Nonparametric Methods. Pakistan Journal of Biological Sciences 9(6): 1088-1094