I. ve II. Erzurum Antlaşmalarının siyasi açıdan değerlendirilmesi

Yıl 2013, Cilt: 32 Sayı: 54, 183 - 194, 01.10.2013

Abdolvahid Soofizadeh

https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000559

Cited By: 3

Öz

Osmanlı ve İran Devletinin arasındaki siyasi ilişkilerde I. ve II. Erzurum Antlaşmaları önemli yer tutar. Antlaşmaların maddeleri incelendiğinde önemli noktalar göze çarpmaktadır. Osmanlı ve İran devletlerinin her iki antlaşmada da savaşın sona ermesini ve barışı istedikleri görülmektedir. Birbirinin iç işlerine karışmamaları, ticaret ve hacıların geçişleri konularında anlaşma sağlanmıştır. Ne yazık ki dış ülkeler bu iki büyük devletin barış içinde yaşamasına karşı gelmişlerdir. Özellikle II. Erzurum antlaşması İngiliz ve Rus gözlemcilerinin baskısı altında imzalanmıştır. Nitekim gözlemcilerin en etkili oldukları konu sınır meseleleriydi. Bu antlaşmanın görüşmelerinin dört yıl gibi uzun bir sürede tamamlanmasının en büyük sebeplerinden biri de bu olmuştur

Anahtar Kelimeler

Osmanlılar, Kaçarlar, I. ve II. Erzurum Antlaşması, Sınır Meselesi, İran

Evaluation Of Political Aspects Of I and II Erzurum Treaties

Öz

I .th and II.th Erzurum Treaties take an important place in Ottoman – İran political relations. When articles of treaties studied, important points stand out. It can be seen in both treaties that both Ottoman and İran desired to end the war and seek peace. It was agreed on the issues of not to intervening into each other's internal affairs, trade and passage of pilgrims. Unfortunately, exterritorial countries were against the peace between these two great states. Particularly II Erzurum Treaty was signed under the pressure of British and Russian observers. Hence, border issues were the subject in which observers were most influential. This was the most important reason of agreement talks completing in as long as four years

Anahtar Kelimeler

Ottomans, Qajars, I and II Erzurum Treaties, Border Issue, İran

Kaynakça

• ADEMİYET, Feridun, Emir-i Kebir ve İran, Tahran, 1362.
• ÂMİNİ, Alireza, Tarih-i Revabıt-i Haricî-i İran az Kacariye ta Sukut-i Riza Şah, Tahran, 1382.
• Esnad-ı Güzide-i Siyasi-i İran ve Osmanî (Devre-i Kacar), Defter-i Mütalaat-ı Siyasi ve Beynelmileli, Tahran, 1369.
• HİDAYET, Rıza Kulî Han, Tarih-i Ravsatüs-Safa-yı Naseri, Tashih Camşid Kianfer, Tahran, 1380, c. X
• MEHDEVİ, Abdolrıza Huşeng, Tarih-i Revabet-i Haricî-i İran, Tahran, 1379.
• MirzaMuhib Ali Han Nazim’ül-Mülk, Ahidname-iDevleteyn-i İran veOsmanî, İran MilliKütüphanesi, 1262, Dosya No: 814255.
• Muâhedât Mecmuâsı, Türk Tarih Kurumu Basımevi, c: III, Ankara, 2008.
• NAFİSİ, Sayid, Tarih-i İçtimai ve Siyasi-i İran der Devre-yi Muasır az Ağaz-ı Saltanat-ı Kacar ta Serancam-ı Feth Ali Şah, Tahran, 1383.
• PARSADUST, Manuçehr, Zemineha-yı Tarih-i İhtilafat-ı İran ve Irak, Tahran, 1365.
• ŞEMİM, Ali Asger, İran der Devre-yi Saltanat-ı Kacar, Tahran, 1375.
• VAHİDNİA, Seyfullah , Kararha ve Karardadha (Devre-yi Kacar), Tahran, 1362.
• YILMAZ, Karadeniz, İran’da Sömürgecilik Mücadelesi ve Kaçar Hanedanı (1795- 1925), İstanbul, 2006.