KAMU YÖNETİMİ VE YEREL YÖNETİMLERDE ETİK GEREKSİNİMİ

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 119 - 135, 08.12.2022

Ahmet Güven , Naime Keskin

https://doi.org/10.56400/tarsusiibfdergisi.1095150

Cited By: 1

Öz

Etik olgusu, literatürde üzerinde tam anlamıyla bir fikir birliği olmasa da kamu yönetiminin olmazsa olmaz unsurlarından birisini oluşturmaktadır. Kamu yararı kapsamında hizmet sunan, kamu çalışanlarının bu hizmetten faydalanan kişilerle olan ilişkilerinde dikkat etmeleri gereken ahlaki kuralları gösteren etik olgusu ya da tam tersi bir ifade ile etik dışı davranışlardan kaçınma durumu, kamu yönetiminde son zamanlarda önemi artan konuların başında gelmektedir. Hazırlanan bu çalışma, kamu yönetimi başta olmak üzere özelde yerel yönetim birimlerinde etik olgusunun ne denli önemli bir gereksinim olduğu gerçeğinden hareketle bu ihtiyacın nedenlerine, bu ihtiyacın karşılanması konusunda Türkiye’de atılan adımlara yönetsel, yasal ve siyasal açıdan yer vermeyi amaçlamaktadır. Bu amaç kapsamında çalışmada öncelikle kavramsal açıdan etik olgusu ele alınmakta ardından kamu yönetimi ve yerel yönetimlerde etik olgusunun yerine değinilmekte ve son olarak da Kamu Görevlileri Etik Kurulunun bu konudaki işlevi değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Etik, Kamu Yönetimi, Yerel Yönetimler, Etik Kurul

THE NEED FOR ETHICS IN PUBLIC ADMINISTRATION AND LOCAL GOVERNMENTS

Öz

Ethics is one of the indispensable elements of public administration, although there is no consensus in the literature. The ethical phenomenon, which shows the moral rules that public employees should pay attention to in their relations with the people who provide services within the scope of public interest, or, on the contrary, the avoidance of unethical behaviors is one of the issues that have increased in importance in public administration recently. This study aims to include the reasons for this need and the steps taken in Turkey to meet this need in terms of administrative, legal and political aspects, based on the fact that the concept of ethics is an important need in local government units, especially in public administration. Within the scope of this purpose, first of all, the concept of ethics is discussed in the study, then the place of ethics in public administration and local administrations is mentioned, and finally the function of the Ethics Committee of Public Officials in this subject is evaluated.

Anahtar Kelimeler

Ethics, Public Administration, Local Administrations, Ethics Committee

Kaynakça

• Ak, M. ve Sezer, Ö. (2018). Kamu personel sisteminde çalışanların görevde yükselmesinde kayırmacılık sorunu, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23 (Geybulla Ramazanoğlu Özel Sayısı), 739-757.
• Altun, M., Sayer, A. ve Barutçu, A. (2013). Kamu görevlileri etik kurulu kararları ışığında kamuda görülen etik dışı davranışlar ve yolsuzluklar, Sayıştay Dergisi, Sayı: 91, 33-55.
• Arap, İ. ve Yılmaz, L. (2006). Yeni kamu yönetimi anlayışının yeni kurumu: kamu görevlileri etik kurulu, Amme İdare Dergisi, 39(2), 51-69.
• Arslan, T. (2010). Klasik- neo klasik dönüşüm süreci: “yeni kamu yönetimi”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(2)., 21-38.
• Ateş, H. ve Oral, B. (2003). Kamu yönetiminde etik: kültürel temeller ve “örgütsel ruhçuluk” kuramı ekseninde bir analiz, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 5, 55-71.
• Babaoğlu, C. (2016). Lobicilik ve kamu yönetiminde katılım, Türk İdare Dergisi. Sayı:483, 229-314.
• Balkan, B. (2017). Yolsuzluğun Önlenmesi ve Etiğin Teşviki İçin Teknik Destek Projesi: Etik Kültürün Kurumlarda Geliştirilmesinde İş Etiği ve Konu Etiği İlişkisi Teknik Rapor (Rapor No: JF1525.E8B352017). Ankara: T.C. Başbakanlık Kamu Grevlileri Etik Kurulu.
• Boztepe, H. (2013). Halkla ilişkiler perspektifinden güven kavramı: katılımcılık şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkelerinin kamu kurumlarına yönelik güvenin oluşmasındaki rolü, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı:45, 53-74.
• Çevikbaş, R. (2006). Yönetimde etik ve yozlaşma, Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1). 225-289.
• Demirci, M. ve Genç, Neval F. (2008). Türkiye’de kamu yönetimi reform sürecinde etik yapılanma, Amme İdare Dergisi, 41(2). 43-58.
• Eryılmaz, B., Biricikoğlu, H. (2011). Kamu yönetiminde hesap verilebilirlik ve etik, İş Ahlakı Dergisi, 4(1). 19-45.
• Gökçe, O. ve Örselli, E. (2011). Kamu yönetiminde etik ve etik dışı davranış algısı, İş Ahlakı Dergisi, 4(1). 47-63.
• Gökçelik, Ö. (2016). Etik kavramının kamu yönetimi ve iç denetim bağlamında değerlendirilmesi, Denetişim, Sayı: 5, 54-63.
• Güven, A. (2017). Kuramdan uygulamaya kamu yönetiminin dönüşümü, Ankara: Orion Kitabevi.
• Henden, H. B.ve Henden, R. (2005). Yerel yönetimlerin hizmet sunumlarındaki değişim ve e-belediyecilik, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14). 48-66.
• https://www.etik.gov.tr/yerel-yonetimlerde-etik-projesi/, Erişim Tarihi: 28.03.2022.
• Kaplan, Ç. (2009). Kamu yönetiminde etik ve kamu çalışanlarının etik kavramını algılayışları, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3). 343-355.
• Karataş, A. (2021). Yerel yönetimlerde etik kavramının önemi üzerine bir çalışma, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(25). 71-88.
• Kılavuz, R. (2004). Etik sistemleri ve kamu yönetimi açısından görünümleri, İstanbul Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Sayı:30. 15-29.
• Koçak, S.ve Yüksel, G. (2010). Türk kamu yönetiminde etik ve kamu görevlileri etik kurulu, Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:2, 73-96.
• Koru, F. (2020). Yerel yönetimlerde çalışanların bazı etik ilkelere ilişkin etik algısı: Aksaray örneği, Enderun Dergisi, 4(2). 47-64.
• Mahmutoğlu, A. (2009). Etik ve ahlak benzerlikler, farklılıklar ve ilişkiler, Türk İdare Dergisi. Sayı:81, 225-250.
• Öktem, K. M. ve Ömürgönülşen, U. (2005). Kamu yönetiminde etik çalışmalarına yönelik genel bir çerçeve arayışı. Siyasette ve Yönetimde Etik Sempozyumu, 18-19 Kasım 2005.
• Özdemir, M. (2008). Kamu yönetiminde etik, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 4(7). 177-193.
• Özden, P. ve Biçer, Ö. (2011). Yerel yönetimler yasa tasarısı üzerine görüşler, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 17(1-2). 295-304.
• Özer, M. A. ve Erdem, E. (2014). Yerel yönetimlerin karşı karşıya kaldıkları yozlaşma ve etik sorunlarının denetim boyutu, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 49(2). 112-136.
• Özer, M. Akif. (2012). Yerel yönetimlerde etik dışı davranışlar, Kent Akademisi/ Kent Kültürü ve Yönetimi Hakemli Elektronik Dergi, 5(4). 152-173.
• Özkal S., İ. (2020). Etik ve kamu etiği: eleştirel bir bakış, Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 12(2). 147-174.
• Özsemerci, K. (2005). Türk kamu yönetiminde yolsuzluk ve yozlaşmanın kültürel altyapısı, Sayıştay Dergisi, Sayı: 58. 3-20.
• Sayılganoğlu, S. (2015). Yerel siyasette etik kültürünün gelişimi ve toplum üzerindeki etkileri, Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, Sayı: 37, 113-126.
• Tonus, H. Zümrüt. ve Oruç, İ. (2012). İnsan kaynakları yönetiminde etik dışı davranışlar ve yönetimi: bir işletmenin personel yönetmeliği içerik analizi, İş Ahlakı Dergisi, 5(10). 149-181.
• Turan, H. T. (2013). Yönetişim ve yeni kamu yönetimi. Yönetişim ve Yönetim Ekseninde Kamu Yönetimi, (10), 10-11.
• Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. (1982). T.C. Resmî Gazete, 17863, 18 Ekim 1982.
• TÜSİAD. (2005). Devlette etikten etik devlete: kamu yönetiminde etik: kavramsal çerçeve ve uluslararası uygulamalar, Yayın No: TÜSİAD-T/2005- 11/412, İstanbul.
• Usta, A. (2011). Kuramdan uygulamaya kamu yönetiminde etik ve ahlak, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2). 39-50.
• Uzun, Y. (2017). Kamu idarelerinde etik yönetim altyapısı ve değerlendirilmesi, Ombudsman Akademik, 3(6). 107-141.
• Vural, Z. Beril. ve Coşkun, G. (2011). Kurumsal sosyal sorumluluk ve etik, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 1(1).61-87.
• Yaman, K. S. ve Yüksel, G. (2010). Türk kamu yönetiminde etik ve kamu görevlileri etik kurulu, Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 2, 73-96.
• Yatkın, A. (2008). Etik düşünce ve davranışın yerel yönetimlerde hizmet verimliliğinin artırılmasında rolü ve önemi (Elâzığ belediyesi örnek alan araştırması), Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1). 211-231.
• Yıldız Özsalmanlı, A.ve Pank, Ç. (2013). Kamu yönetiminde etik açısından algılama yönetimi ve önemi, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 5(2). 47-61.
• Yılmaz, A. (2014). Yerel yönetimlerde çevre etiği üzerine incelemeler, Kent Akademisi/ Kent Kültürü ve Yönetimi Hakemlik Elektronik Dergi, 7(1). 26-36.
• 5176 Sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, (2004). T.C. Resmî Gazete, 25486, 25 Mayıs 2004.