Türkiye’de “Köy Enstitüleri” Konusunda Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Nicelik ve Nitelik Yönleriyle Değerlendirilmesi II (2010-2015)

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 222 - 239, 24.12.2021

Nurgün Koç

Öz

Köy Enstitüleri erken Cumhuriyet döneminin, kırsal kesimde yaşayan vatandaşların eğitim yoluyla kalkındırılmasına yönelik özgün kurumlarıdır. Bu kurumlar kuruluş aşamasından günümüze değin eğitim, köy-köycülük, ekonomik ve sosyal kalkınma ve Cumhuriyet’in getirdiği yeni siyasal yapılanmanın kırsal kesime ulaştırılması yönleriyle ilgi çekmeye devam etmektedir. Köy Enstitüleri ile ilgili özellikle mezun olanlar tarafından pek çok yayın yapılmıştır. Akademik anlamda Türkiye’deki Köy Enstitüleri ilk kez yabancı bir araştırmacı, Fay Kirby tarafından 1962 yılında Columbia Üniversitesi’nde Doktora tezi olarak incelenmiştir. Türk akademisinin lisansüstü seviyede konuyu ele alması ise tespit edebildiğimiz kadarıyla 1977 yılında Hüseyin Akyüz tarafından hazırlanan Doktora tezi ile olmuştur. Uzun süre Köy Enstitüleri ile ilgili akademik çalışmalara çok rastlanmazken bu çalışmaların 2000’li yılların başından itibaren artmaya başladığı, özellikle 2010 yılından itibaren de önemli bir ivme kazandığı görülmektedir. Köy Enstitüleri’ni Doktora seviyesinde inceleyen bir akademisyen olarak nicelik yönüyle önemli bir artış kaydetmiş olan Enstitüler ile ilgili tezlerin nitelik özelliklerinin de ortaya konması; popüler bir konu olan ve genel olarak ideolojik yaklaşım sergilenen Köy Enstitüleri’nin, ele alınan tezlerde de benzer popüler ve ideolojik yaklaşımın bir aracı haline gelip gelmediklerinin irdelenmesi, araştırmanın temel amaçlarını oluşturmuştur. Tespit edilen 104 civarındaki tezin makale formatındaki bir yayında tek seferde ele alınması mümkün olmadığından başlangıçtan 2010 yılına kadar lisansüstü seviyede gerçekleştirilen akademik çalışmalar aynı dergide yayınlanmıştır. Burada aynı çalışmanın devamı olarak 2010 ile 2015 yılları arasındaki lisansüstü seviyede hazırlanan tezler nicelik ve nitelik yönüyle değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Köy Enstitüleri, etik, doktora tezi

Evaluation of the Postgraduate Thesis of Concerning “Village Institutes” Made in Turkey of Quantity and Quality Aspects II (2010-2015)

Öz

Village Institutes are the original institutions of the early Republican period for the development of rural citizens through education. These institutions continue to attract attention from the establishment stage to the present day in terms of education, village-villageism, economic and social development and the delivery of the new political structure brought by the Republic to the rural areas. Many publications have been made about Village Institutes, especially by graduates. In academic terms, Village Institutes in Turkey were first studied by a foreign researcher, Fay Kirby, in 1962 as a PhD thesis at Columbia University. As far as we can determine, the Turkish academy's handling of the subject at the graduate level was with the PhD thesis prepared by Hüseyin Akyüz in 1977. While there were not many academic studies on Village Institutes for a long time, it is seen that these studies started to increase from the beginning of the 2000s and gained a significant momentum especially from 2010 on. As an academician who studies Village Institutes at the doctoral level, revealing the qualitative characteristics of the theses related to the Institutes, which has achieved a significant increase in terms of quantity; The main aims of the research are to examine whether the Village Institutes, which is a popular subject and generally exhibited an ideological approach, have become a tool of a similar popular and ideological approach in the theses discussed. Since it is not possible to deal with around 104 theses in an article format at once, academic studies carried out at the graduate level from the beginning until 2010 were published in the same journal. Here, as a continuation of the same study, the theses prepared at the graduate level between 2010-2015 were evaluated in terms of quantity and quality.

Anahtar Kelimeler

Village Institutes, Doctoral Thesis, Master Thesis, Research Ethics, History of Education.

Kaynakça

• Koç, N. (2013). Türk kültür tarihi içerisinde köy enstitüleri. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Koç, N. (2020). Türkiye’de “köy enstitüleri” konusunda yapılmış lisansüstü tezlerin nicelik ve nitelik yönleriyle değerlendirilmesi (2010’a kadar). Tarihyazımı. 2(1),13-36.