Problems Encountered by Syrian Women in the Forced Migration Process and Social Change: The Case of Ankara Province

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 315 - 337, 23.03.2022

Halide Nur Özüdoğru Erdoğan

https://doi.org/10.30622/tarr.1065871

Öz

Migration is the movement of displacement from one place to another for economic, political or individual reasons. This displacement with migration is not only a spatial change, but also causes changes in the economic, political, social, cultural, legal and religious life of both the host and guest countries. After the mass actions that started in Tunisia in 2011 and called the Arab Spring, turmoil began to occur in Syria. With the civil war in Syria, hundreds of thousands of people immigrated from the country to save their lives. The migration of Syrians who were forced to migrate from their countries after the Syrian civil war is within the scope of forced migration in the literature. Forced migration is the collective displacement of people for survival, due to conflict, natural disasters, famine, epidemics, ethnic oppression, or other social, economic, and political reasons. Half of the Syrian population who migrated forcibly is women. This study deals with the religious life of Syrian women in Ankara, who have entered the process of rapid social change with migration and are still experiencing the different effects of this process. The aim of this research is to examine the demographic, economic and socio-cultural characteristics of Syrian women who migrated to Ankara and reside in the districts of Mamak, Altındağ, Yenimahalle, Keçiören, and the changes in their religious thoughts, attitudes and behaviors before and after migration. In this research, qualitative data collection methods such as observation, interview and document analysis were used. Data were collected through in-depth interviews and participatory observations. In-depth interviews were conducted with 20 Syrian women who had immigrated to Turkey and resided in Ankara. Interviews range from 45 minutes to 3 hours. In addition, some time was spent with the social group working in the field. As a result of the research, it was seen that forced migration had effects on the lives of female participants regarding their religious, social and cultural structures.

Anahtar Kelimeler

Migration, Women, Migrants, Family, Problems of Syrian Women.

Zorunlu Göçün Suriyeli Kadınların Dini Yaşamına Etkisi: Ankara Örneği

Öz

Göç, ekonomik, siyasi veya bireysel nedenlerle bir yerden başka bir yere yapılan yer değiştirme hareketidir. Göçle yaşanan bu yer değişimi, sadece mekansal bir değişme olmayıp hem ev sahibi hem de misafir ülkelerin ekonomik, politik, sosyal, kültürel, hukuki ve dini hayatın değişmesine neden olmaktadır. 2011 yılında Tunus’ta başlayan ve Arap Baharı olarak adlandırılan kitlesel eylemlerden sonra Suriye’de karışıklıklar yaşanmaya başlamıştır. Suriye’de yaşanan iç savaşla birlikte yüz binlerce insan canlarını kurtarmak için ülkeden göç etmiştir. Suriye iç savaşı sonrasında ülkelerinden göç etmeye mecbur bırakılan Suriyelilerin göçleri literatürde, zorunlu göç kapsamındadır. Zorunlu göç, insanların hayatta kalmak için çatışma, doğal afetler, kıtlık, salgın hastalık, etnik baskılar veya diğer sosyal, ekonomik ve siyasal nedenlerle topluca yer değiştirmesidir. Zorunlu olarak göç eden Suriye nüfusunun yarısını ise kadınlar oluşturmaktadır. Bu çalışma, göç ile birlikte hızlı sosyal değişim sürecine girmiş ve bu sürecin farklı etkilerini hala yaşayan Ankara’daki Suriyeli kadınların dinsel hayatlarını konu edinmiştir. Bu araştırmada amaç, Ankara’ya göç eden ve Mamak, Altındağ, Yenimahalle, Keçiören ilçelerinde ikamet eden Suriyeli kadınların, demografik, ekonomik ve sosyo-kültürel özelliklerini, göç öncesi ve sonrasında dini düşünce, tutum ve davranışlarında meydana gelen değişimleri incelemektir. Bu araştırmada, gözlem, görüşme ve döküman analizi gibi nitel veri toplama yöntemleri kullanılmıştır. Derinlemesine mülakatlar ve katılımlı gözlemler ile veriler toplanmıştır. Zorunlu olarak Türkiye’ye göç etmiş ve Ankara’da ikamet eden Suriyeli 20 kadınla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler, 45 dakika ile 3 saat aralığında değişmektedir. Ayrıca sahada bulunulan süre içerisinde çalışma yürütülen toplumsal grupla kısmi zaman geçirilmiştir. Araştırma sonucunda zorunlu göçün kadın katılımcıların hayatında dini, sosyal, kültürel yapılarına ilişkin etkiler meydana getirdiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Din Sosyolojisi, Göç, Kadın, Suriyeli Kadın, Suriyeli Kadın Sorunları.

Kaynakça

• Abuzer, C. (2011). Dinin toplumsal yaşam üzerindeki etkisi. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 26. 143-153. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/harranilahiyatdergisi/issue/26248/276467
• Akgül, M.(2002). Türkiye’ de Din ve Değişim, İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Akkır, R. (2019). Din, sosyalleşme ve toplumsal uyum Suriyeli mülteciler örneği, Şarkiyat, 11/2, 953-971. Erişim Adresi: https://doi.org/10.26791/sarkiat.575704.
• Berg, B.L., Lune, H.(2019). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. çev. Asım Arı. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Berger, P.L. (1995). Dini kurumlar, çev. Adil Çiftçi, D.E.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9, 425-465. Erişim Adresi: http://ktp.isam.org.tr/pdfdrg/D00036/1995_9/1995_9_CIFTCIA.pdf
• Bilgin, V. (2013). Din ve kültür, içinde: Din Sosyolojisi, editör: Mehmet Bayyiğit, Konya: Palet Yayınları.
• Castles, S., Miller, M.J. (2008). Göçler çağı: Modern dünyada uluslararası göç hareketleri, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Çapcıoğlu, İ.; Akın, M. ve Akyüz, N. (2018). Göç olgusunun dini ve toplumsal yansımaları: Kur’an’daki atıflar bağlamında. Journal of History Culture and Art Research, 7 (5), 596-605. doi:http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v7i5.1811.
• Çelik, C., Şahin, İ.(2006-2009). Kadın dindarlığı: Bir paradoksun söyledikleri, Toplum Bilimleri Dergisi, C.1-3, S.1-6, 141-166. Erişim Adresi: https://toplumbilimleri.com/sayi/6d93c25c-28fe-4a3b-9ba8-59c77e610875.pdf.
• Erkan, E. (2016). Suriyeli göçmenler ve dini hayat: Uyum, karşılaşma ve benzeşme. Gaziantep örneği. İlahiyat Akademi. 3(4), 1-35. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/ilak/issue/28571/304861.
• Eyüpoğlu, O., Yıldız, M. (2016). Kur’an’ı anlamaya yönelik literal ve kültürel yaklaşımların sosyal değişmeye uyum açısından işlevselliği, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (3): 163-198. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/mjss/issue/40505/485347.
• Francis, L.J. , Wilcox, C.(1998). Religiosity and femininity: do women really hold a more positive attitude toward christianty, Journal Fort He Scientific Study Of Religion, 37, 3, 462-469. Erişim Adresi: https://www.jstor.org/stable/1388053.
• Geçici Koruma Yönetmeliği. Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/10/20141022-15-1.pdf
• Güçlü, İ.(2019). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Nika Yayınevi.
• Göç İdaresi Başkanlığı. Erişim Adresi: https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638. yokk
• Hökelekli, Hayati (2012). İslam psikolojisi yazıları. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
• Kirman, M.A., Dölek, İ. (2020), Göç ve din: Disiplinlerarası bir yaklaşım, Ankara: Astana Yayınları.
• İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı, Türkiye’de Geçici Koruma, Erişim Adresi: https://www.goc.gov.tr/turkiye-de-gecici-koruma
• Okumuş, E.(2006). Toplumsal değişme ve din, İstanbul: İnsan Yayınları.
• Okumuş, E. (2020). Kadın dindarlığının sosyolojisi-Bir giriş denemesi, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 20 (1), 129-164, https://doi.org/10.33415/daad.666995.
• Pargament, K.(1990). God help me: Toward a theoretical framework of coping for the psychology of religion, Research in The Social Scientific Study of Religion, 2, 195-224.Erişim Adresi: https://link.springer.com/article/10.1007/BF00938065
• Sağır, Z.(2018). Suriyeli kadın mültecilerde kültürel uyum, ruh sağlığı ve din, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Subaşı, N.( 2001). Gündelik hayat ve dinsellik, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.2, 239-267. Erişim Adresi: http://isamveri.org/pdfdrg/D01732/2001_2/2001_2_SUBASIN.pdf
• Taştan, A. V. (2001). Göç, Sosyal Değişme ve Din. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19 (11) , 75-84. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/eruifd/issue/5973/79364
• Tekin, H.H. (2006). Nitel araştırma yönteminin bir veri toplama tekniği olarak derinlemesine görüşme, İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(13), 101-116. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusosyoloji/issue/521/4777.
• Yaralıoğlu, Y. (2019). Suriyeli sığınmacıların dini sosyalleşmesi (Kilis Örneği). Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Yaşar, B. (2019). Göçün dini ve sosyal hayat üzerindeki etkisi (Suriye göçü–Harran konteyner kent örneği), Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Şanlıurfa.
• Yeter, E. (2018). Suriyeli göçmen kadınların dini-kültürel kimlik oluşturmalarında yerel dini kültürün etkisi: Kahramanmaraş örneği, Antakiyat: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1, 1, 99-126. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/587650
• Yıldırım, A., Şimşek, H.(2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.