The Effect Of “Lahn” (Solecısm) On Language Studies

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 4, 595 - 606, 30.12.2020

Turan Bahşi

https://doi.org/10.30622/tarr.818519

Cited By: 1

Öz

In this article the effect is examined of solecisms (Lahn) that appears in the society by together living of Arabians and non-Arabians and pervades in time, on studies made in the field of Arabic language. The mistakes which are seen in daily speakings especially while reading the Qur’an, impelled scholars to study for the purpose of providing the correct usage of the language. These actions can be lined up as taking steps aimed at improving the Arabic writing, determination of grammar rules. In addition, the widespread of solecisms in cities has also affected the activities aimed at identifying the authentic language material. The linguists applied to the tribes where the Bedouin lived, where the original form of the language was preserved. Although solecism was a reason for these actions, the final cause of these studies was to chain the Arabic language, the language of the Qur’an. Besides the actions being talked of, aims like pointing to solecisms and creating disparity by writing separate works subjecting solecism in the Arabic Literature had also a strong influence on the society.

Anahtar Kelimeler

Solecism (Lahn), Grammar, Grammar Mistakes, Arabic Language, Word Collection

Arapçada “Lahn”ın İlk Dönem Dil Çalışmalarına Etkisi

Öz

Bu makalede Arapların, acemle (Arap olmayan halkla) bir arada yaşamaya başlamalarıyla birlikte toplumda ortaya çıkan ve zamanla yaygınlaşan dil hatalarının (lahn’ın) Arap dili alanında yürütülen çalışmalar üzerindeki etkisi incelenmektedir. Günlük konuşmalarda ve özellikle Kur’ân tilâvetinde yapılan dilsel hatalar, ilim adamlarını dilin doğru kullanımını sağlamak amacıyla birtakım tedbirler almaya sevk etmiştir. Bu önlemlerin arasında Arap yazısının geliştirilmesine yönelik atılan adımlar ve gramer kurallarını tespit etmek üzere yürütülen çalışmalar bulunmaktadır. Ayrıca dil kullanımına dair hataların şehirlerde yaygınlaşması, sahih dil malzemesini tespit etmeye yönelik çabaları da etkilemiştir. Dilciler, dilin orijinal şeklinin korunduğu bedevîlerin yaşadığı kabilelere müracaat etmişlerdir. Söz konusu faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde lahn bir sebep olmakla birlikte, bahsedilen dil çalışmalarının temel amacının lahn’ı önlemek olmadığı; bunun yerine nihaî gayenin Kur’ân dili olan Arapça’nın kayıt altına alınması olduğu gözlemlenmektedir. Öte yandan Arap edebiyatında lahn’ı konu edinen müstakil eserler yazımında ise dil kullanımında yapılan hatalara doğrudan dikkat çekmek ve bu konuda toplumda farkındalık oluşturmak gibi bir amaç taşındığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Nahiv İlmi, Lahn, Arap Dili, Gramer hataları, Kelime derleme

Kaynakça

• Halil b. Ahmed, el-Ferâhîdî, Kitâbu’l-‘ayn, thk. Mehdî el-Mahzûmî, İbrâhîm es-Sâmerrâ’î, Beyrut 1988.
• İbnu’l-Enbârî, Ebû Bekr Muhammed b. el-Kâsım, Kitâbu’l-ezdâd, thk. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrâhîm, el-Mektebetu’l-‘Asriyye, Beyrut 1987.
• İbnu Fâris, Ebu’l-Hüseyn Ahmed, Mu‘cemu mekâyîsi’l-luğa, thk. Abdusselâm Muhammed Harun, Dâru’l-Fikr, yy. 1979 .
• Karabela, Nevin, “Arapçada Dil Hataları ve Kisâî’nin Mâ Telhanu Fîhi’l-Âmme’si Üzerine”, Nüsha: Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, 2011, cilt: XI, sayı: 32, s. 93-104.
• İbn Cinnî, Ebu’l-Feth Osman, el-Hasâis, nşr. Muahmmed Alî en-Neccâr, Mektebetü’l-İlmiyye, Beyrut, 1952.
• İbn Haldûn, Ebû Zeyd Veliyyüddîn Abdurrahmân b. Muhammed, Mukaddimetü İbn Haldûn, thk. Abdullâh Muhammed ed-Dervîş, Dâru’l-Belhî, Dımaşk 2004.
• Ebu’t-Tayyib el-Lugavî, Abdülvâhid b. Alî, Merâtibu’n-nahviyyîn, thk. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrâhîm, el-Mektebetu’l-‘Asriyye, Beyrut 2009.
• Bulut, Ali, “Sözlü Gelenekten Yazılı Geleneğe Geçiş ve Bunda Kur’ân’ın Etkisi”, İslam Öncesi Araplarda Dil ve Edebiyat, Edt. Mustafa Çağrıcı, Kuramer Yayınları, İstanbul 2019.