Post-Kemalist Bir Tezin Kritiği: Korporatizm-Kemalizm Tartışması

Yıl 2023, Cilt: 42 Sayı: 75, 23 - 42, 29.10.2023

Lemi Atalay

https://doi.org/10.35239/tariharastirmalari.1360293

Öz

Kemalizm, ortaya çıktığı 1930’lardan bu yana sıklıkla farklı ideolojilerle karşılaştırılmış ve bazılarıyla da özdeşleştirilmiştir. Bu özdeşleştirme girişimlerden biri de korporatizme yönelik olmuş ve Kemalizm’in sınıfsız bir toplum kurma hayali, sınıf yerine mesleklere önem vermesi, dayanışmacılığı ön plana çıkarması, devletçi otoriter politikalar gütmesi gibi özellikleri doğrultusunda korporatizme benzeştiği ileri sürülmüştür. Bu çalışmada bu savların ne ölçüde geçerli olduğu sorusundan hareket edilerek, Kemalizm’in korporatizme hangi yönlerden benzediği, hangi yönlerden ayrıldığı gibi hususlar açıklanmış ve Kemalizm’in siyasal ideolojiler içerisindeki konumlandırılması yapılmaya çalışılmıştır. Karşılaştırmalı bir yöntemi benimseyen bu çalışmanın korporatizm kısımlarında, kaynak olarak daha çok konu üzerine yapılan araştırma eserlerinden yararlanılırken, Kemalizm kısımlarında ise parti programları ve Atatürk’ün Medeni Bilgiler kitabı gibi birincil kaynaklardan faydalanılmıştır. Bu bağlamda yapılan incelemeler sonucu, Kemalizm ile korporatizm arasında bir özdeşleştirme kurulmasının yerinde olmadığı ve Kemalizm’in özgün bir ideoloji olduğu tespitinde bulunulmuştur. Ayrıca Kemalizm ile bir benzerlik kurulacaksa bunun solidarizm ya da cumhuriyetçilik düşünceleri ile kurulmasının daha yerinde olacağı savunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kemalizm, korporatizm, solidarizm, devletçilik, halkçılık

Kaynakça

• Atalay, L. (2021). “Mihail Manoilescu: A Pioneer Thinker About the Uniqueness of the Kemalist Single Party”, Transylvanian Review, C. 30, S. 1, 2021, s. 118-131. Atatürk, M. K. (2003). Medeni Bilgiler, Örgün Yayınevi, İstanbul. Aytürk, İ-Esen, B. (2022). Post-Post-Kemalizm: Türkiye Çalışmalarında Yeni Arayışlar, İletişim Yayınları, İstanbul. Aytürk, İ. (2022). “Post-Post-Kemalizm: Yeni Bir Paradigmayı Beklerken”, Post-Post-Kemalizm: Türkiye Çalışmalarında Yeni Arayışlar, İletişim Yayınları, İstanbul, s. 23-48. Durmaz, M. N. (2008). “Bir İdeolog Bir İdeoloji: Recep Peker ve Korporatizm”, Amme İdaresi Dergisi, C. 41, S. 2, s. 161-184. Erdem, D. F. (2007). Korporatizm ve Türkiye’de Tek Parti Yönetimi (1930-1945), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara. Ersanlı-Behar, B. (1992). İktidar ve Tarih, Afa Yayınları, İstanbul.