Öz
Azak Castle, which is the symbol of the Ottoman State sovereignty in Azak and its around in the Northern Black Sea, was a safety fact for the Ottoman State in the region. However, the castle was a threat for Russians and Cossacks and an important barrier in the direction of the Black Sea for them. Cossacks’ invasion of Azak resulted in Russians’ encounter with the Ottoman State and the Crimean Khanate. Russians declared that Cossacks made this invasion without their information and tried to prevent response of the Ottoman State and the Crimean Khanate, yet they did not hesitate to take the advantage of Cossacks’ retain of Azak. As long as Cossacks retained Azak, Russians subsidized Cossacks with ammunition and money; and, rejected Cossacks’ offer for committing the castle, which was frayed after the Ottoman attack for retrieval. Russians demonstrated not following an active policy for the Black Sea with this manner.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Yabancı Arşivler Fonu, Rusya Federasyonu Arşivi, YB (1) 1/12, YB (1) 1/15, YB (1) 1/17.
- CAVİT, Ahmet, Osmanlı-Rus İlişkileri Tarihi (Ahmet Cavit Bey’in Müntehebatı), (Hazırlayan: Adnan Baycar), İstanbul 2004.
- ÇEBOTAREV, B. V. – KAZAKOVA, L. M., “Azov-Gorod Krepkiy”, Voprosı İstorii, No:8, Moskva 1967.
- FLORJA, B. N., “Osmanskaja İmperija, Krım İ Stranı Vostoçnıy Evropı Vo Vtoroy Polovine 30-h—40-h gg. XVII”, Osmanskaja İmperija i Stranı Tsentralnoy, Vostoçnoy İ Yugo-Vostoçnoy Evropı v XVII v. Moskva 2001.
- HAMMER, Josef Von, Büyük Osmanlı Tarihi, c. V, Çeviren: Mümin Çevik, İstanbul 1998.
- İNALCIK, Halil, “Osmanlı-Rus İlişkileri”, Türk Rus İlişkilerinde 500. Yıl (1491– 1992), (Ankara 12–14 Aralık 1992), Ankara 1999.
- Katip Çelebi , Tuhfetü’l-Kibar Fi Esfari’l Bihar, İstanbul 1329.
- KURAT, Akdes Nimet, Türkiye Ve İdil Boyu (1569 Astarhan Seferi, Ten-İdil Kanalı ve XVI-XVII yüzyıl Osmanlı-Rus Münasebetleri), Ankara 1966.
- KURAT, Akdes Nimet, Rusya Tarihi, Ankara 1999.
- LUNİN, B.V., Azovskaya Epopeya (1637-1641), Moskva 1988.
- Naima Mustafa Efendi, Naima Tarihi, c. III, IV, İstanbul 1281-1283.
- NOVOSELSKİY, A. A., Borba Moskovskogo Gosudarstva S Tatarami V Pervoy Polovine XVII. Veka. Moskva, 1948.
- NOVOSİLTSEV, A.P., “XV. Yüzyıl ile XVI. Yüzyılın İlk Yarısında Rus-Türk İlişkileri”, Türk Rus İlişkilerinde 500. Yıl (1491–1992), (Ankara 12–14 Aralık 1992), Ankara 1999.
- POPOV, M., “Azovskaya Oborona (Stranitsa iz İstorii Donskogo Kazaçestva XVII v.)”, İstoriçeskiy Jurnal, No:3, Moskva 1995.
- SMİRNOV, N. A., Rossiya i Turtsiya v XVI-XVII vv., Tom: II, Moskva 1946.
- TİHONOV, Yu . A., “Azovskoye Sideniye”, Voprosı İstorii, No:8, Moskva Avgust 1970.
- UZUNÇARŞILI, İsmail H., Osmanlı Tarihi, c. III, kısım: II, Ankara 1982.
- VENKOV, A.V., Azovskoe Sidenie, Geroiçeskaya Oborona Azova v 1637-1642 gg. Moskva 2009.
Öz
Osmanlı Devletinin, Kuzey Karadeniz’de Azak ve çevresindeki egemenliğinin simgesi konumunda bulunan Azak Kalesi, bölgede Osmanlı Devleti için bir güven unsuruydu. Bununla birlikte kale, Ruslar ve Kazaklar için tehdit ve Karadeniz yönünde önemli bir engel durumundaydı. Kazakların Azak’ı işgalleri, Rusların Osmanlı Devleti ve Kırım Hanlığı ile karşı karşıya gelmelerine neden olmuştur. Kazakların bu işgali kendi bilgileri dışında yaptıkları yönünde açıklamalarda bulunarak Osmanlı Devleti ve Kırım Hanlığının tepkisini önlemeye çalışan Ruslar, Kazakların Azak’ı ellerinde tutmaları avantajından yararlanmaktan da çekinmemişlerdir. Azak’ı ellerinde tuttukları müddetçe Kazaklara mühimmat ve para yardımında bulunan Ruslar, Osmanlı Devletinin Azak’ı geri almak üzere yapmış oldukları saldırı sonrasında oldukça yıpranan kaleyi Kazaklardan teslim almaları yönündeki Kazakların teklifini geri çevirmişlerdir. Ruslar, bu politikalarıyla Karadeniz yönünde aktif bir siyaset içinde olmadıklarını ortaya koymuşlardır
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Yabancı Arşivler Fonu, Rusya Federasyonu Arşivi, YB (1) 1/12, YB (1) 1/15, YB (1) 1/17.
- CAVİT, Ahmet, Osmanlı-Rus İlişkileri Tarihi (Ahmet Cavit Bey’in Müntehebatı), (Hazırlayan: Adnan Baycar), İstanbul 2004.
- ÇEBOTAREV, B. V. – KAZAKOVA, L. M., “Azov-Gorod Krepkiy”, Voprosı İstorii, No:8, Moskva 1967.
- FLORJA, B. N., “Osmanskaja İmperija, Krım İ Stranı Vostoçnıy Evropı Vo Vtoroy Polovine 30-h—40-h gg. XVII”, Osmanskaja İmperija i Stranı Tsentralnoy, Vostoçnoy İ Yugo-Vostoçnoy Evropı v XVII v. Moskva 2001.
- HAMMER, Josef Von, Büyük Osmanlı Tarihi, c. V, Çeviren: Mümin Çevik, İstanbul 1998.
- İNALCIK, Halil, “Osmanlı-Rus İlişkileri”, Türk Rus İlişkilerinde 500. Yıl (1491– 1992), (Ankara 12–14 Aralık 1992), Ankara 1999.
- Katip Çelebi , Tuhfetü’l-Kibar Fi Esfari’l Bihar, İstanbul 1329.
- KURAT, Akdes Nimet, Türkiye Ve İdil Boyu (1569 Astarhan Seferi, Ten-İdil Kanalı ve XVI-XVII yüzyıl Osmanlı-Rus Münasebetleri), Ankara 1966.
- KURAT, Akdes Nimet, Rusya Tarihi, Ankara 1999.
- LUNİN, B.V., Azovskaya Epopeya (1637-1641), Moskva 1988.
- Naima Mustafa Efendi, Naima Tarihi, c. III, IV, İstanbul 1281-1283.
- NOVOSELSKİY, A. A., Borba Moskovskogo Gosudarstva S Tatarami V Pervoy Polovine XVII. Veka. Moskva, 1948.
- NOVOSİLTSEV, A.P., “XV. Yüzyıl ile XVI. Yüzyılın İlk Yarısında Rus-Türk İlişkileri”, Türk Rus İlişkilerinde 500. Yıl (1491–1992), (Ankara 12–14 Aralık 1992), Ankara 1999.
- POPOV, M., “Azovskaya Oborona (Stranitsa iz İstorii Donskogo Kazaçestva XVII v.)”, İstoriçeskiy Jurnal, No:3, Moskva 1995.
- SMİRNOV, N. A., Rossiya i Turtsiya v XVI-XVII vv., Tom: II, Moskva 1946.
- TİHONOV, Yu . A., “Azovskoye Sideniye”, Voprosı İstorii, No:8, Moskva Avgust 1970.
- UZUNÇARŞILI, İsmail H., Osmanlı Tarihi, c. III, kısım: II, Ankara 1982.
- VENKOV, A.V., Azovskoe Sidenie, Geroiçeskaya Oborona Azova v 1637-1642 gg. Moskva 2009.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mayıs 2011 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2011 Cilt: 30 Sayı: 49 |