EGE BÖLGESİ YAŞ MEYVE VE SEBZE İHRACATÇILARININ BİREYSEL FARKLILIKLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2013, Cilt: 19 Sayı: 1 ve 2, 71 - 79, 01.12.2013

Osman Orkan Özer¹ Altuğ Özden¹

Öz

Bu çalışmada, Ege bölgesinde faaliyet gösteren Yaş Meyve ve Sebze (YAMS) ihracatçı firmaların, temel özellikleri ile aralarında farklılıklara neden olan etmenleri ortaya koymak amaçlanmıştır. Anket çalışmasına dayanarak elde edilen veriler Doğrusal Olmayan Kanonik Korelâsyon Analizi ile değerlendirilmiştir. Ele alınan değişkenlerin ihracatçı firmalar arasındaki temel farkı oluşturan etmenler olduğunu bulunmuştur. YAMS ihracatçılarının dış piyasalar hakkında bilgi kaynakları farklı olup genel olarak tek bir kaynaktan dış ticaret faaliyetlerine karar vermedikleri gözlenmiştir. DOKKA analizinde incelenen Firmanın işletme yapısı (üretici ihracatçı ya da sadece ihracatçı firmalar) ile firma yöneticilerinin yaşı aynı yönde etkili değişkenlerdir. Teşviklerden yararlanma ve kalite kontrol sertifikasına sahip olup olmama durumları gibi değişkenler arasında ise pozitif yönlü kuvvetli bir ilişki olduğu görülmüştür. Ayrıca, Firmaların faaliyet alanları ile kredi kullanma durumları arasında ise pozitif ve güçlü bir ilişki bulunmaktadır. Doğrusal Olmayan Kanonik Korelâsyon Analizi yardımı ile Yaş Meyve ve Sebze ihracatçıları kendi aralarında homojen olarak gruplandırılmıştır. Ege Bölgesinde Yaş Meyve ve Sebze İhracatında bulunan firmaların dört ana grup altında toplanabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Bu gruplar içinden özellikle kalite kontrol sistemlerini uygulayan üretici ihracatçı firmaların ihracat teşviklerinden yararlandığı gözlenmiştir. Sadece ihracatçı olan firmaların ise Kalite Kontrol sertifikası gibi araçları kullanmadıkları sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Yaş Meyve ve Sebze ihracatı, Firmaların Temel Özellikleri, Doğrusal Olmayan Kanonik Korelâsyon Analizi

EXAMINATION OF INDIVIDUAL DIFFERENCES AMONG THE EXPORTERS OF THE FRESH FRUIT AND VEGETABLES COMPANIES IN AGEAN REGION

Öz

In this study, we aimed to determine the main features and the factors responsible for the differences between fresh fruit and vegetables exporting companies operating in the Aegean region. The data obtained from the questionnaire study were evaluated by nonlinear canonical correlation analysis. Variables taken in to consideration were the factors that make up the basic difference between exporting companies. The information sources of Exporters on foreign markets are different and foreign trade activities of exporters are not decided by a single information source. The company's business structure (manufacturer exporter or only exporter) and age of company managers were found effective variables in the same direction by OVERALS Analysis. There is a strong correlation in the same direction between to have or not to have the certificate of eligibility conditions and quality control variables. There is a strong and a positive correlation between the operating areas of the companies and if they use creditor not. Exporters of fresh fruit and vegetables are grouped homogeneously with Nonlinear Canonical Correlation. And they can be collected under four main groups. Within these groups, manufacturer exporters which especially implementing quality control systems has been observed that benefits from export subsidies. It has been concluded that the companies which are only exporters are not using tools such as quality control certificate

Anahtar Kelimeler

Fresh Fruit and Vegetables Exporting, Basic Features of Companies, Non-Linear Canonical Correlation Analysis

Kaynakça

• Atici, C., Armagan, G., Tunalıoglu, R., Cınar, G. 2001. Does Turkey’s Integration Into the European Union Boost Its Agricultural Exports? Agribusiness, 27(3),280–291.
• Bayram, N., Ertas, S. 2001. Tüketim harcamaları davranış biçimi: Princals ve Overals yaklaşımı. V. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, 19-22 Eylül Çukurova Üniversitesi, UCI-ITS-AS-WP-85-4,
• Golob, T.F., Recker, W.W. 2011. A Method For Relating Type Of Crash To Traffic Flow Characteristics On Urban California,http://www.path.berkeley.edu/PATH/Publicati ons/PDF/PWP/2003/PWP-2003-12.pdf Ekim2011] University Of [Erişim:
• Hsieh, W.W. 2001.Nonlinear canonical correlation analysis of the tropical pacific climate variability using a neural network approach.Journal Of Climate, 14, 2528-2539.
• Meulman, J.J., Heiser, E.J. 2005. SPSS Categories 14.0. SPSS Inc, http://www.docs.is.ed.ac.uk/skills/documents/3639/SPSS Categories14.0.pdf [Erişim: Ocak2013] 2005.
• Michailidis, G., de Leeuw, J. 1996. The Gifi System of Descriptive Multivariate Analysis, Technical Report, UCLA Statistics Program, Preprint 204, 1996.
• Miran, B. 2002. Temel İstatistik. Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.
• Newbold, P. 1995. Statistics for Business and Economics. Prentice Hall, New Jersey.
• Niyaz, Ö.C., Demirbaş,N. 2011. Türkiye’de Yaş Meyve Üretim ve İhracatının Son On Yıllık Döneminin Değerlendirilmesi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 17(1):37
• Özçelık A. ,Özer O.O. 2008. Yaş Meyve Ve Sebze Dış Ticaretinin Açıklanmış Mukayeseli Üstünlükler İndeksi Yardımıyla Türkiye ve AB Ülkeleri Üzerine Rekabet Gücünün Analizi, Türkiye 8.Tarım Ekonomisi Kongresi 25-27 Bursa 2008-Bursa ,Sözlü Bildiri.
• Özer O.O., Özçelık A. 2009 ,Tarım Ürünlerinin Gümrük Birliği Kapsamına Alınması Durumunda Pamuk ve Tekstil Sektörü Üzerinde Yaratacağı Etkiler: Bir Genel Denge Analizi. Tarım Ekonomisi Dergisi ,15(2) ,1-9.
• Sandalcılar, A.R. 2012. Türkiye’nin BRIC Ülkeleriyle Ticari Potansiyeli: Panel Çekim Modeli Yaklaşımı. Yaşar Üniversitesi Dergisi, 25,7, 4164-4175.
• Saracli, Z., Saracli, S. 2006. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF öğrencilerinin demografik özellikleri ile üniversite sorunları arasındaki iliksinin doğrusal olmayan kanonik korelasyon analizi ile incelenmesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi,1 (1), 27-38.
• Sertbarut, P. 2010. Doğrusal ve doğrusal olmayan kanonik korelasyon ve bankacılık sektöründe uygulanması. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Sertkaya, D., Kadılar, C. 2002. Quantitative methods to analyses the factors on thoughts of employees in tourism sector about their salary. Uludağ Journal of Economy and Society, 11(2), 279-294.
• Süt, N. 2001. Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi Ve Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Tekin, M. 1993 Kanonik Korelâsyon Analizi ve Bir Uygulama. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Theodosiou, T., Angelis, L., Vakali, A. 2012. Exploring The Canonical Correlation Of Biomedical Article Keywords To http://medlab.cs.uoi.gr/itab2006/proceedings/Education %20&%20Training/22.pdf [Erişim: Aralık.2012]
• TÜİK, 2012. http://www.tuik.gov.tr [Erişim: Mayıs, 2013]
• Yazıcı, A.C.,Ogus, E., Ankaralı, H., Gurbuz, F. 2010. An application of nonlinear canonical correlation analysis on medical data. Turkish Journal of Medical Sciences, 40(3), 503-510. Sorumlu Yazar: Osman Orkan ÖZER
• [e-mail]
• Geliş Tarihi : 7/11/2013
• Kabul Tarihi : 19/12/2013