Öz
In our age, states need strong and qualified armed forces in order to ensure their security and to be a deterrent force in their regions. The most important element of the armed forces, on the other hand, is a qualified manpower and the air force with modern weapons. Air power usage concepts have developed by undergoing many changes since Turkish-Italian War, when the aircraft was first seen in the operational area. Detecting, diagnosing and destroying its target by a high-tech aircraft takes place within minutes and maybe seconds. The effectiveness of air power is directly proportional to the high-tech systems used, as well as the qualified manpower using these systems. Turkish Air Force with their qualified manpower and weapon-systems are among the a few forces that can carry out successful operations anywhere in the World. The Cyprus Peace Operation, which was the first important operation carried out by the Turkish Air Force immediately after the transition to jet technology, has a special place and importance in the Turkish air warfare history, as it was an operation in which the tactics and strategies used were developed and valuable experience was gained. The Cyprus Peace Operation, the first comprehensive operation in which the Turkish Armed Forces participated after the Korean War, is full of lessons to be learned. It is of invaluable importance to reflect the experiences gained from the events at every stage, from the planning phase to the execution of the operation, to the doctrines. One of the biggest lessons to be learned from the Cyprus Peace Operation, which was carried out jointly by the Land, Navy and Air Forces, was to focus on is the education of the human factor using these systems and the level of combat readiness. The most important factor in education is exercises, which mean learning and applying what has been learned. In this context, based on the principle of "Train How You Will Fight", methods, procedures and tactics should be developed as a continuous activity and their validity should be tested in exercises in order not to experience in the operational environment of the future the disruptions experienced in the past.
One of the biggest lessons learned from this operation is that the weapons and systems used in the defense industry has to be indigenous and national. Known by the producer country or another third country information of all the frequency and performance of an foreign origined electronic and the crypto systems may jeopardize the confidentiality and success of the operation in wartime.
Experiences gained in the field of operations are of great importance, experiences written in blood. It is considered that the lessons learned from the past will contribute to the future air power usage processes, from planning to execution, by importing the experiences gained in the Cyprus Peace Operation into existing doctrines.
Kaynakça
- Arı, K. (2011). 1974 Kıbrıs Barış Harekâtında Türk Hava Kuvvetlerinin Psikolojik Harbe Katkıları. Ankara: Hava Kuvvetleri Yüzüncü Yıl Sempozyumu.
- Artuç, İ. (1989). Kıbrıs’ta Savaş ve Barış. İstanbul: Kastaş Yayınları.
- Atun, A. Fikret. (1999). İkinci Kıbrıs Seferi 1974. İstanbul: Harp Akademileri Komutanlığı Yayınları.
- Başara, L. ve Güvenç, S. (2022). Kıbrıs için Havalandılar “G-Günü,” İstanbul: Kronik Kitap.
- Başbakanlık Kararlar Daire Başkanlığı. (1974, 23 Temmuz). BM Güvenlik Konseyi'nin aldığı karara uyularak, Kıbrıs'ta uygulanmaya başlanan ateşkese ilişkin andlaşma konularının görüşülmesi için Dışişleri Bakanı Turan Güneş başkanlığında Cenevre'ye heyet gönderilmesi. (318 - 49 – 10). T.C. Cumhurbaşkanlığı Arşivi.
- Başbuğ, İ. (2016) Unutulan Ada Kıbrıs. İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
- Birand, M.A. (1985)..30 Sıcak Gün. İstanbul: Milliyet Yayınları.
- Evcil, C. (1999). Yavru Vatan Kıbrıs’ta Zaferin Hikâyesi. Ankara: Genelkurmay Yayınevi.
- Eruç, C. (2014). Ceride. İstanbul: Cinus Yayınları.
- Gökhan, R. (2004). Kıbrıs Barış Harekâtında İlginç Olaylar. Ankara: Yeni Avrasya Yayınları.
- Gürcan, İ. (2013). Kıbrıs Barış Harekâtı ve Ötesi, İstanbul: Kastaş Yayınları.
- Hava Harp Akademisi Komutanlığı. (2009). Geçmişten Günümüze Hava Gücünün Kullanılması, İstanbul: Harp Akademileri Basımevi.
- Kürşad, F., Altan, M.H., Egeli, S. (1978). Kıbrıs’ta Yunan Emperyalizmi. İstanbul: Kutsun Yayınevi.
- Manizade, D. (1975). Kıbrıs Dün Bugün Yarın. İstanbul:
- Mütercimler, E. (2000) Satılık Ada Kıbrıs. İstanbul: Alfa yayınları.
- Özdemir, A. (2011). 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı Kapsamına Türk Hava Kuvvetleri Tarafından İcra Edilen Hava Harekâtı ve Görevleri Üzerine Bir değerlendirme. Ankara: Hava Kuvvetleri Yüzüncü Yıl Sempozyumu.
- Sarıca, M., Teziç, E., Eskiyurt, Ö. (1975) Kıbrıs Sorunu. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını.
- Sever, M. (2012). 20 Temmuz 1974 Kıbrıs Bitmeyen Gece. İstanbul: Kastaş Yayınları.
- Tarakçı, M. (2010). Kıbrıs Barış Harekâtı. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
- Toluner, S. (1977). Kıbrıs Uyuşmazlığı ve Milletlerarası Hukuk. İstanbul:
- Unites States Air Force.(1997). Air Force Doctrine Document.
- Vatan. (1959, 7 Şubat). Zürih görüşmeleri dün resmen başladı. Vatan, s.2-3.
- Yirmi Temmuz Barış Harekâtı ve Süreci.”(2020). https://www.kibrispostasi.com.
Öz
Çağımızda devletler güvenliklerini temin etmek ve bölgelerinde caydırıcı bir güç olabilmek maksadıyla güçlü ve nitelikli silahlı kuvvetlere ihtiyaç duymaktadırlar. Silahlı kuvvetlerin en önemli unsurunu ise her bakımdan nitelikli bir insan gücü ve modern silahlara sahip hava kuvvetleri oluşturmaktadır. Hava gücü kullanım konseptleri, uçağın harekât alanında ilk olarak görüldüğü Trablusgarb Savaşı’ndan günümüze kadar birçok değişikliklere uğrayarak gelişmiştir. Yüksek teknoloji ürünü olan uçağın hedefini tespit, teşhis ve imha etmesi dakikalar ve belki de saniyeler içerisinde gerçekleşmektedir. Hava gücünün etkinliği, kullanılan yüksek teknoloji ürünü sistemlerin yanı sıra, bu sistemleri kullanacak nitelikli insan gücü ile doğru orantılıdır. Türk Hava Kuvvetleri bugün sahip olduğu nitelikli insan gücü ve silah-sistemleriyle Dünya’nın herhangi bir yerinde başarılı harekâtlar icra edebilen sayılı kuvvetler arasında yer almaktadır. Türk Hava Kuvvetleri’nin jet teknolojisine geçişinin hemen ardından icra ettiği ilk önemli harekât olan Kıbrıs Barış Harekâtının, kullanılan taktik ve stratejilerin geliştirildiği ve çok kıymetli tecrübelerin elde edildiği bir harekât olmasından dolayı Türk hava harp tarihinde ayrı bir yeri ve önemi bulunmaktadır. Kore Savaşı’ndan sonra Türk Silahlı Kuvvetleri’nin katıldığı ilk kapsamlı harekât olan Kıbrıs Barış Harekâtı alınması gereken derslerle doludur. Planlama safhasından, harekâtın icrasına kadar her safhada yaşanan olaylardan elde edilen tecrübelerin doktrinlere yansıtılması paha biçilmez bir önemi haizdir. Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri tarafından müşterek olarak icra edilen Kıbrıs Barış Harekâtından çıkarılacak en büyük derslerin başında insan gücünün eğitimi ve harbe hazırlık seviyesi gelmektedir. Eğitimde en önemli faktör öğrenme ve öğrendiğini tatbik etme anlamına gelen tatbikatlardır. Bu kapsamda, “Nasıl Savaşacaksan O Şekilde Eğitim Yap” ilkesinden hareketle geleceğin harekât ortamında, geçmişte yaşanan aksaklıkları bir daha yaşamamak için sürekli bir faaliyet olarak yöntem, usul ve taktikler geliştirilmeli ve tatbikatlarda geçerlilikleri denenmelidir.
Bu harekâttan alınan en büyük derslerden biri de savunma sanayiinde kullanılan silah ve sistemlerin yerli ve millî olması zorunluluğudur. Yabancı menşeli elektronik bir sistemin tüm frekans ve performans bilgileri ile kullanılan kripto sistemlerinin üretici ülke ya da diğer bir üçüncü ülke tarafından bilinmesi savaş zamanında harekâtın gizliliği ve başarısını tehlikeye atabilmektedir.
Harekât alanında elde edilen tecrübeler çok büyük önemi haiz, kanla yazılan tecrübelerdir. Kıbrıs Barış Harekâtında elde edilen tecrübelerin mevcut doktrinlere ithal edilmesiyle geçmişten alınan derslerin planlamadan icraya kadar geleceğin hava gücü kullanım süreçlerine katkı sağlayacağı öngörülmektedir.
Kaynakça
- Arı, K. (2011). 1974 Kıbrıs Barış Harekâtında Türk Hava Kuvvetlerinin Psikolojik Harbe Katkıları. Ankara: Hava Kuvvetleri Yüzüncü Yıl Sempozyumu.
- Artuç, İ. (1989). Kıbrıs’ta Savaş ve Barış. İstanbul: Kastaş Yayınları.
- Atun, A. Fikret. (1999). İkinci Kıbrıs Seferi 1974. İstanbul: Harp Akademileri Komutanlığı Yayınları.
- Başara, L. ve Güvenç, S. (2022). Kıbrıs için Havalandılar “G-Günü,” İstanbul: Kronik Kitap.
- Başbakanlık Kararlar Daire Başkanlığı. (1974, 23 Temmuz). BM Güvenlik Konseyi'nin aldığı karara uyularak, Kıbrıs'ta uygulanmaya başlanan ateşkese ilişkin andlaşma konularının görüşülmesi için Dışişleri Bakanı Turan Güneş başkanlığında Cenevre'ye heyet gönderilmesi. (318 - 49 – 10). T.C. Cumhurbaşkanlığı Arşivi.
- Başbuğ, İ. (2016) Unutulan Ada Kıbrıs. İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
- Birand, M.A. (1985)..30 Sıcak Gün. İstanbul: Milliyet Yayınları.
- Evcil, C. (1999). Yavru Vatan Kıbrıs’ta Zaferin Hikâyesi. Ankara: Genelkurmay Yayınevi.
- Eruç, C. (2014). Ceride. İstanbul: Cinus Yayınları.
- Gökhan, R. (2004). Kıbrıs Barış Harekâtında İlginç Olaylar. Ankara: Yeni Avrasya Yayınları.
- Gürcan, İ. (2013). Kıbrıs Barış Harekâtı ve Ötesi, İstanbul: Kastaş Yayınları.
- Hava Harp Akademisi Komutanlığı. (2009). Geçmişten Günümüze Hava Gücünün Kullanılması, İstanbul: Harp Akademileri Basımevi.
- Kürşad, F., Altan, M.H., Egeli, S. (1978). Kıbrıs’ta Yunan Emperyalizmi. İstanbul: Kutsun Yayınevi.
- Manizade, D. (1975). Kıbrıs Dün Bugün Yarın. İstanbul:
- Mütercimler, E. (2000) Satılık Ada Kıbrıs. İstanbul: Alfa yayınları.
- Özdemir, A. (2011). 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı Kapsamına Türk Hava Kuvvetleri Tarafından İcra Edilen Hava Harekâtı ve Görevleri Üzerine Bir değerlendirme. Ankara: Hava Kuvvetleri Yüzüncü Yıl Sempozyumu.
- Sarıca, M., Teziç, E., Eskiyurt, Ö. (1975) Kıbrıs Sorunu. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını.
- Sever, M. (2012). 20 Temmuz 1974 Kıbrıs Bitmeyen Gece. İstanbul: Kastaş Yayınları.
- Tarakçı, M. (2010). Kıbrıs Barış Harekâtı. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
- Toluner, S. (1977). Kıbrıs Uyuşmazlığı ve Milletlerarası Hukuk. İstanbul:
- Unites States Air Force.(1997). Air Force Doctrine Document.
- Vatan. (1959, 7 Şubat). Zürih görüşmeleri dün resmen başladı. Vatan, s.2-3.
- Yirmi Temmuz Barış Harekâtı ve Süreci.”(2020). https://www.kibrispostasi.com.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türkiye Cumhuriyeti Tarihi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |
