Kaynak Mobilizasyon Kuramı Çerçevesinde Yehova Şahitlerinin Üye Kazanma Yöntemlerinin Tespiti ve Değerlendirilmesi (Antalya Örneği)

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 5, 1272 - 1292, 31.12.2021

Salih Emre Karayel , Ali Albayrak

https://doi.org/10.30622/tarr.1022514

Öz

Yeni dini hareket (YDH)’ler kavramı, genellikle 1950’li yıllardan itibaren farklı inanç, ibadet, yaşam tarzı ve ideolojileriyle ortaya çıkan dini grupları ifade etmek için kullanılmaktadır. Özellikle dinin toplum hayatındaki işlevinin sona erdiğinin düşünüldüğü bir devirde çeşitli sebep ve amaçlarla ortaya çıkan bu oluşumlar, sosyal ve dini yaşamda var olan etkisini sadece içinden çıktığı toplumlarda değil, dünyanın pek çok ülkesinde de hissettirmeyi başarmıştır. Post-modern dünyada modern ve modern öncesi dönemin kutsallarını da bünyesinde barındıran Yeni Din Hareketlerin seküler dünyanın beğeni ve kaygılarını da göz önünde tutarak bireylerin manevi hazlarını tatmin etme amacı güttüğü görülmektedir. Son yıllarda başta sosyolog ve teologların dikkatini çekmeyi başaran yeni dini hareketler birçok araştırmacının üzerinde çalıştığı konular arasında yer almaktadır. 

Bu oluşumlardan birisi olan Yehova Şahitleri 19. yüzyılın sonlarına doğru Amerika Birleşik Devletleri’nde Mesih İsa’nın yeniden dünyaya geleceğini iddia eden Adventizm akımı içinden çıkan dini bir gruptur. Yehova Şahitlerinin gerek teşkilat yapısında gerekse inanç sistemindeki temel özelliklerin Hristiyanlığın yerleşik öğretilerinden farklılık arz ettiği görülmektedir. Bu sebeple araştırmacılar Yehova Şahitlerini yeni dini hareketler kategorisi içerisinde değerlendirmiştir. Hiyerarşik bir yapıya sahip olan ve en nihayetinde kesin emirleri Yönetim Kurulu’ndan alan Şahitler buradan gelen emirleri Tanrı'nın emri olarak algılamakta ve Dünya’nın her yerinde bu emirleri uygulamaya çalışarak buna göre faaliyetlerini yürütmektedirler. Yehova Şahitleri yeryüzünde Tanrı’nın hâkim olacağı bir teokratik devlet modelini savunduğu için hiçbir devletin otoritesini tanımamaktadır. Teşkilat, üyelerinden mensubu oldukları milletlerin kurucu değerlerine ve kişilerine göstereceği en küçük olumlu hissiyatı putperestlik ve isyan olarak görmektedir. Tüm dünyada çeşitli yönleriyle tartışılan bu yeni ve alternatif oluşumun ülkemizde de faaliyetleri bulunduğu bilinmektedir. 

Yehova Şahitlerinin ülkemizde en yoğun faaliyette bulunduğu illerden birisi de Antalya’dır. Yehova Şahitlerinin bu bölgede yoğun faaliyette bulunmalarının başlıca sebebi Antalya ilinin turizm merkezi olması ve yabancı uyruklu kişilerin de bu bölgeyi tercih etmesidir. Ayrıca yakın geçmiş zamanda faaliyetleri sebebiyle hakkında açılan davalarda beraat kararının verilmiş olması teşkilata daha rahat etme hareket imkânı sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Yeni Dini Hareketler,, Yehova Şahitleri,, Kaynak Mobilizasyon,, Misyonerlik,

Detection and Evaluation of Recruitment Methods of Jehovah’s Witnesses in The Framework of Resource Mobilization Threory (Example of Antalya)

Öz

The concept of new religious movements (NRM) is generally used to express religious groups that have emerged with different beliefs, worship, lifestyles and ideologies since the 1950s. These formations, which emerged for various reasons and purposes, especially in a period when it was thought that the function of religion in social life was over, He succeeded in making his influence felt in social and religious life not only in the societies he came from, but also in many countries of the world. In the post-modern world, it is seen that the New Religious Movements, which also contain the sanctities of the modern and pre-modern era, aim to satisfy the spiritual pleasures of individuals by taking into account the tastes and concerns of the secular world. In recent years, new religious movements, which have managed to attract the attention of sociologists and theologians, are among the subjects that many researchers are working on.

One of these formations, Jehovah's Witnesses is a religious group that emerged from the Adventist movement in the United States towards the end of the 19th century, claiming that Jesus Christ would be reborn. It is seen that the basic features of Jehovah's Witnesses both in their organizational structure and in their belief system differ from the established teachings of Christianity For this reason, researchers have evaluated Jehovah's Witnesses in the category of new religious movements.Witnesses, who have a hierarchical structure and ultimately receive strict orders from the Governing Body, perceive the orders coming from it as God's orders and try to implement these orders all over the world and carry out their activities accordingly. Jehovah's Witnesses do not recognize the authority of any state, as they advocate a model of a theocratic state in which God will rule the earth. The Organization considers the slightest positive feeling its members show towards the founding values and persons of the nations they belong to as idolatry and rebellion. It is known that these new and alternative formations, which are discussed in various aspects all over the world, also have activities in our country. 

One of the cities where Jehovah's Witnesses are active in our country is Antalya. The main reason why Jehovah's Witnesses are active in this region is that Antalya is a tourism center and foreign nationals also prefer this region. In addition, his acquittal from the lawsuits brought against him due to his activities in the recent past has provided the organization with a more comfortable movement. 

Anahtar Kelimeler

New Religious Movements,, Jehovah, Resource Mobilization,

Kaynakça

• Aydın, M. (2010). Türkiye'ye Yönelik Batı Kökenli Dini Cereyanlar. Konya: Nüve Kültür Merkezi Yayınları.
• Bird, F.B. and Westley,F.(1985). “The Economic Stragegies of New Religious Movement”, Sociological Analysis 46(2):157-170.
• Bilgin, V. (2020). “Din ve Toplumsal Sorunlar”. Din Sosyolojisi. K. Canatan ve M. Tekin (Ed.). Ankara: Bilimsel Araştırma Yayınları.
• Bodur, H. E. (2003). “Moonculuk Hareketi ve Türkiye'de Benzer Bir Yapılanmanın Sosyolojik Analizi". Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1) : 13-39.
• Cowan, D.E. (2007). “Teaching New Religious Movements on the World Wide Web”. D. G. Bromley ( Ed.) Teaching New Religious Movements, Oxford University Press, New York, 291-308.
• Dawson, L. L. (2003). Cults and New Religious Movements, Blackwell Publishing, Oxford.
• Dawson, L. L. & Hennebry, J. (2004). “New Religions and The Internet”. L. L. Dawson & D. E. Cowan (Eds). Religion Online Finding Faith on the Internet, Routledge, New York,159-160.
• Kirman, M. A. (2004).”Küresel Kült Savaşlarının Yapıldığı Meydan:Gençlik ve Aile”,Diyanet İlim Dergisi, 40(2):61:72.
• Kirman, M. A. (2010). Yeni Dini Hareketler Sosyolojisi, Ankara: Bileşik Yayınları.
• McCarthy, J. D. & Zald, M. N. (1977). “Resource Mobilization and Social Movements: A Partial Theory”, American Journal of Sociology, 82(6), 1212–1241.
• Mcluhan, M. ve Powers, B, R. (2001). “Global Köy”. (Çev. B. Ö. Düzgören), İstanbul: Scala Yayıncılık. Paşaoğlu, S. (2016). Tarih ve Öğretileriyle Yehova Şahitleri, İstanbul: GDK yayınları.
• Schaefer, R. T. (2013). Sosyoloji. (Çev. S. Coşar). İstanbul: Palme Yayıncılık.
• Stark, R. L. (2003). “Why Religious Movements Succeed or Fail: A Revised General Model”, Cults and New Religious Movements: A Reader, (Ed.). L. L. Dawson, Blackwell Publishing, Oxford, 259-270.
• Tanyu, H. (1980). Yehova Şahitleri, Ankara: DİB Yayınları.
• Tınaz, N. “Yehova Şahitleri”. TDV İslam Ansiklopedisi, C.XXXXIII, s. 391-396.
• Turan, S. ve Uzun, S.N. (2018).“Yeni Dini Hareketlerin Taraftar Kazanma Yöntemleri”. S. Turan ve F. Sancar (Ed.). Nedenler ve Niçinleriyle Yeni Dini Hareketler İstanbul: Metamorfoz Yayıncılık. s. 212-241.
• Tümer, G.(1983).”Yehova Şahitlerinin Mahiyeti veÜlkemizdeki Mer’i Hukuk Karşısındaki Durumu” İlahiyat Fakültesi Dergisi,26:491-548
• Tümer, G. (1996a). “Yehova Şahitlerinin İnanç Sistemi Nasıldır?”, Türkiye’de Misyonerlik Faaliyetleri, ss.79-83.
• Tümer.G. (1996b). “XIX. Yüzyılda Sömürgecilerin Destek Kuvveti Misyonerlik ve Yehova Şahitleri Gerçeği”, Türkiye’de Misyonerlik Faaliyetleri, ss.53-63.
• Yehova Şahitleri (2001). Türkiye' de Yehova' nın Şahitleri, İstanbul: Kule Kitapları.
• Uysal, A. (2009). Toplumsal Hareketler İçin Kaynak Yaratma ve Kullanma Stratejileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 217-238.
• Ünal, M. S.(2016).”Yeni Dini Hareketler ve İnternet .“ S. Turan ve F. Sancar (Ed.). Nedenler ve Niçinleriyle Yeni Dini Hareketler Metamorfoz Yayıncılık, İstanbul, 307-321.
• Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania .(2015).Gözcü Kulesi (1 Ocak 2014). Watchtower Bible and Tract Society of Britain, Germany.
• Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania .(2015).Gözcü Kulesi (1 Ağustos 2015). Watchtower Bible and Tract Society of Britain, Germany.
• Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania .(2017).God’s Kingdom’s Rule. Druck und Verlag: Wachtturm Bibelund Traktat-Gesellschaft, Selters/Ts., Germany.
• Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania .(2018).Bearing Thorough Witness” About God’s Kingdom Watchtower Bible and Tract Society of Britain, Germany.
• Yadsıman, H. (2005). “Yehova Şahitlerinin Teşkilat Yapısı ve Türkiye’deki Faaliyetleri(1)” Dokuz Eylül Fakültesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 21:193-221.
• Yadsıman, H. (2011). Yehova Şahitleri Tarihçe, Teşkilat İnanç İbadet ve Uygulamalar. İzmir: Tibvan Yayıncılık. “Yehova Şahitleri’nin Türkiye’deki Sayısı’’ https://www.jw.org/tr/yehovanin-sahitleri/dunya-capinda/TR/ (erişim tarihi:19/04/2020).
• “Yehova Şahitleri’nin Resmi İnternet Sitesi” https://www.jw.org/tr/ (erişim tarihi:19/04/2020).
• “Yehova Şahitleri’nin Yayınları” https://wol.jw.org/tr/wol/library/r22/lp-tk/t%C3%BCm-yay%C4%B1nlar (erişim tarihi: 16/04/2020). “Samsun’da Misyonerlik Yapan Özel Hastane”. http://www.akasyam.com/samsunda-misyonerlik-faaliyeti-yapan-ozel-hastane-147149/