ADANA TARİHİNDE BASINDA ÖNCÜ BİR GİRİŞİM: RESİMLİ ADANA GAZETESİ (1926-1928)

Yıl 2023, Cilt: 42 Sayı: 73, 371 - 382, 31.03.2023

Murat Kütükçü

https://doi.org/10.35239/tariharastirmalari.1234263

Öz

Belirli bir dönemde yayın yapmış gazete, dergi, yıllık ya da almanak gibi eserler, döneminin özelliklerini yansıtan temel danışma kaynakları olarak anılmaktadır. Ulusal ve yerel basın diye kategorize edilen bu danışma kaynakları, yayınlandıkları bölge, kasaba ya da şehirdeki insanları ilgilendiren haber ve yorumlara yer vererek onları bilgilendirmeyi amaç edinmiştir. Günlük, haftalık, aylık, üç ayda bir, yılda iki kez veya yılda bir kez gibi bir yayın periyodunu izleyen bu bilgi kaynakları, öykündüğü amaçlara uygun olarak yayın hayatını sürdürmüşlerdir. Osmanlı’dan Cumhuriyete yayınlanan tüm gazete ve dergiler arasında, içeriği ve adıyla dikkat çekici bir yayın türü diğerlerinden ayrılmıştır; resimli gazete ve dergiler. Resimli İstanbul Dergisi ve Resimli İstanbul Haftası’ndan sonra yayınlanan ilk resimli gazete Resimli Adana Gazetesi’dir. Yapılan çalışmalardan 21 Nisan 1926 tarihinde yayın hayatına başladığı anlaşılan gazetenin tüm araştırmalara rağmen şu ana kadar elde edilebilen 1. yıl 2. sayısı incelemeye alınmıştır. İncelemede; gazetenin her sayfası tek tek çözümlenip anlatılıp, aynı zamanda görsel öğelere de yer verilerek yazınsal anlatımın canlı tutulmasına odaklanılmıştır. Bu bağlamda; Adana bölgesiyle ilgili daha önce bilinmeyen bir gazetenin günümüze uyarlanarak aktarımının sağlandığı bu çalışma ile, bahse konu dönemin süreci ve tarihinin anlaşılmasına yarar sağlayabilme amacı güdülmüştür. Ancak bu vesileyle gelecek nesillere bilgi aktarılarak katkı sunulabileceği değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Adana, Resimli Gazete, Cumhuriyet, Gazete, Basın Tarihi

A PIONEERING INITIATIVE IN THE PRESS IN THE HİSTORY OF ADANA: THE ILLUSTRATED ADANA NEWSPAPER (1926-1928)

Öz

Works such as newspapers or magazines are published in a certain period are referred to as the main sources of information reflecting the characteristics of the period. These advisory resources aim to inform them by including news and comments that concern people in the region where they are published. Among all the newspapers and magazines published from the Ottoman Empire to the Republic, a remarkable type of publication with its content and name was distinguished from the others: illustrated newspapers and magazines. The first illustrated newspaper published after the Illustrated Istanbul Magazine and the Illustrated Istanbul Week is the Illustrated Adana Newspaper. The newspaper started its publication life on May 1, 1926. Despite all the researches, the 1st year 2nd issue, which has been obtained so far, has been examined. In the review; each page of the newspaper was analyzed and explained one by one. With this study, in which a previously unknown newspaper about the Adana region is adapted and transferred to the present, it is aimed to benefit from the understanding of the process and history of the period in question. However, it is considered that this opportunity can be contributed by transferring information to future generations.

Anahtar Kelimeler

Adana, The Illustrated Newspaper, Republic, Newspaper, Press History

Kaynakça

• Değirmenci, G., Adana Basın Tarihi (1873-2000), Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir 2019. http://www.osmanlicagazeteler.org/Sayfa.php?il=Adana&GazeteID=Resimli%20Adana (Erişim tarihi:19.12.2022) Özdemir, M., “Osmanlı’dan Günümüze Dergiler ve Dergicilik”, Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, S. 1, 2013, s. 7-58. Resimli Adana Gazetesi, Yıl 1, S. 2, 1.5.1926. Tevfik, İ., Adana Vilayeti Matbuatı, T.C. Hariciye Vekaleti Matbaası, Neşriyat No:67, Ankara 1932. Ural, S.-Soyer, N., “Atatürk Dönemi Adana’da Yerel Basın (1923-1938)”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Si 10, 2012, s. 165-204. Yurt Ansiklopedisi, “Yerel Yayın Organları”, C. 1, Anadolu Yay., İstanbul 1981.