ADOLF HİTLER’İN 50. DOĞUM GÜNÜ KUTLAMALARI (20 NİSAN 1939)

Yıl 2020, Cilt: 39 Sayı: 67, 645 - 675, 31.03.2020

Tuğba Belenli

https://doi.org/10.35239/tariharastirmalari.652944

Öz

Adolf Hitler, 20. yüzyıla damgasını vurmuş ve neredeyse herkes tarafından tanınan bir politikacı, Başbakan ve demagogdur. Takip ettiği başarılı propaganda usulleri sayesinde hem ülkesinde iktidara gelmiş hem de uluslararası politikada ün kazanmıştır. Bu çalışmaya konu olan Hitler’in 50. doğum günü, diğer doğum günleri gibi bir propaganda vasıtası olmuş ve güç gösterisine çevrilmiştir. Aile üyelerinin çoğunun erken ölmesi nedeniyle, 50. doğum gününde belki de ömrünün sonuna yaklaştığını düşünen Hitler, II. Dünya Savaşı’nı başlatma kararını hızlandırmıştır. Bu makalede, Hitler’in 50. doğum günü kutlamalarında Almanya’da yapılan şenlikler ve kutlamaya katılan yabancı heyetlerle Türk heyeti hakkında bilgi verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Adolf Hitler, Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Almanya, Doğum Günü, II. Dünya Savaşı

ADOLF HITLER’S 50TH BIRTHDAY CELEBRATIONS (APRIL 20, 1939)

Öz

Adolf Hitler is a politician, Prime Minister and demagogue who has made his mark on the 20th century and is known by almost everyone.Thanks to the successful propaganda methods he followed, he came to power in his country and gained a reputation in international politics. Hitler's 50th birthday, which is the subject of this study, became a means of propaganda like the other birthdays and turned into a demonstration of power.Because many of his family members died prematurely, Hitler thought that perhaps he was nearing the end of his life on his 50th birthday, accelerating his decision to start World War II. In this article, information is given about the festivities held in Germany during the 50th birthday celebrations of Hitler and foreign and Turkish delegations participating in the celebration.

Anahtar Kelimeler

Adolf Hitler, The Republic of Turkey, Germany, Birthday, World War II

Kaynakça

• BCA (T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi)
• Akşam
• Ayın Tarihi
• Cumhuriyet
• İkdam
• Prescott Evening Courier
• San Jose Evening News
• Son Posta
• Son Telgraf
• Tan
• The Age
• The Evening Independent
• The New York Times
• The Pittsburg Press
• The Times
• Ulus
• Vakit
• Völkischer Beobachter
• Yeni Sabah
• Albayrak, Mustafa, “Osmanlı-Alman İlişkilerinin Gelişimi ve Bağdat Demiryolunun Yapımı”, OTAM, Sayı 6, Ankara 1995, s. 1-38.
• Armaoğlu, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasî Tarihi, Cilt 1-2: 1914-1995, Genişletilmiş 12. Baskı, Alkım Yayınevi.
• Asker, Ahmet, “Nazi Almanya’sından Kemalist Türkiye’ye Bakışlar”, Atatürk Yolu Dergisi, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Yıl 25, Cilt 13, Sayı 50, Güz 2012, s. 265-298.
• Cebesoy, Ali Fuat, Siyasî Hatıralar, Lozan’dan Cumhuriyete 2, Haz.: Osman Selim Kocahanoğlu, Temel Yayınları, İstanbul 2002.
• Çakı, Caner, “Mitinglerin Propagandadaki Yeri: Nürnberg Mitingleri’ne Ait Fotoğrafların Göstergebilimsel Analizi”, Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 2018, s. 59-79.
• Çalık, Ramazan, “Atatürk’ün Vefatı ve Alman Basını”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt XVIII, Sayı 54, Kasım 2002, s. 875-902.
• Çalık, Ramazan, “Türk-Alman İlişkileri (1923-1945)”, Türkler Ansiklopedisi, Yeni Türkiye Yayınları, Cilt 16, s. 1503-1521.
• Dağlı, Erkan, “İstanbul’da Bir Alman Gazetesi Türkische Post”, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 59, Erzurum 2017, s. 511-532.
• Deniz, Muzaffer, “Hitler Dönemi Türk-Alman Anlaşmaları”, Sobider, Yıl 2, Sayı 2, Mart 2015, s. 85-99.
• Erim, Nihat, Devletlerarası Hukuku ve Siyasi Tarih Metinleri (Osmanlıİmparatorluğu Andlaşmaları), Cilt 1, TTK Yayınları, Ankara 1953.
• Ertürk, Fatih, Ali Fuat Cebesoy, Halk Kitabevi, İstanbul 2017.
• Goebbels, Savaş Notları, Bahar Basımevi, İstanbul 1968.
• Gündüz, Asım, Hatıratlarım, Kervan Yayınları, İstanbul 1973.
• Gürgen, İrfan Konur, Adolf Hitler, Hilmi Kitabevi, İstanbul 1941.
• Kılıç, Sezen, “Nazi Hükümetinin Türk Basını Hakkındaki Değerlendirmeleri (1935-1944)”, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, Sayı 16, 2012, s. 49-64. --------------, “Nazi Basını Völkischer Beobachter’de Atatürk (1935-1938), Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt 5, No 1, 2013, s. 469-478.
• Kershaw, Ian, Hitler 1889-1936: Hubris, Çev. Zarife Biliz, İthaki Yayınları, İstanbul 2007.
• Keskin, Aksel, İmparatorluktan Cumhuriyete Ali Fuat Paşa, Paraf Yayınları, İstanbul 2013.
• Kissinger, Henry, Diplomasi, Çev. İbrahim H. Kurt, 12. Basım, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul 2014.
• Koca, Salim, “Haçlı Seferleri Sebep ve Sonuçları Bakımından Nasıl Değerlendirilebilir?”, Gazi Akademik Bakış, Cilt 10, Sayı 20, Yaz 2017, s. 15-35.
• Nadi, Nadir, Perde Aralığından, Çağdaş Yayınları, İstanbul 1979.
• Okur, Mehmet, “Atatürk Tarafından Yabancı Devlet Başkanlarına Verilen Hediyeler”, Atatürk Yolu Dergisi, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Sayı 33-34, Mayıs-Kasım 2004, s. 79-88.
• Özçelik, Ayfer, Ali Fuat Cebesoy Hayatı ve Faaliyetleri, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara 1989.
• Reyhan, Cenk, “Türk-Alman İlişkilerinin Tarihsel Arka Planı (1878-1914), Belleten, Cilt LXIX, Sayı 254, Nisan 2005, s. 1-46.
• Simone, André, Hitler ve Arkadaşları, Çev. Hasan Ali Ediz, Nebioğlu Yayınevi, İstanbul, 1. Basım.
• Yılmaz, Nihat, “Weimar Dönemi ve Öncesinde Meydana Gelen Siyasi Çekişmeler ve Ekonomik Krizlerin Alman Sosyal Demokrat Partisi Bağlamında BirDeğerlendirmesi”, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt XV, Sayı 1, 2013, s. 73-87.
• Yılmazata, Mehmet, Alman Arşiv Belgelerine Göre Hitler Rejiminin Türkiye’deki Faaliyetleri (1933-1945), İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Doktora Tezi, İstanbul 2014.
• Weinberg, Gerhard L., Hitler’s Foreign Policy 1933-1939, The Road To World War II, Enigma Books, USA 2010.
• Henry Field, “Biographical Sketches of Hitler and Himmler”, Office of Strategic Services, Interoffice Memo, 3 Aralık 1942, https://www.cia.gov/library/readingroom/docs/HITLER%2C%20ADOLF_0001.pdf, E.T.: 3.8.2019.
• James Holland, “How Hitler’s 50th Birthday Party Sparked World War II”, Daily Mail, 17 Nisan 2009, https://www.dailymail.co.uk/news/article-1171630/How-Hitlers-50th-birthday-party-sparked-World-War-II.html, E.T.: 15.9.2019.
• German Propaganda Archive, https://research.calvin.edu/german-propaganda-archive/ah1942.htm, E.T.: 27.1.2019.