TÜRKİYE’NİN ULUSLARARASI ASKERİ HAREKÂT DENEYİMİ VE TERÖRLE MÜCADELEDE ASKERİ KAPASİTESİ

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 80 - 101, 14.06.2022

Hasan Acar Mustafa Pekcandanoğlu

Öz

Bu makalede, Türkiye’nin sahip olduğu uluslararası askeri harekât deneyimleri ve terörle mücadele kapasitesi analiz edilmiştir. Makalenin ilk bölümü, Türkiye’nin uluslararası askeri harekâtlarına mercek tutarak sırasıyla II. Dünya Savaşı, Kore ve Kıbrıs Barış Harekâtı’nı incelemektedir. Bu askeri harekâtlarda Türkiye’nin hangi askeri hamleleri yaptığı ve bu hamlelerin ortaya çıkardığı sonuçlar makalenin ilk bölümü içerisinde yer almaktadır. Makalenin ikinci bölümünde, Türkiye’nin 1980’li yıllardan bu yana terör örgütü PKK ile olan mücadelesine yer verilmiştir. Kürdistan İşçi Partisi (PKK: Partîya Karkerên Kurdistanê) ve Kürdistan Topluluklar Birliği (KCK: Koma Civakên Kurdistanê)’nın kuruluşu, Çelik Harekâtı, Çekiç Harekâtı ve Güneş Harekâtı hakkında bilgiler verilerek Türkiye’nin terörle mücadele konusunda, gerek yurt içinde gerekse yurt dışında verdiği mücadeleler incelenmiştir. Makalenin son bölümünde ise Türkiye’nin savunma sanayindeki gelişimi ile doğru orantılı olarak artan askeri kapasitesi vurgulanmıştır. Son olarak Türkiye’nin Suriye’de terörle mücadele kapsamında gerçekleştirdiği Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı Harekâtı ve Barış Pınarı Harekâtı incelenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti, özellikle son yıllarda savunma sanayi alanındaki milli teknoloji hamlesi ile birlikte savunma sanayisindeki millileşme oranını arttırmıştır. Türkiye’nin sınırlarındaki tehditleri önceden bertaraf etmeyi amaçlayan yeni güvenlik konsepti, başta bölge ülkeleri olmak küresel çapta yankı uyandırmıştır. Bu makale, Türkiye’nin askeri harekât deneyimlerini ve terörle mücadele kapasitesini analiz etmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türk Dış Politikası, Terörle Mücadele, Sınır Ötesi Operasyonlar, Milli Teknoloji

TURKEY’S EXPERIENCE IN INTERNATIONAL MILITARY OPERATIONS AND MILITARY CAPACITY IN FIGHTING TERRORISM

Öz

In this article, Turkey's experience in international military operations and counter-terrorism capacity are analyzed. The first part of the article focuses on Turkey's international military operations, respectively. He examines World War II, Korea and the Cyprus Peace Operation. Which military moves Turkey made in these military operations and the results of these moves are included in the first part of the article. In the second part of the article, Turkey's struggle against the terrorist organization PKK since the 1980s is given. The Kurdistan Workers' Party (PKK: Partiya Karkerên Kurdistanê) and the Kurdistan Communities Union (KCK: Koma Civakên Kurdistanê) were established, the Steel Operation, the Hammer Operation and the Sun Operation were given, and the information Turkey gave on the fight against terrorism, both at home and abroad. struggles are studied. In the last part of the article, the increasing military capacity of Turkey in direct proportion to its development in the defense industry has been emphasized. Finally, the Euphrates Shield, Olive Branch Operation and Peace Spring Operation carried out by Turkey within the scope of the fight against terrorism in Syria were examined. The Republic of Turkey has increased the rate of nationalization in the defense industry, especially in recent years, with the national technology move in the defense industry. The new security concept, which aims to eliminate the threats on Turkey's borders beforehand, has had a global impact, especially in the countries of the region. This article aims to analyze Turkey's military operational experiences and counter-terrorism capacity.

Anahtar Kelimeler

Turkish Foreign Policy, Fight Against Terrorism, Cross-Border Operations, Naitonal Technology

Kaynakça

• Acar, H. (2020). Türkiye’nin ulusal güvenlik politikaları çerçevesinde yürüttüğü millî teknoloji projelerinin analizi. Darıcılı, A.B. (Ed.), Güvenlik, Teknoloji ve Yeni Tehditler. Nobel: Ankara.
• Acar, H. (2019). Türkiye’de Güvenlik Politikalarının Dönüşümü ve Terörle Mücadele Kapsamında Zeytindalı Harekâtının Değerlendirilmesi. JSGA Uluslararası Güvenlik Kongresi Bildiri Özet Kitapçığı, 84-86.
• Arıkan, F. (2008). Üniformamı çıkarırım. Hürriyet, 4 Mart 2008 https://www.hurriyet.com.tr/gundem/uniformami-cikaririm-8366405. Erişim Tarihi: 03.03.2022
• Aselsan. (2021). Hakkımızda. Biz kimiz? https://www.aselsan.com.tr/tr/hakkimizda#:~:text=T%C3%BCrk%20Silahl%C4%B1%20Kuvvetleri'nin%20haberle %C5%9Fme,da%20(B%C4%B0ST)%20i%C5%9Flem%20g%C3%B6rmektedir. Erişim Tarihi: 02.05.2022
• Balanche, F. (2021). The Assad Regime Has Failed to Restore Full Sovereignty Over Syria, Feb 10, 2021, https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/assad-regime-has-failed-restore-full-sovereignty- over-syria. Erişim Tarihi: 01.04.2022
• Barbak, A. (2018). Türkiye’de Yönetimin Sivilleşmesi: Ordunun Siyasal Kontrol Süreci Üzerine Bir İnceleme. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 9 (1), 31-65.
• BBC News. (2016). El Bab Neden Önemli?. 18 Kasım 2016, https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye- 38010304. Erişim Tarihi: 07.05.2022.
• BBC News. (2018a). Zeytin Dalı Harekâtı öncesi Afrin'den Türkiye'ye kaç saldırı düzenlendi?. 21 Mart 2018, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-43469338. Erişim Tarihi: 15.05.2022.
• BBC News. (2018b). 5 Soruda Türkiye'nin Afrin'e Yönelik Zeytin Dalı Harekâtı. 29 Ocak 2018, https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-42766283. Erişim Tarihi: 11.05.2022
• BBC News. (2019). Trump'tan Erdoğan'a Mektup: Aptallık Etme, Gel Anlaşalım, Seni Sonra Arayacağım. 18 Ekim 2019, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-50077573. Erişim Tarihi: 14.05.2022
• Bila, F. (2008). Güneş Harekâtının Başarısı ve Temel Hedefi, 27 Şubat 2008, https://www.milliyet.com.tr/yazarlar/fikret-bila/gunes-harek-tinin-basarisi-ve-temel-hedefi-242567. Erişim Tarihi: 10.05.2022
• Deniş, H.E. (2021). The ‘Solution Process’ and Trench Operations in Turkish Political Life. Acar, H. & Deniş, H.E. (Eds.) Security Issues in the Context of Political Violence and Terrorism of the 21st Century. Newcastle: Cambridge Scholars Publishing.
• Dörtkardeş, İ. (2008). Barzani'nin danışmanı: Kandil'e 50 bin asker de yetmez. Hürriyet, 28 Şubat 2008, https://www.hurriyet.com.tr/dunya/barzaninin-danismani-kandile-50-bin-asker-de-yetmez-8334770. Erişim Tarihi: 15.05.2022
• Duman, D. (2019). Kore Savaşı ve Türkiye’de Savaş Karşıtı Bir Örgütlenme: Türk Barışseverler Cemiyeti. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi 19 (39), 665-692.
• Duran, B. ve Ulutaş, U. (2017). Türkiye’nin DEAŞ’la Mücadelesinin Kritik Dönemeci: Fırat Kalkanı Harekâtı. Türk Dış Politikası Yıllığı 2016.
• Hale, W. (2012). Turkish Foreign Policy Since 1774. London: Routledge.
• Karaağaç, Y., Acar, H.(2020). Güncel gelişmeler ışığında Türkiye’nin Suriye politikası ve PKK/PYD ilişkisi bağlamında yeni askeri stratejisi. Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi. 8 (2),76-101.
• Küçük, A. (2017). George W. Bush döneminde ABD'nin Türkiye politikasında PKK. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Oran, B. (2001). Türk dış politikası: Kurtuluş Savaşından bugüne olgular, belgeler, yorumlar. 2. Cilt, İstanbul: İletişim.
• Öğür, B., Baykal, Z. ve Balcı, A. (2014). Kuzey Irak-Türkiye ilişkileri: PKK, güvenlik ve işbirliği. Ortadoğu Araştırmaları Merkezi. Rapor No: 2014/01.
• Özçelik, M. (2010). İkinci Dünya Savaşı’nda Türk Dış Politikası. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1 (29), 253-269.
• Özgen, C. (2015). Çelik Harekâtı Üzerine Hukuki ve Askeri Bir Analiz. Siyaset Bilimi Dergisi, 5 (1), 71-90.
• Pınar, L. (2018). Türkiye'nin Savunma Sanayi Alanındaki Gelişiminin Türk Dış Politikasına Olan Etkisi. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches. 7 (4), 2344-2357.
• Polat, D. Ş. (2020). Türkiye’nin Suriye’nin Kuzeyindeki Askerî Harekâtının Amaçları ve Sonuçları. Güvenlik Stratejileri Dergisi 16 (33), 53-96.
• Savunma Sanayi Başkanlığı. (2021). Hakkımızda. https://www.ssb.gov.tr/Website/ContentList.aspx? PageID=39#:~:text=Savunma%20Sanayii%20Ba%C5%9Fkanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1%2C%20%C3%BClkemizde %20savunma,b%C3%BCnyesinde%20%E2%80%9CSavunma%20Sanayii%20Geli%C5%9Ftirme%20ve. Erişim Tarihi: 01.05.2022
• T.C. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı. (2020). Cumhurbaşkanı Erdoğan: Savunma sanayinde son 17 yılda yaptığımız hamlelerle yerlilik ve millilik oranı yüzde 20’lerden yüzde 70’lere çıkmış durumda. https://www.iletisim.gov.tr/turkce/haberler/detay/cumhurbaskani-erdogan-savunma-sanayinde-son-17- yilda-yaptigimiz-hamlelerle-yerlilik-ve-millilik-orani-yuzde-20lerden-yuzde-70lere-cikmis-durumda
• TRT Haber. (2018a). Yurt içindeki terörist sayısı ilk kez 200’ün altına düştü. https://www.trthaber.com/haber/gundem/yurt-icindeki-terorist-sayisi-ilk-kez-200un-altina-dustu- 609977.html. Erişim Tarihi: 28.04.2022
• TRT Haber. (2018b). Fransa BMGK’yı Suriye konusunda acil toplantıya çağırdı. https://www.trthaber.com/haber/dunya/fransa-disisleri-bakani-le-drain-fransa-bm-guvenlik-konseyinin- acil-toplanmasini-talep-ediyor-347215.html. Erişim Tarihi: 25.04.2022
• TRT Haber. (2018c). Türk askerinin büyük kahramanlık gösterdiği Kore Savaşı, 65 yıl önce sona erdi. https://www.trthaber.com/haber/gundem/turk-askerinin-buyuk-kahramanlik-gosterdigi-kore-savasi-65- yil-once-sona-erdi-377207.html. Erişim Tarihi: 20.04.2022
• TRT Haber. (2019). Irak'ın Kuzeyine Gerçekleştirilen Büyük Harekâtlar. 28 Mayıs 2019, https://www.trthaber.com/haber/gundem/irakin-kuzeyine-gerceklestirilen-buyuk-harekatlar-417275.html. Erişim Tarihi: 17.05.2022
• Uluslararası Politika Akademisi. (2019). Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Yaptığı Sınır Ötesi Askeri Harekâtlar. http://politikaakademisi.org/2019/11/22/turk-silahli-kuvvetlerinin-yaptigi-sinir-otesi-askeri-harekatlar/. Erişim Tarihi: 20.04.2022
• Yeşiltas, M., Seren, M. ve Özçelik, N. (2017). Fırat kalkanı harekâtı: harekâtın icrası, istikrarın tesisi ve alınan dersler. SETA, https://setav.org/assets/uploads/2017/10/R91_FKA.pdf. Erişim Tarihi: 02.05.2022
• Varlık, A. B. (2019). Zeytin Dalı Harekâtı Hakkında Politik ve Askerî Değerlendirme. Merkez Strateji Enstitüsü Bilgi Notu 015, http://merkezstrateji.com/assets/media/15-190920-bn015-zeytin-dali-harekatinin-askeri- degerlendirmesi.pdf. Erişim Tarihi: 10.05.2022
• Yeniçağ. (2015). Güneş Harekâtı’nın 7 yıllık sırrı çözüldü. https://www.yenicaggazetesi.com.tr/-109011h.htm. Erişim Tarihi: 08.05.2022