TÜRKİYE’NİN BANGLADEŞ’İ TANIMASI VE TÜRKİYE-BANGLADEŞ İLİŞKİLERİNİN İLK YILLARI (1974-1980)

Yıl 2019, Cilt: 38 Sayı: 66, 565 - 594, 30.09.2019

Serdar Sarısır

https://doi.org/10.35239/tariharastirmalari.619685

Cited By: 1

Öz

Türkler
ve Bengalli Müslümanlar arasındaki tarihi ilişkiler, somut anlamda 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan başlayarak,
Milli Mücadele’ye değin dostane bir şekilde süre gelmiştir. Bengalli
Müslümanlar, İngiliz kontrolünde bulunmalarına rağmen Türkleri zor günlerinde
her zaman maddi ve manevi olarak güçleri nispetinde desteklemişlerdir.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasından sonra da bu yakın ilgi ve alaka devam
etmiş, Bengalli Müslümanlar nezdinde Türkiye ve özellikle Mustafa Kemal
Atatürk’e duyulan sevgi ve ilgi dikkate değer bir seviyeye ulaşmıştır.

İngiliz
yönetimi sonrası Doğu Pakistan olarak, Pakistan’ın bir parçası olan Bengalli
Müslümanların, Bangladeş adıyla, 16 Aralık 1971 tarihinde bağımsızlığa
kavuşmaları üzerine, Türkiye 22 Şubat 1978’de Bangladeş’i resmen tanımış ve
böylece Türkiye Bangladeş ilişkileri başlamıştır. Ancak literatürde konunun yeterince
ele alınmadığı görülmüştür. Bu nedenle Türkiye’nin Bangladeş’i tanıma süreci ve
iki ülke arasındaki siyasi ve ekonomik ilişkilerin ilk yılları, çalışmanın
konusu olarak belirlenmiştir. Çalışmada, ulaşılabilinen veriler doğrultusunda,
1974-1980 yılları arasında, Türkiye-Bagladeş ilişkileri ortaya konmaya
çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Bengal, Bangladeş

TURKEY’S RECOGNITION OF BANGLADESH AND FIRST YEARS OF TURKEY-BANGLADESH RELATIONS (1974-1980)

Öz

Kaynakça

• KaynaklarCumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi (BCA)BCA., 30.18.01.02. 311.9.4/17 Şubat 1974.BCA., 30.18.01.02. 311.11.10/22 Şubat 1974.BCA., 30.18.01.02. 312.19.9/9 Nisan 1974.BCA., 30.18.01.02. 313.25.3/22 Nisan 1974.BCA., 30.18.01.02.342.81.13/13 Kasım 1975.BCA., 30.18.01.02.349.119.5/13 Mart 1976.BCA., 30.18.01.02. 358.164.18/27 Temmuz 1976.BCA., 30.18.01.02. 361.177.2/10 Ekim 1976.BCA., 30.18.01.02. 361.177.7/10 Ekim 1976.BCA., 30.18.01.02.366.39.8/16 Ağustos 1977.BCA., 30.18.01.02. 368.73.18/13Ekim 1977.BCA., 30.18.01.02. 374.161.4/7 Ağustos 1978.BCA., 30.18.01.02.378.220.2/28 Şubat 1979.BCA., 30.18.01.02.379.227.8/30 Nisan 1979.BCA., 30.18.01.02.379.237.18/3 Haziran 1979.
• TBMM TutanaklarıCumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi (CSTD), C. 9, B. 28, O. 2, 06. 02. 1973 C. 9, B. 28, O. 3, 06. 02. 1973.Millet Meclisi Tutanak Dergisi (MMTD), C. 21, B. 45 O. 1, 21. 02. 1972; C. 6, B. 105 O. 1, 03. 07. 1974.
• GazetelerBarışCumhuriyetMilliyetVatan
• Kitap ve Makaleler Akbaş, İsmail, Geçmişten Geleceğe Türkiye Pakistan İlişkileri, Zeus Kitabevi, İzmir 2013.Barlas, Mehmet, “Butto’yu Karşılarken”, Cumhuriyet, 12.07.1973, s. 3.Davaz, Kemal Özcan, Atatürk Bangladeş Kazi Nazrul İslam,Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara 2000.Gürtuna, Ümit, “Boş Büyükelçilikler”, Cumhuriyet, 17.12.1974, s. 3.Hoque, Ridwanul, Judicial Activism in Bangladesh: A Golden Mean Approach. Cambridge Scholars Publishing 2011.Keskin, Mustafa, Hindistan Müslümanlarının Milli Mücadele’de Türkiye’ye Yardımları (1919-1923). Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri 1991.Kreijen, Gérard, State Failure, Sovereignty And Effectiveness: Legal Lessons from the Decolonization of Sub-Saharan Africa, Brill, Leiden, 2004.Nadi, Nadir, “İslam Zirvesi”, Cumhuriyet, 24.02.1974, s. 1.Nadi, Nadir, “Değerli Bir Konuk”, Cumhuriyet, 4.10.1978, s. 1.Pandey, Hemant Kumar-Singh, Manish Raj, Indıa’s Major Mılıtary and Rescue Operatıons. Horizon Books 2017.Ullah, Rahmat, “Bangladeş ve Türkiye: İkili İlişkilerin Bir Analizi”, Sosyal ve Beşeri Bilimleri Dergisi, C. 9 S. 1, 2017, ss. 30-44.
• İnternet AdresleriTürkiye Cumhuriyeti, Dış Ticaret İstatistikleri, Ülkelere Göre Dış Ticaret: https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/disticaret.zul?param1=4&param2=0&sitcrev=0&isicrev=0&sayac=5808/Erşim, 28.07.2019’te erişildi.