BİR ALMAN SUBAYININ GÖZÜNDEN OSMANLI ASKERİ EĞİTİMİ; GOLTZ PAŞA VE ARAZİ EĞİTİMİ İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ
Yıl 2022,
Cilt: 41 Sayı: 72, 379 - 402, 30.09.2022
Somer Alp Şimşeker
,
Zeynep Sabancı
Öz
Bu çalışmada, 19. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu’nda askeri reformları yönetmek üzere görevlendirilen Colmar Von Der Goltz’un askeri talim ve terbiye hakkındaki görüşleri yeni askeri tarihçilik ve topyekûn harp kavramları içerisinde değerlendirilecektir. 19. Yüzyıl küresel bir değişimin simgesi olmuştur. Teknolojik gelişmeler, zorunlu askerlik sisteminin doğuşu, sevkiyat olanaklarının değişmesi gibi gelişmeler, siyaset-ordu-toplum gibi kavramların iç içe geçmesini sağlamış ve ordular olası bir topyekûn harp ihtimaline karşı düzenlenmeye başlamıştır. Osmanlı da tıpkı Avrupa Devletleri’nde olduğu gibi bu değişime tabî olmuştur. Colmar Von Goltz Paşa bu reformların yapılması hususunda önemli bir role sahiptir. Bu araştırma, 19. Yüzyılda oluşan dönüşümü ve topyekûn harp kavramının yansımalarını Osmanlı Ordusu’nda Goltz Paşa’nın tespit ettiği eksiklikler ve önerilerinde arayacaktır.
Kaynakça
- MA (Abteilung Militaer Archiv-Freiburg im Breisagau)(Alman Askeri Arşivi), Bericht, des Generaloberst Freiherrn von der Goltz über seinen Aufenthalt in der Türkei Juli/August 1909., Berlin-Halensee, den 28 August 1909, z. 1. Arşiv belgesi
- T.C. BAŞBAKANLIK OSMANLI ARŞİVİ (BOA), Yıldız Mütenevvî Maruzat Evrakı (Y..MTV.), 74-105, 94-84, 27-19.
- Beşikçi, Mehmet, “Son Dönem Osmanlı Harp Tarihi ve ‘Topyekûn Savaş’ Kavramı”, Toplumsal Tarih, Sayı: 198, 2010, s. 62-69.
- Beşikçi, Mehmet, "Bir yenilginin Anatomisi: Balkan Harbi'nde Osmanlı Seferberliği, 1912-1913”, ed. Kahraman Şakul, Yeni Bir Askeri Tarih Özlemi Savaş Tekonoli ve Deneysel Çalışmalar, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2013, s. 299.
- Black, Jeremy, Great Powers and the Quest for Hegemony, Routledge, New York 2007.
- Boemeke, Manfred F. ve Chickering, Roger, Anticipating Total War: The German and American Experiences, 1871-1914, Cambridge University Press, Cambridge, 1999.
- Chambers II, John Whiteclay, “ Conference Review Essay: The New military History: Myth and Reality”, The Journal of Military History, 55, 1991, s. 395-406.
- Clausewitz, Carl Von, Savaş Üzerine, Doruk Yayınları, İstanbul 2011.
- Çalık, R., “Colmar Freiherr Von Der Goltz (Paşa) ve Bazı Görüşleri”, Atatürk Araştırma Dergisi, sayı: 12, 1996
- Er, Serkan, Osmanlı Ordusu'nda Seferberlik Planı: Balkan Harbi Örneği,Harp Akademileri Komutanlığı, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2012.
- FÖRSTER, Stig, ¨The Prussian Triangle of Leadership in the Face of People’s war: A Reassessment of the Conflict Between Bismarck and Moltke, 1870-71¨, ed. Stig Förster,
Jörg Nagler, On the Road to Total War, The American Civil War and the German Wars of Unification, Cambridge Universiy Press, Cambridge, 1997.
- Goltz, V. D., Millet-i Müsellaha, Çev. M. Tahir, Ebuzziya Matbaası, İstanbul.
- Goltz, V. D., Osmanlı-Yunan Seferi, (Çev) Y. Şevki, Ka'in Mekteb-i Fünun-ı Harbiyye-i Osmani Matbaası, Hicrî.1337, s 52.
- Goltz, V. D., Vakt-i Sefer ve Hazarda Erkân-ı Harbiyye Vezâifi, Mekteb-i Harbiyye Matbaası, İstanbul.
- Griffits, M.A., The Reorganization Of The Ottoman Army Under Abdülhamid 1880-1897, Los Angeles: University of California, (Doktora Tezi) Los Angeles 1966.
- Güler, Zeynep, Osmanlı Ordusunun Modernleşmesinde Von Der Goltz Paşa’nın Rolü, T.C Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, (Yüksek Lisans Tezi), Mersin 2007
- İlhan, Suat, Harp Yönetimi ve Atatürk, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1987.
- Karabekir, Kazım, Tarih Boyunca Türk-Alman İlişkileri, Emre Yayınları, İstanbul 2001.
- Mudro, G.V, Goltz Paşanın Hatırası ve Hal Tercümesi, 168 Sayılı Ordu Dergisi Layihası, Askerî Basımevi, İstanbul 1953.
- Ortaylı, İlber, II. Abdülhamid Döneminde Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara 1981.
- Sabancı, Zeynep, “Kışladan Araziye: 1910 Osmanlı Sonbahar Manevrası”, Osmanlı Bilimi Araştırmaları , 21, 2, 2020.
- Sabancı, Zeynep, Osmanlı Askeri Teknolojisi ve Silahlanma Politikası, 1870-1918, T.C Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Ana Bilim Dalı, (Doktora Tezi), Mersin 2016.
- Şakul, Kahraman; “Yeni Askeri Tarihçilik”, Toplumsal Tarih, Sayı 198, 2010, s. 31-36.
- Yıldız, Gültekin, Neferin Adı Yok, Kitap Kitabevi, İstanbul 2009.
- Turan, Kemal, Türk-Alman Eğitim İlişkilerinin Tarihi Gelişimi, Ayışığı Kitapları, İstanbul, 2000, s. 148.
- Wallach, Jehuda L., Bir Askeri Yardımın Anatomisi, Türkiye’de Prusya-Alman Askeri Heyetleri 1835-1919, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1985